NPK Gübre Nedir? Faydaları Nelerdir?

NPK gübre, ekinlerin sağlıklı gelişimi için ihtiyaç duyulan besin maddelerini bir arada bulunduruyor. İçeriğindeki azot, fosfor ve potasyum sayesinde çiftçilerimizin ihtiyaç duyduğu birçok maddeyi bir anda karşılayan NPK, adını bu maddelerin kısaltılmasından alıyor. Kimyasal simgesi N olan azot, P ile işaret edilen fosfor ve K ile simgelenen potasyum gübrenin temel ögelerini oluşturuyor. Katı veya sıvı halde bulunabilen NPK gübreler, bir taban gübre çeşidi olarak kullanılıyor. 

NPK gübresi kullanımının birçok avantajı bulunuyor: 

• NPK gübre birçok bileşen içerdiği için ekinlere tek işlemde kompleks besin desteği sunuyor. 
• Çiftçilerimiz için depolamada kolaylık vadediyor. 
• Temel maddeleri bir arada sunan kompoze gübreler tasarruf vadediyor. 
• İşlem zahmetini azaltıyor. 

NPK Gübresi Ne İşe Yarar?

Tüm çiftçilerimizin bildiği üzere, ekinlerin gelişimi için ihtiyaç duyulan temel üç madde, potasyum, fosfor ve azot oluyor. Ek olarak demir ve çinko gibi mineraller de gübrelerde yer alabiliyor. Temel NPK gübreleri: 

• NPK gübre, ekinlerin kök bölgesine homojen olarak dağılıyor. İstikrarlı ve uzun vadeli etki sunuyor. 
• Ekim veya dikim sırasında uygulanan NPK kompoze gübreler, ekin gelişimini destekliyor. 
• NPK gübre kullanımı, azot, fosfor ve potasyum yönünden fakir topraklar için tercih ediliyor. Uygulanan gübre, toprağın içeriğini zenginleştirerek ekinin güçlenmesine imkan tanıyor. 
• Gübreleme sayesinde topraktaki mikroorganizma sayısı artıyor. 
• Toprağın pH değerinin düzenlenmesine yardımcı oluyor. 
• Toprağın su tutma kapasitesi NPK gübre ile artıyor. Bu sayede sulama verimi yükseliyor ve sık sulama gerekmiyor. 
• Tohum çimlenme oranı yükseliyor. 
• Mahsullerin kalitesi ve raf ömrünün fazlalaştığı kayıtlara geçiyor. 

NPK gübrelerinin faydalarının anlaşılabilmesi için azot, fosfor ve potasyumun topraktaki fonksiyonlarının tek tek bilinmesi öneriliyor. 

• Azot (N): Ekinin kök, gövde, sürgün, dal, meyve gelişimi için önemli rol oynuyor. Özellikle gelişim döneminde ekinlerin azot ihtiyacı artıyor. Toprakta azot eksik olduğunda kök gelişimi düşük olduğundan büyüme hızı da yavaşlıyor. Yetersiz gelişim; ekin yapraklarının küçülmesi, dökülmesi ve sürgün verememesi ile anlaşılabiliyor. 
• Fosfor (P): Kök büyümesine destek veren fosfor, çiçeklenmeye yardımcı oluyor. Dane ve meyve tutulumu için fosfora ihtiyaç duyuluyor. Fosfor eksikliği olan ekinin çiçeklenmediği, geç çiçek verdiği, tohum oluşumunun yavaş ve az olduğu görülüyor. Koyulaşan topraklar, kırmızı ve mor renklere dönerek zayıflıyor. Meyvesi küçük, raf ömrü kısa oluyor. 
• Potasyum (K): Ekinlerin yeşil bölümlerinin sağlığı için potasyum temel gereksinim oluyor. Zararlılardan, hastalıklardan, dış etkenlerden, zorlu koşullardan korunmak ve dayanıklılık için potasyum olması gerekiyor. Meyvelerin tadı, dolgunluğu, rengi, aroma ve raf ömrü potasyum ile iyileşiyor. Potasyum eksikliği özellikle yaşlı yapraklarda fark ediliyor. Yapraklarda sararma, kuruma başlıyor. Gelişimi yavaşlayan ekinlerin meyveleri de küçük kalıyor ve şekil bozukluğu meydana geliyor. 

NPK Gübre Çeşitleri Nelerdir?

NPK gübreler, kompoze gübreler olarak kategorize ediliyor. Bir gübre çeşidinin kompoze olarak anılabilmesi içinde potasyum, azot veya fosfordan en az ikisinin yer alması gerekiyor.  İçerisine minerallerin eklendiği, ek bileşenli seçenekler ise süper kompoze gübre adıyla karşımıza çıkıyor. Gübreler, sırasıyla içindeki azot, fosfor ve potasyum oranına göre isimlendiriliyor ve yüzdelik orana göre isimler veriliyor. 

• NPK 15-15-15: Gübrenin 100 kilogramında 15 kg saf azot, 15 kg fosforpentaoksit (P2O5) ve 15 kg. potasyum oksit (K2O) bulunuyor. Potasyum ihtiyacı olan topraklarda kullanılan NPK 15-15-15 gübresi, özellikle zeytin, incir, mısır, ayçiçeği, şeker pancarı, patates yetiştiriciliği için tercih ediliyor. Potasyum yönünden zayıf olan topraklarda ekin yetiştirme için tercih edilen gübre, taban gübresi şeklinde ekim ve dikimde veriliyor. Serpme olarak verilecekse, pullukla toprak altına getiriliyor. 
• NPK 25-5-10: Patates, çim ve çay yetiştiriciliği için kullanılan gübre, özellikle topraktan fazla azot kaldıran ekinler için tercih ediliyor. Çay üreticilerinin vazgeçilmezi olan NPK 25-5-10, yaprakları yenen sebzeler için kullanılabiliyor. Özellikle azot eksikliğinin giderilmesine yardımcı oluyor, fosforu yüksek olan topraklarda da güvenle kullanılabiliyor. 
• NPK 10-20-20: %50’lik kısmı dolgu malzemesi olan gübrede azot 10, fosfor 20, potasyum 20 oranında bulunuyor. Fosfor ve potasyum desteği gereken topraklar için tercih edilebiliyor. 
• NPK 20-20-20: Azot, fosfor ve potasyum bakımından eksik olan topraklarda, her üç element içinde aynı oranda destek sağlıyor. Özellikle, turunçgiller, buğday, arpa, çeltik, şeker pancarı yetiştiriciliğinde, ayçiçeği, fındık, ceviz, marul, kıvırcık, lahana, patates, kavun, karpuz üretiminde kullanılıyor. Bunun yanında pamuk, meyve ağaçları, muz, mısır, tarla sebzeleri, havuç, fasulye, nohut, soğan, sarımsak yetiştiren çiftçilerimiz de ekinlerini 20-20-20 ile destekleyebiliyor. 

NPK gübreler bu şekilde içeriklerindeki farklı oranlardaki bileşenlere göre çeşitleniyor. Yapılan toprak analizine, ekinin türüne ve bölge iklimine göre hangi bileşenin verilmesi gerektiğine bakılarak ilgili gübre seçilerek uygulanabiliyor. Tarım Orman Bakanlığı’nın Gübre sektör Politika Belgesi yayınına göre, NPK kompoze gübrelerde azot oranı 0 ile 25, Fosfor oranı 0 ile 30, Potasyum oranı ise 0 ile 20 arasında değişiyor. Gübreler, çiftçilerimiz arasında sadece içeriğindeki oranlarla isimlendirilebiliyor. Örneğin NPK 10-20-20, halk arasında 10-20-20 olarak adlandırılabiliyor. 

NPK Gübre Nasıl Kullanılır?

NPK gübreler, farklı şekillerde uygulanarak ekinlere verim getirebiliyor. Ekim veya dikim sırasında toprağa mibzerle verilebiliyor. Serpme şeklinde uygulanacaksa derinden karıştırılması öneriliyor. Ağaçlarda, tomurcuklanmadan birkaç hafta önce, ağaçların taç izdüşümüne bant halinde veya damla sulama yoluyla uygulanıyor. NPK gübre kullanılırken dikkat edilmesi gereken birçok nokta bulunuyor: 

• NPK gübreler, üç elementi birden verdiği için muhakkak toprak analizi yapıldıktan sonra kullanılması gerekiyor. Hangi element, hangi oranda eksikse ona göre gübre seçimi şart koşuluyor. 
• Gereksiz elementlerin verilmesi toprakta fazlalık oluşturarak zarar verebiliyor. 
• Fosforun suda eriyebilir formda olmasına özen göstermek gerekiyor. 

Örneğin, toprak analizi sonuca göre toprakta potasyum yeterli ancak azot ve fosfor eksikse, 20-20-0 gübreler tercih edilebiliyor. Bunun aksine toprakta üç elementin de eksikliği fark ediliyorsa 15-15-15 gibi NPK gübre çeşitleri seçilerek toprağın zenginleştirilmesi sağlanabiliyor. 

Tüm NPK gübre ihtiyaçlarınızı Tarfin Mobil aracılığıyla karşılayabilirsiniz. Farklı oranlarda azot, fosfor ve potasyum içeren NPK kompoze gübreler en uygun fiyatlarla Tarfin’de sizleri bekliyor. Tarfin satış noktalarından alışveriş yapabilir, peşin veya vadeli ödeme avantajlarıyla toprağınızı zenginleştirebilirsiniz.