Mandalina Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Turunçgil yetiştiriciliği içinde dünya çapında en çok yer edinen faaliyet, mandalina yetiştiriciliği oluyor. Besleyiciliği, lezzeti ve mis gibi kokusu ile tanınan mandalinalar, citrus cinsi içinde bulunuyor. Çekirdekli ve çekirdeksiz çeşitlerini sayabileceğiniz meyvelerin farklı dönemlerde olgunlaşan türleri mevcut. Anavatanı Güneydoğu Asya olan meyve, Akdeniz iklimine gösterdiği uyum ile tanınıyor. Diğer turunçgillere göre soğuğa karşı çok daha dirençli olan mandalina, farklı iklimlerde de yetiştirilebiliyor. 

Mandalina yetiştiriciliği hakkında detaylı bilgiyi Tarfin Blog’ta sizlere sunuyoruz. Tarfin, ihtiyaç duyduğunuz tarımsal girdi alışverişlerinizde de yanınızda. Tarfin Mobil indirebilir, uygulama aracılığıyla size en yakın yetkili satış noktalarını görüntüleyebilirsiniz. Uygulama üzerinden girdi fiyatlarını karşılaştırmanız da mümkün. Alışverişte avantajlı fiyatlara ulaşmak, ödeme sırasında peşin veya hasat vadeli seçenekleri değerlendirmek için Tarfin Mobil yanınızda. Siz de Tarfin sayesinde ihtiyaçlarını ertelemeden karşılayan binlerce mutlu çiftçimizden biri olabilirsiniz. Detaylı bilgi için size en yakın Tarfin yetkili satış noktasına başvurabilirsiniz. 

Yazımızda bulacağınız alt başlıkları şöyle sıralayabiliriz: 

• Mandalina Yetiştiriciliği için İklim ve Toprak Nasıl Olmalı? 
• Mandalina Yetiştiriciliği için Dikim Nasıl Olmalı?
• Mandalina Yetiştiriciliği için Dikim Hazırlığı Nasıl Yapılır? 
• Mandalina Yetiştiriciliğinde Bakım Nasıl Yapılır? 

Mandalina Yetiştiriciliği için İklim ve Toprak Nasıl Olmalı? 

Düşük sıcaklık değerleri mandalina yetiştiriciliğini sınırlayan en önemli faktörlerden biri oluyor. Subtropik ve tropik iklim bölgelerinde yetiştirilebilen mandalina için sıcak ve kurak yazlar geçiren ülkemiz, ideal koşulları sağlıyor. Kışların ise ılık ve yağışlı olması, iklimin kış aylarında oransal nem yoğunluğu sunması, meyvenin beklentisini karşılıyor. Mandalina yetiştiriciliğinde gelişme, 18-20 dereceye kadar hızlı eğilim gösteriyor. Sıcaklıklar 26-28 dereceye ulaştığında ise büyüme tepe noktasında seyrediyor. Bunun yanında ısı 30 derecenin üzerinde olduğunda büyüme ve gelişme yavaşlıyor. Sıcaklıklar 38-39 dereceye geldiğinde mandalinaların büyümesi neredeyse duruyor. Benzer şekilde 12,8 derecenin altında da gelişim çok az oluyor. (Tarım Bakanlığı Kaynağı) Bunun yanında mandalina yetiştiriciliği için en az %50 nispi nem gerekiyor. %70’in üzerinde nem ise iyi kalite ve verimi işaret ediyor. Eğer nem düzeyi %85’in üzerine çıkarsa, mantar hastalıkları artış göstereceğinden bu derece nem artışı istenmiyor. Mandalina yetiştiriciliği için rüzgarlar da kayba neden olabiliyor. Özellikle dal kırılması, meyve dökümü riskleri nedeniyle mandalina bahçelerinin şiddetli rüzgarlardan korunan bölgelere kurulması öneriliyor. 

Ülkemizde çoğunlukla Akdeniz ve Ege Bölgesi’nde yetişen tarım ürünleri arasında sayılan mandalina, toprak söz konusu olduğunda yetiştirme koşulları bakımından seçici değil. Yalnızca çok hafif veya çok ağır topraklarda başarısız sonuçlar meydana gelebiliyor. Çok hafif topraklar, düzenli sulama ve gübreleme gerektirdiği, ağır topraklarda ise köklerin solunumu engellendiğinden ve bitkinin besine ulaşması zorlaştığından mandalina yetiştiriciliği için orta karakterli toprakları tercih etmelisiniz. Mandalina yetiştirme için en uygun toprak yapısı; tınlı-kumlu, kumlu-tınlı veya killi-tınlı topraklar olarak gösteriliyor. Ancak killi karakterli topraklarda kil oranının %8’in üstüne çıkmaması tercih ediliyor, kesinlikle %20’yi geçmemesi önem taşıyor. Kum oranının ise %50 civarında olması bekleniyor. Topraklardaki aktif kireç oranının %10 olmasına dikkat etmelisiniz. Daha fazla olduğunda demir klorozu görülme olasılığı artacağından, yoğun kireçli, kireç oranı %40’ı geçen topraklarda mandalina yetiştirmeyi denememelisiniz. Benzer şekilde topraktaki tuz miktarının %0.30’un üstünde olmamasını gözetmelisiniz. Mandarin yetiştiriciliği için bahçe kurulumu sırasında, toprak pH derecesinin 5.5 ile 7.5 arasında olmasına da dikkat etmelisiniz. 

Mandalina Yetiştiriciliği için Dikim Nasıl Olmalı?

Mandalina bahçesinde dikkat edilecek sıra arası ve sıra üzeri mesafe kullanılan çeşide, anaca, toprak ve iklim özelliklerine göre değişiyor. Genel bilgi vermek gerekirse mandalina dikimi sırasında ağaçların gelişebileceği taç genişliğini korumaya özen göstermeli ve meyvelerin güneşten faydalanmasına yardımcı olmalısınız. Kurak bölgelerde hava neminin muhafaza edilebileceği, nemli alanlarda nem birikiminin engellenebileceği kadar aralık bırakmalısınız. Mandalinalar küçük taç yaptığı için aralık diğer turunçgillerden daha düşük oluyor. 

Ülkemizde mandalina yetiştiriciliği için kare veya dikdörtgen dikim sistemi uygulanıyor. Ancak eğimli tarlalarda üçgen veya kontur gibi farklı dikim sistemlerine de rastgelebilirsiniz. Mandarin yetiştiriciliği için çoğunlukla 6x6 metre veya 5x5 metre aralıkla dikim tercih ediliyor. 

Bunun yanında yeni mandalina çeşitleri yetiştirilirken çoğunlukla damla sulama yöntemi tercih edildiği için dikim arası mesafe gereği de azalıyor. Eski tip sulama yöntemleri kullanılacağı zaman 1 dekara 21 fidan dikilirken yeni sistemlerle 1 dekar alanda 40-50 mandalina ağacı yetiştirilebiliyor.  

Mandalina Yetiştiriciliği için Dikim Hazırlığı Nasıl Yapılır?

Mandalinaların dikileceği toprağın alt katmanı çok sert ve sıkı ise dipkazan kullanılarak sertlik kuruluyor. Böylece ağaç köklerinin derine ulaşabilmesi hedefleniyor. Ayrıca drenaj ise tarlanın ıslahı sağlanabiliyor. Benzer şekilde arazi düz değilse kürek desteği ile tesviye gerçekleştirilebiliyor. 

Mandalina bahçesi için toprakta 60 cm derinlikte çukurlar açılarak dikim hazırlığı sürdürülüyor. Eğer toprak zayıf ve fakirse çukur boyutları artırılıyor. Çukur açma aşamasında toprağın tavda olması önem taşıyor. Eğer zemin çok ıslaksa çukur etrafında sert tabaka meydana geleceğinden tercih edilmiyor. Burgu ile açılan çukurların yanında kürekle açılanlar da dikim için kullanılabiliyor. Çukurdan çıkan toprak kürekle biraz yayıldıktan sonra üzerine ahır gübresi atılıyor ve çukur doldurulup bastırılıyor. Üzerine mandalina fidanının dikimi sonrasında can suyu verilerek dikim tamamlanıyor. 

Mandalina Yetiştiriciliğinde Bakım Nasıl Yapılır? 

Mandarin yetiştiriciliğinde toprak işleme, gübreleme, budama, sulama, hastalık ve zararlı mücadelesi gibi adımlar bakımı oluşturuyor. 

• Budama sırasında, dal ve sürgünler kısaltılırken toprağa bakan ve iyi oluşmuş bir gözün üst kısmından kesim yapılması gerekiyor. Etek dallarının yerden ortalama 20-25 cm kaldırılması için gerçekleştirilen kesimlerde, yukarı bakan gözün üst kısmından budama yapılıyor. Kesim yüzeyinin gözün alt ucunu aşmaması önem arz ediyor. 
• Yağışın yetersiz olduğu dönemlerde sulama ile ihtiyaç karşılanıyor. Özellikle ülkemizin Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü bölgelerinde nisan itibarıyla yağışlar yetersizleşiyor. Bu durumda ekim veya kasım ayı ortalarına kadar sulama yapılıyor. Diğer turunçgillerde olduğu gibi mandalina yetiştiriciliğinde de mayıs ile ekim ayları arasında salma sulama ile ağaçlara ortalama 650 - 750 mililitre arası su vermek yeterli oluyor. Yağmurlama yöntemi ile sulama yapılacaksa 500 mililitre, damla yöntemi ile 300-400 mililitre su kafi geliyor. 
• Mandalina yetiştiriciliğinde azot, fosfor ve potasyumun yanı sıra çinko, mangan ve demir desteği de verilebiliyor. Verilecek gübre miktarı toprak ve yaprak numunesi alınarak yapılan analiz neticesinde belirleniyor. Analiz ve eksiklik tespiti neticesinde bilinçli uygulama yapıldığında iyi verim ve kalite alınabileceğini unutmamalısınız.
• Mandalina yetiştiriciliğini tehdit eden hastalık ve zararlılar ile mücadele ise bakımın son adımını oluşturuyor. Turunçgil unlubiti, kırmızı kabuklu bit, Akdeniz meyve sineği, turunçgil pas böcüsü, turunçgil yaprak galeri güvesi, beyaz sinek, pamuklu beyaz sinek ve koşniller en önemli zararlılar arasında sayılıyor. Mandalina hastalıkları arasında ise uçkurutan, kahverengi leke, yeşil küf çürüklüğü, dal yanıklığı hastalığı ve cüceleşme viroidi yer alıyor. 

Mandalina yetiştiriciliği konusunda herhangi bir soru ve sorununuzda il/ilçe tarım müdürlüklerine başvurabilirsiniz. Girdi ihtiyaçlarınızda ise Tarfin yanınızda. Siz de Tarfin aracılığıyla avantajlı girdi alışverişleri yapabilir, ihtiyaç ertelemeden toprağın gereksinimlerini karşılayabilirsiniz.