Fosforlu Gübre Nedir? Faydaları ve Çeşitleri

Bitkilerin ana ihtiyacını oluşturan maddelerden olan fosfor, fosforlu gübreler aracılığıyla bitkilere ulaştırılıyor. Ekin gelişimi için önem taşıyan birçok organik bileşeni bünyesinde bulunduran fosforlu gübreler, özellikle ilk gelişim evresinin sağlıkla tamamlanması için şart görülüyor. Çiçeklenmeden kök gelişimine, tohum çimlenmesinden meyve olumuna kadar her aşamada fosfordan faydalanılabiliyor. Ekinlerin yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi için de fosfor eksiğinin olmaması gerekiyor. 

Aslında fosfor, toprakta doğal olarak bulunuyor. Organik içerik genellikle kayalarda ve minerallerden geliyor. Onların parçalanması sonucu toprağa karışan fosfor, her zaman yararlanılabilecek formda olmuyor. İnorganik ve organik fosforun bir arada bulunması, ekinlerin yararlanmasına imkan tanıyor. Uygun derinlikte ve yeterli miktarda bulunan fosfor sayesinde ekinlerin gelişimi ideal formda sürüyor. 

Fosforlu Gübre Nedir? 

İçerisinde yoğun olarak fosfor bulunduran gübreler fosforlu gübre adını alıyor. Fosforlu gübre çeşitleri arasında şunlar sayılıyor: 

• DAP Gübresi: Halk arasında 18-46-0 gübre olarak da anılan ürün, içerisinde %18 azot, %46 fosfor bulunduruyor. Ekinlerin ilk gelişim döneminde kullanılan gübre, suda tamamen erimesiyle avantaj sağlıyor. 
• TSP Gübresi: Triple Süper Fosfat gübresi, %43-44 oranında fosfor bulunduruyor. Bitkiler tarafından kolaylıkla alınabilen gübre, pH değeri 6.5-7.5 arasında olan topraklarda daha çok tercih ediliyor. 
• NP Gübre: İki besinli kompoze gübre olan ürün 20-20-0 gübresi olarak da anılıyor. Dengeli oranda azot ve fosfor bulunduruyor. Tüm meyvelerin, tarla bitkilerinin yetiştirilmesinde kullanılabiliyor. 
• NPK Gübre: Azot, fosfor ve potasyum ihtiva eden gübre, dengeli gübreleme için tercih ediliyor. 

TSP ile ekim yapılacağı durumlarda, ekinin azot ihtiyacının karşılanması için azot içeren gübreler de kullanılabiliyor. Eğer kireç içeren toprak söz konusuysa TSP yerine NSP gübrenin seçilmesi daha doğru görülüyor. Benzer şekilde kil oranı yüksek olan topraklarda daha fazla fosforlu gübre kullanımı gerekli oluyor. Asitli topraklarda alkalin karakterli fosfor gübreleri, alkali topraklarda asidik özellik taşıyan fosfor gübreleri kullanılıyor. 

Fosforlu Gübre Ne İşe Yarar? 

Özellikle düşük pH değerine sahip topraklarda kullanılan fosfor içerikli gübre çeşitleri faydalarıyla çiftçilerimizin temel ihtiyaçları arasında yerini alıyor. 

• Generatif gelişimde önemli rol oynuyor. Çiçeklenme, meyve tutumu ve tohum oluşumu direkt fosforla ilişkili görülüyor. 
• Büyümeyi sağlıyor. 
• Meyve kalitesini olumlu yönde etkiliyor. 
• Biyokimyasal ve enerji metabolizmasının çalışmasına yardımcı oluyor. 
• Bitkinin patojenlere karşı dayanıklı olmasına zemin hazırlıyor. 
• Sap yanıklığı, pembe çürüklük, erken yanıklık, mor leke gibi hastalıkların görülme olasılığını azaltıyor. 

Bitkilerde Fosfor Eksikliği Nasıl Anlaşılır?

Fosfor eksikliği olan ekinlerin yaprakları daha koyu yeşil renkte oluyor. Önce yaşlı yaprakların rengi koyulaşıyor ve sonra yavaş yavaş genç yapraklarda da koyuluk dikkat çekici hal alıyor. Ayrıca, genç yapraklar da olması gerekenden daha küçük kalıyor. Eksiklik giderilmediğinde, yapraklarda kahverengileşme, dökülme meydana geliyor. Lekeler bazen siyah da olabiliyor.

Buna ek olarak tek yıllık bitkilerde, fosfor eksikliği yaprak ve gövdede kırmızı ve mor renkte lekeler bırakabiliyor. Meyve ağaçlarında, yaprakların kızılımsı kahverengiye dönüşü de fosfor eksikliği semptomu olarak yorumlanıyor. Meyvelerin olgunlaşmadan dökülmesi de yine eksiklik işareti sayılıyor. 

Fosfor Gübresi Nasıl Uygulanır? 

Öncelikle toprakta fosfor eksikliği olduğundan emin olmak için toprak analizi yaptırmak gerekiyor. Eğer analiz raporu da eksikliği onaylıyorsa, çiftçilerimiz uygun fosfor gübresini kullanarak ekinlerinin ihtiyaçlarını karşılayabiliyor. En kolay ve verimli fosfor uygulaması şerit/bant şeklinde yapılıyor. Koruyucu toprak işleme uygulandığında şerit ve serpme uygulamaları bir arada tercih ediliyor. 

Fosforlu gübre verilirken dikkat edilmesi gerekenler şöyle sıralanıyor: 

• Ekin büyüdükten sonra fosfor verilmemesi gerekiyor. Ekimden önce veya ekim sırasında toprak derinliğine gömülerek uygulanıyor. 
• Toprak neminin yeterli düzeyde olmasına dikkat etmek gerekiyor. Ancak bu şekilde gübre yeterli yarayışlılık gösterebiliyor. Nem az olduğunda fosfor da nem çekeceğinden kuraklık etkisi meydana gelebiliyor. 
• Düşük sıcaklıklar, ekinlerin gelişimini ve köklerin geçirgenliğini azaltıyor. Yüksek sıcaklıkta, fosfor emilimini azaltıyor. Gübreleme sırasında sıcaklık kontrolü yapılması önemli görülüyor. 
• Tahıl yetiştiriciliğinde, fosfor gübreleri ekim öncesinde veya sırasında veriliyor. 
• Meyvelerde yaprak dökümü döneminde ve hasat sonrasında bir defaya mahsus gübreleme yapılıyor. 
• Sebzelerde ise fosforlu gübreler, dikim sırasında, kök derinliği hizasına atılıyor. 
• Gübrenin tohumla veya köklerle direkt temas etmemesine dikkat ediliyor. 

Dekara Ne Kadar Fosforlu Gübre Verilmelidir? 

Dekara atılacak fosforlu gübre hesaplanırken toprak analizi sonucunda görülen saf madde miktarına dikkat ediliyor. Eğer triple süper fosfat kullanılacaksa, saf madde miktarı olarak belirtilen değer 2,3 ile çarpılıyor. Diamonyum fosfat kullanılacaksa, saf madde miktarı 2,2 ile çarpılarak dekar başına atılacak gübre miktarına ulaşılıyor. 

Örneğin, toprak analizi raporuna göre saf madde ihtiyacı 8 kilogram olduğunda, eğer TSP verilecekse 8 ile 2,3 çarpılıyor ve ihtiyaç dekara 18,4 kilogram olarak belirleniyor. Yani arazideki her dekara 18,4 kilogram gübreleme gerekiyor. DAP kullanılacağı zaman, her dekara 8x2,2=17.6 kilogram gübre kullanmak yeterli oluyor. 

Fosfor Fazlalığı 

Bitkilerde nasıl fosfor eksikliği önemli sorunlara neden oluyorsa, fosforun fazla kullanılması da belli problemleri beraberinde getiriyor. Fazla fosfor bulunması halinde, bitkide gözle görülür bir değişim fark edilmiyor. Ancak fosfor fazlalığı olan bitkilerin Cu, Fe ve Zn gibi elementleri genellikle düşüyor. Bu durumda da mineral eksikliği nedeniyle ekinlerde verimsizliğe rastlanabiliyor. Hatta fosfor fazlalığında oluşabilecek mineral kayıplarının önlenmesi adına fosforlu gübrelerin bir kısmında mineral destekleri yer alıyor. Örneğin NPK kompoze gübrenin çinkolu alternatiflerini bulabilirsiniz. 

Fosforlu Gübre Fiyatları 

Fosforlu gübrelerin fiyatları, gübrenin çeşidine, markasına, ambalaj özelliklerine göre değişiklik gösteriyor. Dönemsel kampanyalar, piyasa şartları gibi dış faktörler de fiyatlar üzerinde etkili oluyor. Fosforlu gübrelerde, ambalaj büyüklüğü arttıkça birim fiyat düşüyor. Fosforlu gübre alırken ürün kalitesinden, ihtiyacınızı karşılayan oranda bileşen içerdiğinden emin olduktan sonra fiyat karşılaştırmasına yönelmeli ve alışverişinizi tamamlamalısınız. Tarfin, en uygun fosforlu gübre fiyatlarını sunarak sizlere karlı alışveriş için fırsat vadediyor. 

Tarfin Mobil uygulamasını telefonunuza indirerek siz de fosforlu gübre çeşitlerini ve farklı markaların fiyatlarını hemen inceleyebilirsiniz. Siparişinizi oluşturmak için Tarfin yetkili satış noktalarına giderek başvurabilirsiniz. Tarfin, peşin veya vadeli ödeme alternatifleri sunuyor. Üstelik dilerseniz hasatta ödeme imkanı da var! Çiftçilerimize dost yeni nesil sistemi aracılığıyla yüzünüzü güldürecek Tarfin ile zaman kaybetmeden tanışabilirsiniz.