Buğday ve çavdar bitkilerinin melezi olan tritikale, Amerika, Polonya, Kanada ve Meksika gibi ülkelerin ardından coğrafyamızda da yetiştiriliyor. Bilimsel adı tritico secale olan ekin, kurak topraklardan yararlanılmasını sağladığı için her geçen gün daha çok tercih ediliyor. Ekinin kıraç alanlarda verim sunması, buğday ile benzeşiyor. Bunun yanında, asit taşıyan ve tuzlu alanlarda, soğukta yetişebilmesi ise çavdar yetiştiriciliği koşulları ile benzetiliyor. Ancak iki türden de daha yüksek dayanıklılığa sahip olması onu buğday ve çavdardan ayırıyor. İki türden da gelen avantajları bünyesinde buluşturan ve farklı tarım arazilerinde yetiştirilebilen tritikale bitkisi, tek başına buğday veya arpa yetiştiriciliği yapılamayan alanlarda bile verim sunuyor. Siz de çoğunlukla yem bitkisi olarak kullanılan tritikaleyi yakından tanımak, tritikale yetiştiriciliği hakkında bilgi edinmek için yazımızdan yararlanabilirsiniz. Tarımsal alışverişlerde avantaj elde etmek için Tarfin Mobil uygulamasını kullanabilir, anında girdi fiyatlarını karşılaştırabilirsiniz. Ayrıca, Tarfin ile yapacağınız alışverişlerde peşin veya hasat vadeli ödeme seçeneği de sizinle. Avantajları keşfetmek için size en yakın Tarfin yetkili satış noktasını ziyaret edebilirsiniz.
Peki tritikale nasıl yetiştirilir? Tritikale yetiştiriciliği, tohum ile yapılıyor. Aynı buğday gibi ekilen ve toprak hazırlığı için atılan adımlar sonunda kışlık bir hububat bitkisi olan tritikale yetişiyor. Tarım Bakanlığı kaynaklarına göre, dekara 20 kilogram civarında tohum atmak yeterli oluyor. Hububat mibzer makinesi ile 5-6 cm derinliğe ekilen tohumlar, Trakya bölgesinde ekim-kasım ayları arasında toprakla buluşuyor.
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Tritikale Nedir? Özellikleri Nelerdir?
Tritikale, kurak tarım alanlarına uyum gösteren ve diğer tahıllardan daha yüksek dane verimi sunan melez bir bitkidir. Buğday ve çavdar melezi olan bitki, baba ebeveyn bitkisi olan çavdardan zor koşullara karşı dayanıklılık alması sayesinde, birçok kıraç toprakta yetiştirilebiliyor. Öyle ki tritikale yetiştiriciliği tuzlu alanlarda, bor fazlası olan toksik arazilerde, mikro besin noksanlığı görülen alanlarda, hastalık geçirmiş tarlalarda yapılabiliyor. Ürünün, hastalıklı tarım bölgelerinde buğday ve arpa gibi tahıllardan daha iyi sonuç verdiği araştırmalarla ispatlanıyor. Veriler, diğer hububatların 200 kilo verim verdiği problemli alanlarda, tritikalenin dekar başına 500 kilograma kadar mahsul oluşturabildiğini gösteriyor. Peki tritikale özellikleri nelerdir, nasıl ayırt edilir?
- Boyu 110 ile 120 cm arasında değişiyor.
- Başak rengi açık sarı, kahverengi arasında çeşitleniyor.
- Dane protein oranı 12 ile 14 arasında ölçülüyor.
- Hektolitre ağırlığı 70-75 kg/Hl oluyor.
- Erken hasat olumuna geliyor.
- Dane dökmüyor.
- Amber renkli daneler, uzun orta büyüklükte görülüyor ve unsu yapıda bulunuyor.
Tritikale bitkisi, otlatma amacıyla kullanılabiliyor. Hayvan yemi olarak dane, kaba yem üretiminde önem taşıyor.
Tritikalenin önemi, marjinal ve tarım açısından fakir alanların verim sağlayan tarlaya dönüşmesine fırsat sağlamasıyla ilgili. Dünya nüfusunun gıda ihtiyacını karşılamak için geliştirilen tritikale, adaptasyon kabiliyeti sayesinde kaliteli mahsul alınamayan alanları değerlendirmeye yardımcı oluyor.
Tritikale Yetiştiriciliğinde Toprak Hazırlığı Nasıl Yapılır?
Tritikale yetiştiriciliği için toprak hazırlığı buğday ile aynı oluyor. Pamuk, mısır, ayçiçeği gibi yazlık ekinlerin hasadını takiben, tarladaki atıklar parçalanıp toprağa karıştırılıyor. Sonrasında, 10-12 cm derinlikte yüzeysel olarak işlenen toprakta tohum yatağı hazırlanıyor. Dilerseniz, tarla yüzeyini tırmıkla düzeltebilirsiniz. Sonrasında mibzerle ekime geçerek tohumları atmanız yeterli. Tritikale yetiştiriciliğinde ekim derinliği 5-6 cm arasında oluyor. Gerek halinde, ekim öncesinde tohumlar, hastalıklara karşı ilaçlanabiliyor.
Tritikale Yetiştiriciliğinde İklim ve Toprak İsteği Nasıldır?
Tritikale bitkisi, iklim ve toprak açısından fazla seçici değildir. Bunun yanında ülkemize adaptasyon kabiliyeti de yüksektir. Öyle ki, kuzey geçit, batı geçit ve Toros bölgelerinde tritikale yetiştiriciliği yapılabiliyor. Soğuk ve kurak şartlara dayanıklılığı, ekini zorlu tarlalar için bile ideal ürün haline getiriyor.
Hemen her türlü toprakta yetişebilen bitki, kıraç koşullarda diğer hububatlara göre daha yüksek verim vadediyor. Yetersiz yağış alan tarlalarda bile yüksek dane verimi sunuyor.
Tritikale Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıl Yapılır?
Tritikale tarımında gübreleme, diğer ekinlerde olduğu gibi toprak analizine göre yapılıyor. Genel olarak tritikalenin ihtiyaç duyduğu besin maddeleri ise fosfor ve azot oluyor. Fosforlu gübreler, ekimden önce, azotlu gübreler ise üçe bölünerek uygulanıyor. Ancak ölçüler kuru ve sulu tarımda değişiklik gösteriyor. Örneğin, tritikale yetiştiriciliğinde kuru koşullarda dekara 12 kilogram azot gerekirken, sulu yetiştiricilikte dekar başına 14 kilogram saf azot olması arzu ediliyor.
Tritikale Hastalık ve Zararlıları Nelerdir?
Tritikale bitkisinin en önemli hastalıkları arasında kara pas ve sarı pas sayılıyor. Buna ek olarak, septoria tritici, rastık, sürme, külleme hastalığı, göçerten, kök çürüklüğü, tahıl kist nematodu, Rus buğday afidi, arpa sarı cücelik virüsü, buğday mozaik virüsü gibi riskler, tritikale bitkilerini bekliyor.
Zararlılar söz konusu olduğunda ise buğday ve çavdar zararlılarının risk oluşturduğundan bahsedebiliriz. Süne böceği, ekin kambur böceği akla ilk gelen zararlılar arasında yer alıyor.
Hastalık ve zararlıların önlenmesi için yabancı otlarla mücadele hayati önem taşıyor. Tarlayı yabancı otlardan arındırmak için otlar 2-4 yaprak olduğunda mücadeleye başlamalısınız. Kültürel ve kimyasal yöntemlerle sorunun üstesinden gelerek, %30’a varan verim azalma riskini ortadan kaldırabilirsiniz.
Tritikale Yetiştiriciliğinde Hasat ve Harman Nasıl Yapılır?
Söz konusu tritikale olduğunda, hasat zamanının doğru tespit edilmesi önemli. Aksi halde ürün kaybı artıyor. Kalitede düşüş meydana geliyor. Geç hasatta taneler dökülüyor, bitki yatıyor, taneler çimleniyor. Diğer yandan, erken hasat yapmak ise tanelerin buruşuk ve solgun çıkmasına neden gösteriliyor. Tritikalenin hasat zamanının buğdayla hemen hemen aynı zamanlar olduğunu aklınızda tutarak doğru zamanda hasat gerçekleştirebilirsiniz.
Hasat, buğday gibi biçerdöver yardımıyla gerçekleştirilebiliyor. Hasat olumuna gelen tritikaleler, gündüzleri sabah çiğ kalkınca, normal yükseklikten hasat ediliyor. Harman da aynı buğday gibi yapılıyor. Hasat sonrasında balya haline getirilen saplar, nem oranı %12’nin altında olan alanlarda depolanıyor. 28 derecenin altında ısıdaki depolarda temiz şekilde muhafaza etmek ürün kalitesini korumaya yardımcı oluyor.
