Toprak Altı Sulama Sistemi

Arazi özelliklerine, ekine ve iklim özelliklerine göre en verimli sulama sistemleri değişiyor. Hem toprak üstü hem de toprak altı sistemleri farklı avantajlarla çiftçilerimizin tercihi olmaya devam ediyor. Siz de uygun ortamda, gerekli alet ve malzemelere sahip olarak toprak altı sulama yapabilirsiniz. Sistemin özelliklerini, faydalarını ve dezavantajlı yönlerini yazımızda bulabilirsiniz. Tarfin, bilgi sağladığı yazılarıyla en doğru seçimi yapabilmeniz için yanınızda. Buna ek olarak tarımsal girdi alışverişlerinde de Tarfin’in sağladığı avantajlarla tanışabilirsiniz. Tarfin Mobil aracılığıyla size en yakın yetkili satış noktalarının girdi fiyatlarını hızla görüntüleyerek alışveriş için seçim yapabilirsiniz. Üstelik peşin veya hasat vadeli ödeme seçenekleri de Tarfin’de. Bugüne dek binlerce mutlu çiftçimizin yararlandığı avantajlarla tanışmak için siz de en yakın Tarfin yetkili satış noktasını ziyaret edebilirsiniz. 

Toprak altı sulama sistemleri hakkındaki yazımızda bulacağınız başlıklar, 

• Toprak Altı Sulama Nedir? 
• Toprak Altı Sulama Sisteminin Faydaları ve Zararları Nelerdir? 
• Toprak Altı Sulama Yöntemi Nerelerde Kullanılır? 
• Toprak Altı Sulama Sistemi Çeşitleri
• Toprak Altı Sulama Sisteminin Kurulması 

Toprak Altı Sulama Nedir? 

Toprağın altından sulama uygulaması, toprak altına su verilmesi ile taban suyu düzeyinin kontrol edilmesi olarak özetleniyor. Bu sayede, ekimlerin ihtiyaç duyduğu nem ve hava, kök bölgesinde uygun düzeyde sağlanabiliyor. Buharlaşma ile nem kaybının taban üstü uygulamalara göre çok daha az olduğu toprak altı sulama sistemlerinde, uygulama alanının koşullarla sınırlı olması ise en önemli kısıtlayıcı. 

Toprak Altı Sulama Sisteminin Faydaları ve Zararları Nelerdir? 

Toprak altı sulama sistemi uygulandığında çiftçilere farklı birçok avantaj sunuyor. Sistemin en önemli avantajlarından biri, toprak altı damla sulama uygulamasıyla sadece hedeflenen kök alanının sulanması. Bu sayede suyun etkili bir şekilde kullanılması sağlanırken, yabancı ot gelişiminin de önüne geçiliyor. Ayrıca, kuru kalan toprak yüzeyi, yüksek havalanma kapasitesine sahip oluyor. Diğer taraftan tarla içinde kolay hareket imkânı sağlayarak bitkilerin daha sağlıklı gelişimine ve kolay bakımına katkıda bulunuyor. Toprak altı sulama sistemi, doğrudan köklere ulaştırılan su ve gübre karışımı sayesinde daha verimli bir gübreleme gerçekleşiyor. Diğer sulama metotlarına göre (salma veya yağmurlama) daha etkili kök gelişimi ve su tasarrufu öne çıkıyor. Üstelik toprak altından yapılan sulama ile işleme gereksiniminde ciddi miktarlarda azalma görülerek işçilik maliyetlerinde direkt bir düşüş elde ediliyor. Toprak altından sistem aynı zamanda kuş, fare gibi yüzey zararlılarının sulama borularına vereceği zararı engelliyor. Sulama ekipmanlarının doğrudan çevresel faktörlerden korunması, kullanım süresini uzatıyor. 

Toprak altı sulamanın tüm avantajlarının yanında dezavantajları da bulunuyor. Örneğin, bitkinin su alımı sırasında suyun hareketi taban suyunda yukarı doğru olabiliyor ve kurak bölgelerde bu durum, sulama suyundaki tuzların toprak yüzeyinde birikmesine neden olarak gösteriliyor. Bitki kökleriyle toprak içindeki boruların deliklerinin tıkanması önlenemediği için düzenli su alımı zaman zaman kesintiye uğrayabiliyor. Sistem, çiftçinin gözlem yapma imkânını sınırladığından tüm bu sorunlar genellikle bitkiler susuzluktan kurumaya başladığında fark edilebiliyor. Böylece erken teşhis ve önleme ihtimali azalıyor. Derin işleme yapılacak dönemlerde, toprak altı boru sistemi düzeni bozulabiliyor. Traktör ve ekipmanların hidrolikten kaynaklanabilecek arızalarına neden olabiliyor. Tüm bu dezavantajları belirttikten sonra hatırlatmalıyız, toprak altı sistemin özenle kurulması ve bakımının düzenli olarak yapılması ile zorlayıcı bu durumların büyük oranda üstesinden gelinebiliyor. 

Toprak Altı Sulama Yöntemi Nerelerde Kullanılır? 

Toprak altı sulama yapabilmek için bazı koşulların sağlanması gerekiyor. Çok az miktarda alanın sağlayabildiği şartların arazinizde bulunduğundan emin olduktan sonra sistemi deneyebilirsiniz, 

• Toprak altı sulama yapabilmek için toprak yüzeyinin düz olması gerekiyor. Buna ek olarak tek yönde ve az düzeyde eğim bulunan arazilerde de sistem kurulabiliyor. 
• Toprak yüzeyinin altından sulanacak arazilerde toprak ve suyun tuz oranının az olması gerekiyor.
• Taban su düzeyinin belli sınırlar altında tutulduğu arazilerde yöntem uygulanabiliyor. Özellikle bitki büyüme mevsiminde taban suyun düzeyinin kontrol altında olduğundan emin olmalısınız. 
• Tarlaya ekeceğiniz ekinlerin su ihtiyaçlarını ve köklenme derinliklerini tespit etmelisiniz. Ekine dikkat etmeden, farklı bitkileri göz önünde bulundurmadan sistemi uyguladığınızda yanlış ve fazla sulamanın zararları ile karşı karşıya kalabilirsiniz. 
• Tarlanın yüzeyinin altında, geçirgenliği yüksek bir tabaka olmasına özen göstermelisiniz. Bu sayede su yatay ve düşey yönlerde hareketini sağlayabiliyor. Hareketin ve geçirgenliğin yüksek olması için gereken tabakanın organik veya kumlu özellikte olmasına dikkat çekiliyor. 
• Arazideki doğal taban suyu düzeyinin ve ekinlerin köklerinin altında toprak yüzeyine paralel bir şekilde geçirimsiz bir tabaka bulunması sulama sistemi için önem taşıyor. 

Tüm bu şartları sağlayan bir araziniz varsa, rahatlıkla toprak altı sulama sistemlerinin kullanılması için düzenlemelere başlayabilirsiniz. 

Toprak Altı Sulama Sistemi Çeşitleri

Toprağın altından sulama sistemi kurulması toplam üç bölümde inceleniyor. Doğal, yapay ve toprak altı damla sulama olarak ayırabileceğimiz üç kategori hakkında bilgi edinerek siz de toprak altı sulama sistemi çeşitlerini seçebilirsiniz. (Kaynak)

1. Doğal toprak altı sulama için toprağın yapısının bu yönteme uygun olması gerekiyor. Az derinlikte bir geçirimsiz tabaka ve sürekli bir taban suyu bulunan arazilerde toprak altı sulama sistemi çeşitlerinden doğal modele yönelebilirsiniz. Ayrıca düze yakın, yatay ve geçirgenlik oranı yüksek, derin üst tabakasının altında geçirimsiz bir bölge bulunan arazileri uygun olarak değerlendirebilirsiniz. Uygulama için orta ve ağır bünyeli topraklarda ortalama 300 ile 600 metre aralıklarla 1 ile 1.5 metre derinliğinde hendekler oluşturuluyor. Sürekli su verilen bu hendeklerde taban suyu belirlenen yükseklikte tutuluyor. Zaman zaman su verilebilen alanlarda ise 30 ile 60 metre aralıklarla ekinlerin kök derinliği düzeyine drenler döşeniyor. Drenler sayesinde taban suyunun istenen düzeye çıkması sağlanıyor. Doğal toprak altı sulama ile istenen nem sağlandıktan sonra dren kapakları kapatılarak taban suyu alçaltılıyor ve tam kontrol çiftçilerimizde kalıyor. 
2. Yapay toprak altı sulama sisteminde ise toprak altına 35 ile 40 cm derinliğinde delikli borular konuluyor. Basınçlı su verilen bu borulardan toprağa su sızıyor. Sulamaya gerek olan zamanlarda basınç devreye alınırken uygun dağılım için boruların birbirlerine oldukça yakın dizilmesine dikkat ediliyor. 
3. Toprak altı damla sulama uygulamalarında ise yakın yüzey, genel derinlik ve derin uygulama olarak üç temel çeşit söz konusu oluyor. 
   1. Yakın yüzey uygulamasında 5-10 cm derinliğe döşenen sistem saçak köklü bitkiler için tercih ediliyor. Özellikle havuç, soğan, patates yetiştiriciliği için yöntem seçiliyor. 
   2. Genel derinlik uygulamalarında borular yüzeyin 25 cm kadar derinine alınıyor. Özellikle ananas, biber, karnabahar, salatalık ve şeker pancarı yetiştiriciliği için uygulanıyor. 
   3. Derin toprak altı sulama uygulamaları kazık köke sahip tek veya çok yıllık bitkiler için uygun. Örneğin üzüm, zeytin ve meyve yetiştiriciliğinde seçiliyor. Bu uygulama için 30 ile 40 cm derinlik uygun görülüyor. 

Toprak Altı Sulama Sisteminin Kurulması 

Toprak altı sulama sisteminin kurulumu için öncelikle toprak hazırlığı tamamlanmış ve yüzey düzeltilmiş arazide, çakıl, taş gibi malzemeler temizleniyor. Sulama aksamı traktöre bağlanan gömme aletleriyle hızlı bir şekilde toprak altına yerleştiriliyor. İlk sulama ile sistem kontrol ediliyor ve toprak suyla doyana kadar çalıştırılıyor. Bu süre ortalama 6-8 saat alıyor. Bitkilerin günlük su tüketimi ve bölgedeki buharlaşma miktarı göz önüne alınarak sulama programı yapılırken kontrolör takılan modellerde daha kolay ve zahmetsiz uygulama garanti ediliyor.