Sağlık için yararlı olduğu bilinen, kozmetik endüstrisinde, gıda üretiminde, ilaç sektöründe kullanılan naneler, içerikleri, koku ve lezzetleriyle her evde yerini alıyor. Peki bin yıllardır insanlığın farklı alanlarda yararlandığı bu bitkinin üretimi nasıl yapılıyor? Siz de nane yetiştiriciliği nasıl yapılır merak ediyorsanız, yazımızda sorularınıza yanıt bulabilirsiniz. Üstelik Tarfin yalnızca çiftçilerimize doğru bilgi sunmuyor, aynı zamanda tarım girdisi alışverişlerinde avantajlar vadediyor. Siz de Tarfin Mobil uygulamasını indirerek girdi fiyatlarını zaman kaybetmeden karşılaştırabilirsiniz. Dahası Türkiye’nin dört bir yanında yer alan, sayıları 1000’i aşan Tarfin yetkili satış noktaları üzerinden yapacağınız alışverişlerde peşin veya hasat vadeli ödeme seçeneklerinden faydalanabilirsiniz.
Nane yetiştiriciliği hakkında detaylı bilgi sunan yazımızda yanıt vereceğimiz sorular:
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
- Nane Yetiştiriciliği için İklim ve Toprak Nasıl Olmalı?
- Nane Nasıl Yetiştirilir?
- Nane Yetiştiriciliğinde Sulama Nasıl Olur?
- Nane Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıl Olur?
- Nane Zararlıları ve Hastalıkları Nelerdir?
- Nane Yetiştiriciliğinde Hasat Nasıl Yapılır?
Nane Yetiştiriciliği için İklim ve Toprak Nasıl Olmalı?
Ankara Üniversitesi kaynaklarına göre, hem iklim hem de toprak bakımından seçici olmaması nedeniyle çiftçilere avantaj sağlayan nane bitkisi, farklı iklim şartlarına karşı yüksek tolerans gösterebiliyor. Ancak özellikle ılık ve nemli iklimlerde daha yüksek kalitede ürün veriyor. Söz konusu sıcak ve kurak koşullarda nane yetiştiriciliği olduğunda bitkinin içerisindeki eterik yağ miktarı artış gösteriyor.
Nane için optimum gelişim sıcaklığı 12 ile 15 derece aralığını gösteriyor. Düşük sıcaklıklara dahi dayanabilen bitki, yarı gölge olan serin bölgelerde iyi verim veriyor. Bunun yanında şiddetli ışıktan hoşlanmıyor.
Nane yetiştiriciliği için birçok farklı toprak kullanılsa da kumlu-tınlı ve tınlı topraklarda en iyi verim alınıyor. pH derecesi 5.0 ile 7.5 arasında olan topraklarda rahatlıkla nane yetiştiriciliği yapabilirsiniz.
Tıbbi nane yetiştiriciliği rehberine göre ise tıbbi nanelerin yıllık yağışın 1000 mm’den yüksek olduğu yerlerde yetiştirilmesi gerekiyor. Subtropik ve ılıman alanlarda yetişebilen tıbbi nane, sürekli bulutlu havadan ziyade, güneşli ve az bulutlu havalardan hoşlanıyor. Söz konusu tıbbi nane olduğunda ise toprak pH derecesinin 4.5 ile 8.3 arasında olması gerekiyor. Toprağın ideal düzeyde nem içermesi, kireç açısından fakir olması, nötr ve zayıf alkali özellik göstermesi, organik maddece zengin, nispeten tuzlu bulunması ise verim için avantaj sağlıyor. Toprak çok asit içeriyorsa ekimden önce kireçlenmesi öneriliyor. Bunun yanında iyi drene olmuş topraklarda verimde artış gözleniyor.
Nane Nasıl Yetiştirilir?
Hem toprak altında hem de üstünde çok sayıda sürgün oluşturan naneler, sürgün üzerinden üretiliyor. Toprağın 15-20 cm derinlikte sürülmesi ve dekar başına 5-6 ton kadar ahır gübresi ile hazırlanması önem taşıyor.
Peki nane yetiştiriciliği nasıl yapılır? Naneler gövde çelikleri kullanarak üretebilirsiniz. Nanelerden alınan çelikleri ilkbahar veya sonbahar dönemlerinde direkt dikebileceğiniz gibi köklendirerek de tarlaya yerleştirebilirsiniz. Köklendirilmiş çelikler kullandığınızda, nanenin gövdesini 2-3 boğum içeren çeliklerden viyollere veya fide yastıklarına dikmelisiniz. Köklenme sonrası fideleri rahatlıkla tarlaya alabilirsiniz. Nane yetiştiriciliği yapan çiftçilerimiz, eğer ılıman bölgelerde üretim yapacaklarsa sonbaharda, kışı sert geçen yerlerde ilkbahar dikimini tercih ediyor. Fakat verimin yüksek olması için ilkbahar dikiminde geç kalınmaması büyük önem taşıyor.
Eğer köklü sürgünlerden üretim yapacaksanız, önceki yıllarda üretimde kullanılan naneleri sökerek köklerini parçalamalısınız. Parçalanan kökler ve saçaklı olan kök piçlerini kullanabilirsiniz. Ana köklerden ayırdığınız saçaklı kök piçlerini tava ve tahtalara dikebilirsiniz.
Nane yetiştiriciliğinde sıra üzeri ve arası mesafe de oldukça önemli. Nane çeliklerini 30 ile 90 cm sıra arası mesafe gözeterek, 15 - 45 cm sıra üzeri mesafeyi koruyarak dikmelisiniz. Bu hesapla dekara ortalama 5500 ile 7500 arasında nane dikilebiliyor. Dikim mesafelerini belirlerken toprak çeşitlerine, toprağın yapısına, iklim özelliklerine dikkat etmelisiniz. Özelliklere bağlı olarak tıbbi nane yetiştiriciliğinden 3 ile 5 yıl ürün alabilirsiniz. En iyi verim ise genellikle ikinci yıl itibarıyla alınıyor. Normal nane yetiştiriciliğinde ise 5-6 yıl verim almak mümkün oluyor.
Nane Yetiştiriciliğinde Sulama Nasıl Olur?
Nane yetiştiriciliğinde salma, damlama sulama veya yağmurlama sulama usulleri kullanılıyor. Rutubetli alanları ve nemli toprakları seven nane bitkisi için özellikle yağmurlama sulamanın kullanılması verimi ve kaliteyi olumlu yönde etkiliyor. Nane yetiştiricileri özellikle büyüme döneminde bitkileri suluyor. Örneğin ilkbahar dikimlerinde mayıs ayı itibarıyla 1-2 haftalık sürelerle sulama gerçekleştiriliyor.
Nane Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıl Olur?
Ankara Üniversitesi kaynağına göre, nane azotlu gübre kullanımını çok seviyor. Ayrıca bol miktarda organik gübreye ihtiyaç duyuyor. Bu bağlamda, nane yetiştiriciliği için dikime başlamadan toprağa 5-6 ton civarında yanmış çiftlik gübresi vermelisiniz. Üretim döneminde ise analiz sonucuna göre ortalama 10-15 kilogram kadar azot, 8-10 kilogram P2O5, 10-12 kilogram oranında K2O kullanabilirsiniz. Her zaman olduğu gibi azotlu gübrelerin yarısını, potaslı ve fosforlu gübre ürünlerinin tamamını ilk tesiste verebilirsiniz. Kalan N içerikli gübrenin yarısını da ilk biçim sonrası uygulayabilirsiniz.
Tıbbi nane yetiştiriciliği için gübreleme henüz dikimden önce başlıyor. Dikim yapılacak toprağın dekar başına 12 kilogram fosfor, 50 kilogram potasyum içermesi gerekiyor. Toprak analizi sonucu eğer eksik varsa gübreleme yapılıyor. Nane bitkisi, 1 dekar alandan ortalama 5 ile 8 kilogram arasında azot, 1.5-3 kilogram kadar P2O5, 5 ile 15 kilogram kadar K2O, 4 ile 6 kilogram civarında CaO ve 3 kilogram kadar MgO kaldırıyor. Bu eksikleri giderici gübreleme işlemleri verim üzerinde olumlu etki gösteriyor.
Nane Zararlıları ve Hastalıkları Nelerdir?
Nane yetiştirirken en çok zarar veren hastalıkların başında nane pası geliyor. Alt yapraklardan üst yapraklara yayılan hastalık özellikle yağışlı havalar sonucunda artış gösteriyor. Bunun yanına yaprak leke mantarı ve nane için külleme hastalığı da sorun oluşturuyor. Bu hastalıklar köklerde önemli zarara nedene olarak verimi düşürüyor.
Nane bitkisinin en yaygın görülen zararlıları arasında ilk sıralarda, yaprak biti, örümcek akarları ve thrips zararlıları geliyor.
Nane Yetiştiriciliğinde Hasat Nasıl Yapılır?
Nane hasadı, çeliklerin dikiminden ortalama 1.5 ay sonra başlıyor. Tohum ile nane yetiştiriciliğinde ise bu süre 2-2.5 ayı buluyor. Ortalama 30-40 cm boya erişen bitkileri hasat edebilirsiniz. Nane hasat ederken gövdelerin toprak üzerinden biçimi yapılıyor. Kesinlikle kökten sökülmüyor. Bu sayede naneler büyümeye devam ederek yeniden hasat yapmaya imkan tanıyor. Ayrıca taze tüketim için nane yetiştiriciliği yapıyorsanız, az biçim ile yaprak miktarının artmasını sağlayabilirsiniz.
Kuru tüketim için yetiştirilen nanelerin hasadı daha geç kapılıyor. Biçilen sürgünler, ortalama 20-25 derece sıcaklıkta 1-2 hafta kadar sürede kurutuluyor.
