Toprak ve Yaprak Numunesi Nedir, Nasıl Alınır?

Topraklar farklı yapıları, pH değerleri, zenginlik düzeyleri, vitamin ve mineral içerikleri nedeniyle her ekin için uygun görülmüyor. Kimi toprak bakliyat yetiştiriciliği için daha cazipken bazıları yeşil yapraklı bitkiler için daha çok verim sunuyor. Toprağın içeriğini, yapısını, özelliklerini anlamanın yolu ise toprak ve yaprak numunesi alarak yaprak ve toprak analizi yapılmasından geçiyor. Yaprak analizi, bahsettiğimiz toprak özelliklerinin yanı sıra ekilmiş arazide ekinin durumu hakkında fikir vermeye yarıyor. Toprak ve yaprak numunesi nedir, nasıl alınır konularında detaylı bilgiyi yazımızda bulabilirsiniz. Tarfin tarımsal girdi ihtiyaçlarınızda da yanınızda. Analiz sonucu karşılamanız gereken bileşenleri tarımsal gübreler ile telafi edebilir, alışverişlerinizi Tarfin üzerinden yaparak avantaj sağlayabilirsiniz. Tarfin Mobil ile anında girdi fiyatlarını karşılaştırma, ödeme sırasında peşin veya hasat vadeli seçenekleri de sizinle. Siz de Türkiye’nin dört bir yanındaki yetkili satış noktalarını ziyaret ederek detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz. 

Yazımızda bulacağınız diğer başlıklar: 

• Toprak Numunesi Neden Gereklidir?
• Toprak Numunesi Ne Zaman ve Nereden Alınır?
• Toprak Numunesi Nasıl Alınır?
• Toprak Numune Etiketi Nasıl Hazırlanır?
• Yaprak Numunesi Nasıl Alınır?

Toprak Numunesi Neden Gereklidir?

Toprak numunesi gübreleme için temel gereksinimlerin başında geliyor. Doğru miktarda ve türde besin vermek için önce mutlaka analiz yaptırmak gerekiyor. Toprak numunesi almak ve analiz sonuçlarına göre gübreleme gerçekleştirmek, gübre için gereksiz yatırım yapmaya, israf ve kirliliğe engel oluyor. Ayrıca fazla, gereksiz gübreleme toprak yapısını bozacağından verim kaybına neden oluyor. Numune alımı ile bilinçsiz gübrelemenin neden olacağı çevre kirlilikleri, toprak verimsizleşmesi ve kuraklık gibi olası problemlerin önüne geçilebiliyor. Numune alımı ile toprağa ne çeşit ve hangi miktarda gübre alınması gerektiği biliniyor. 

Toprak Numunesi Ne Zaman ve Nereden Alınır? 

Numune almak için en uygun zaman sonbahar ayları olarak görülüyor. Analize göndermek için toprak numunesi alacaksanız hasattan hemen sonraki zamanı tercih edebilirsiniz. Böylelikle toprak durumunu en doğru şekilde öğrenebilirsiniz. Bir sonraki ekim için hazırlıklarınızı bilimsel veriler ışığında yaparak daha emin adımlar atabilirsiniz. 

Toprak için numune alacağınız yerlerin bazı özellikleri taşıması gerekiyor. İşte toprak almaya uygun olmayan kısımlar:

• Kesinlikle çamurlu alanlardan toprak numunesi almamalısınız. 
• Toprak tahlili için numune alırken su birikintisi olan ve tümsek yerlerden uzak durmalısınız. Mümkünse düz alanlara yönelmelisiniz. 
• Hemen çit ve yol kenarlarını tercih etmemelisiniz. 
• Harman yerlerinden, 
• Sürekli hayvanların yattığı alanlardan ve 
• Gübre yığılan bölümlerden uzak durmalısınız. 

Bu kısımlardan alınan örnekler maalesef yanıltıcı sonuçlar verebiliyor. 

Toprak Numunesi Nasıl Alınır?

Ordu Tarım İl Müdürlüğü kaynaklarına göre, toprak numunesinin araziyi temsil edecek miktarda olması gerekiyor. Bunun için arazinin farklı en az 10 noktasından alınan 1 kilogram kadar örneği kullanabilirsiniz. Peki toprak numunesi nasıl alınır? Bunun için önce bel, kazma, kürek, burgu ve sonda gibi aletlere ihtiyacınız var. Arazinin toprak yapısı farklılık gösterebileceğinden, farklı yapılardaki bölgelerden uygun araçları kullanarak örnekler toplayabilirsiniz. 

Örneğin fındık yetiştiriciliği yapılan bir alanda, ocakların sağ ve sol tarafından son dalın ortalama 40 - 50 cm dışarısından, diğer bir deyişle sıra üzerinden örnek alınması gerekiyor. Tahlil için numune alınacak yerin üst yüzeyi önce ince bir tabaka halinde açılıyor. Bu işlem için yabancı ot temizliği gerekiyor. Temizlenen bölgede 25 cm derinlikte çukur açılarak yüzeyi nazikçe düzeltiliyor. Kürek yardımıyla 3-4 cm kalınlığında toprak kesiti, dilim şeklinde bir torbaya bırakılarak ilk numune elde edilmiş oluyor. 

Belirtilen işlem, arazinin farklı 9-10 yerinden daha örnek alımı ile tamamlanıyor. Örnek alınacak yerlerin zikzak hatlar çizilecek şekilde seçilmesi gerekiyor. Farklı yerlerden aldığınız toprak numunelerini bir yerde biriktirdikten sonra içinden taş ve odun parçası gibi yabancı maddeleri temizlemelisiniz. Eğer büyük kesekler varsa el ile parçalayıp karıştırmalısınız. İyice harmanladığınız toprak numunesinin 1 kilogramını tahlil için gönderebilirsiniz. Eğer toprak nemli ise ve taşınması zorsa, gölge bir yerde kuruttuktan sonra poşetleyebilirsiniz. 

Toprak Numune Etiketi Nasıl Hazırlanır?

Poşetlenen örnekleri iki etiketle işaretlemelisiniz. Birini poşetin içine diğerini dışına koymanız gerekiyor. Toprak numune etiketinde çiftçinin adı ve soyadının, il ve ilçe bilgisinin yazması gerekiyor. Ayrıca köy, arazinin mevkii, arazi üzerindeki ürün ve numune tarihlerinin yer alması şart görülüyor. Detaylı bilgi için il ve ilçenizdeki müdürlüklere başvurabilirsiniz. 

Yaprak Numunesi Nasıl Alınır? 

Yaprak örnekleri alarak bitkilerin besin eksikliklerine dair bilgilere erişebilirsiniz. Toprak tahlili ile beraber yapılması gereken yaprak testleri için örnek alırken şunlara dikkat etmelisiniz. (Kaynak)

• Yaprak örneklerinin tür bakımından aynı ekinden alınması gerekiyor, karışık örnek toplamamalısınız. 
• Farklı yaşlarda meyve ağaçlarınız varsa, 5-25 yaş aralığındaki yaprakları karıştırmadan, aynı yaş gruplarından örnekler almalısınız.
• Yaprak örneklerini tarla, bahçe ve ağaçları temsil eder şekilde kategorize edebilirsiniz. 
• Günün herhangi bir saatinde yaprak numunesi toplayabilirsiniz ancak yaprakların nemli olmamasına özen göstermelisiniz. 
• Bahçe içinde X veya Z şekillerinde yol alarak bir ağaç atlama yoluyla omuz hizasından o yıla ait genç sürgünlerden toplayabilir. Ağacın dört tarafından örnek alabilirsiniz. 

Farklı Bitkilerden Yaprak Numunesi Alma Yolları 

Farklı bitkiler için farklı yaprak örneği alma yolları bulunuyor. Siz de bitkiye/ekin ve ağaca özel bu yolları takip ederek en doğru şekilde yaprak numuneleri alabilirsiniz: 

• Sert çekirdekli meyve ağaçları: Aynı yılın sürgünlerinden, gelişmesini tamamlamış orta kısımdaki yapraklardan örnek seçebilirsiniz. Ağacın dört yanından toplam 4-8 adet yaprak örneğini saplarıyla beraber toplamalısınız. Temmuz-ağustos aylarında işlem yapabilir, bir bahçeden ortalama 50-100 adet örnek yaprak toplayabilirsiniz. 
• Cevizden, çiçeklenme üzerinden 6-8 hafta geçtikten sonra olgun sürgünleri kullanarak, birleşik yaprakların ortasındaki yaprakçıktan çift alabilirsiniz. Dört yanından örnek alarak 20-25 ağaçtan toplam 35 kadar örneği teste gönderebilirsiniz. 
• Pamuk yetiştiriciliği yapıyorsanız, çiçeklenme sonunda veya meyve olgunluk dönemi başında numune alabilirsiniz. Meyve salkımlarına bitişik bulunan yaprakları sapıyla beraber alabilirsiniz. 
• Gelişme dönemindeki çileklerde, gelişmesini tamamlamış genç yaprakları yaprak analizi için kullanabilirsiniz. 
• Domates söz konusu olduğunda tarla ve serada farklı yaprak numunesi alma prosedürleri işliyor. Tarlada çiçeklenmeden önce veya ilk çiçeklenme döneminde büyüme ucu itibarıyla 3 veya 4. yaprak alınmalı. Serada ise meyve bağlama öncesinde veya sırasında 2. veya 3. salkıma bitişik yaprak seçilebiliyor. Yaşlı bitkilerde 4 veya 6. salkımın yaprakları da analiz için kullanılabiliyor. 
• Marul ve ıspanak bitkilerinde, gelişme döneminin ortalarında, olgunlaşmış en genç yaprak örnek olarak seçiliyor. 
• Mısırda ise fide döneminde, tepe püskülü henüz oluşmadan, koçan sürgününden koçan püskül çıkışına eşit yapraklar alınıyor. 
• Fasulye bitkisinde fide döneminde, tüm yaprak üstü bölüm örnek olarak alınıyor. İlk çiçeklenme döneminde örnek alınacaksa, tepede gelişmiş 2-3 yaprak numune olarak seçiliyor. 

Yaprak numunesi örneklerini delikli poşetlere aldıktan sonra etiketleme yapmalısınız. Tarla sahibinin adı soyadı bilgilerinin yanında, numune alım tarihini, yetiştirilen ürünü, ağaç yaşını ve yerini yazmalısınız. Her torbanın içine ve dışına toplam iki etiket yerleştirmeniz gerekiyor. Alınan örnekleri zaman kaybetmeden yapraklar tazeliklerini korurken analize göndermelisiniz. Eğer aynı gün veremeyecekseniz buzdolabında kısa süre saklayarak yaprakların tazeliklerini korumasını sağlayabilirsiniz.