Kokusu, yoğun aroması ve doyumsuz lezzeti ile mutfakların vazgeçilmezi olan kimyon baharatı, gıdanın yanında ilaç ve gıda sanayinde kullanılıyor. Ülkemizde yapılan kimyon üretimi, dünyanın birçok ülkesine ihracata dönüşüyor ve ekonomiye katkı sağlıyor. Özellikle Amerika, Avrupa, Arap ve Körfez ülkeleri, Türkiye’den kimyon alımı gerçekleştiriyor. Siz de kimyon yetiştiriciliği hakkında detaylı bilgiye yazımız üzerinden ulaşabilirsiniz. Bunun yanında dilerseniz Tarfin Mobil üzerinden anında tarımsal girdi fiyatlarını karşılaştırabilirsiniz. Ayrıca Türkiye’nin dört bir yanında yer alan Tarfin yetkili satış noktaları üzerinden sipariş vererek peşin veya hasat vadeli ödeme seçeneklerinden yararlanabilirsiniz.
Kimyon yetiştiriciliği hakkında şu soruların yanıtları yazımızda sizi bekliyor:
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
- Kimyon Yetiştiriciliği için İklim Nasıl Olmalı?
- Kimyon Yetiştiriciliği için Toprak Nasıl Olmalı?
- Kimyon Yetiştiriciliği için Toprak Hazırlığı Nasıl Yapılır?
- Kimyon Yetiştiriciliği için Tohum Ekimi Nasıl Yapılır?
- Kimyon Yetiştiriciliğinde Bakım Nasıl Yapılır?
- Kimyon Yetiştiriciliğinde Yabancı Ot Mücadelesi Nasıl Yapılır?
- Kimyon Hasadı Nasıl Yapılır?
- Kimyon Yetiştiriciliği için Önemli Hastalık ve Zararlılar Nelerdir?
Kimyon Yetiştiriciliği için İklim Nasıl Olmalı?
Uzun gün bitkisi olan kimyon, kuraklığa dayanıklılık gösteriyor. Kimyonlar için optimum çiçeklenme sıcaklığı ise 8 ile 10 derece arasında değişiyor. Bunun yanında, en uygun gelişme sıcaklığı 20-22 derece aralığını gösteriyor.
Kimyon bitkisi, yazların sıcak, kışların ise soğuk geçtiği yerleri seviyor. Özellikle karasal iklime uygun olması, kimyonu İç Anadolu Bölgesi’nde yetişen tarım ürünleri arasına ekliyor.
Sulama gerektirmeyen ve yıllık yalnızca 300-400 mm yağış arzulayan bitki, çoğunlukla ilkbaharda yağmur istiyor. Bitkinin gelişme ve büyüme dönemlerine rast gelen ilkbaharda yağış olması bitkiye yetiyor. Diğer taraftan kimyonun vegetasyon dönemi mart ile temmuz ayları arasına rastgeliyor. Bu dönemlerde çok kuru ve sıcak rüzgarlar olması su kaybını artırarak bitkilerin kurumasına neden olabiliyor.
Kimyon Yetiştiriciliği için Toprak Nasıl Olmalı?
Konya Tarım İl Müdürlüğü’nün paylaştığı bilgilere göre, hemen hemen tüm toprak türlerinde kimyon yetiştiriciliği yapılabiliyor. Ancak bitki aşırı killi ve nemli topraklardan hoşlanmıyor. Her iki faktör de bitkinin verimini büyük oranda düşürüyor ve kurumasına neden olan hastalıklara/sorunlara davetiye çıkarıyor.
Kimyon yetiştirmek için en uygun topraklar ise kumlu, tınlı, tınlı-kumlu veya kumlu killi topraklar olarak sıralanıyor. Bunun yanında kimyon için topraktaki organik madde miktarının yoğun olması gerekmiyor. Ancak pH derecesinin 5 ile 8 civarında olması yeterli oluyor.
Kimyon Yetiştiriciliği için Toprak Hazırlığı Nasıl Yapılır?
Küçük tohumlarla yetiştirilen kimyon bitkisinin tohum yatağının çok iyi hazırlanması gerekiyor. Çoğunlukla münavebe bitkisi olarak, buğday yetiştiriciliği sonrasında ekiliyor. Ancak ekim nöbeti uygulanacağı zaman anızların mutlaka bertaraf edilmesi gerekiyor. (Burada anızların temizlenmesi esas alınıyor. Ancak anız yakma uygulamasını önermediğimizi hatırlatmak istiyoruz.) Anızlar toprağa karıştığında, bol yağış durumunda toprakta fusarium gelişme olasılığı artıyor. Bu da bitkileri kurutuyor. Bu riski almamak için toprağın temizlendiğinden emin olmalısınız.
Peki kimyon yetiştiriciliği için toprak nasıl hazırlanıyor? Öncelikle kimyonun kökleri çok derine inmediği için derin işleme gerekmiyor. Ancak tohumların çimlenme gücü zayıf olduğu için tarla hazırlığına önem vermek hayati değer taşıyor. İlkbahar döneminde nemi kaçırmadan toprağı 15 cm derinlikte yırtarak sürmelisiniz. Sonrasında toprak tavdayken diskaro ile 5 ile 8 cm arasında sürebilirsiniz. Ekimden önce alanı tırmıklayarak merdane ile bastırmayı ve düzgün alana kimyon ekmeyi ihmal etmemelisiniz.
Kimyon Yetiştiriciliği için Tohum Ekimi Nasıl Yapılır?
Türkiye’de hem yazlık hem de kışlık kimyon ekimi yapabilirsiniz. Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’da sonbaharda, İç Anadolu’da ise mart-nisan aylarında kimyon tohumu ekimi yapabilirsiniz.
Peki kimyon tohumu nasıl ekiliyor? Mibzer ile ekim yaparken 14-20 cm sıra arası, 2-3 cm derinlik gözetmelisiniz. Dekara ortalama 1-1.5 kilogram tohumluk kullanmak yeterli oluyor. Serpme ekimde ise dekar için 2 kilogram tohum gerekiyor. Ekim sırasında toprağı sıkıştırarak çıkışı kolaylaştırabilirsiniz.
Kimyon Yetiştiriciliğinde Bakım Nasıl Yapılır?
Zayıf gelişen, kök sistemi çok fazla güçlü olmayan kimyon, topraktan düşük miktarda besin maddesi kaldırıyor. Bu nedenle yoğun bir gübreleme programı öngörülmüyor. Kimyon yetiştiriciliğinde gübreleme yapmadan önce muhakkak toprak analizi yaptırmalısınız. Genellikle, toprak altı gübresi olarak dekar başına 5 kilogram azot saf maddesi uygulanıyor. Kök gelişimi için dekar başına ortalama 2-3 kilogram fosforlu gübre verildiğinde ise tohum olgunlaşması üzerinde olumlu etki görülüyor.
Kimyon Yetiştiriciliğinde Yabancı Ot Mücadelesi Nasıl Yapılır?
Gelişim sürecinde çok güçlü olmaması, çimlenme zorluğu yaşaması kimyon yetiştiriciliğinde yabancı ot mücadelesini çok daha önemli kılıyor. Hem mekanik yöntemlerle hem de herbisit kullanımıyla yabancı otların üstesinden gelinebiliyor. Otlanma durumuna göre 2-3 kez ot alma yapmak gerekiyor. İlk ot alma için ekimden 2-2.5 ay sonrasını tercih edebilirsiniz. İkinci ot alma için ise birinci ot alma işleminden 15-20 gün sonrayı seçebilirsiniz. Kimyonların çıktıktan sonra birçok yabancı ota göre çok daha yavaş geliştikleri için ot mücadelesini ertelememeli, ihmal etmemelisiniz.
Kimyon Hasadı Nasıl Yapılır?
Kimyonun hasat edileceği zaman yetiştirildiği bölgenin iklimine göre değişiyor. Sıcak yerlerde daha erken, serin alanlarda ise daha geç hasat yapılıyor. Eğer hasat olması gerekenden erken yapılırsa kimyon tohumları kalite kaybediyor. Geç hasat ise tohum kaybına neden oluyor. Bu nedenle, doğru hasat zamanını takip etmelisiniz. Dolayısıyla sık sık tarlayı ziyaret ederek tam olgunluk döneminin kontrolünü gerçekleştirmelisiniz. Kimyon hasadı için doğru zamanı kolaylıkla anlayarak hasada başlayabilirsiniz.
Peki kimyon hasadı ne zaman yapılmalı? Hasada başlamak için çiçek kümelerindeki kimyon tanelerinin yeşilden kahverengiye dönmeye başladığı dönemi yakalamalısınız. Eğer çok esmerleşmişse, bu hasada geç kaldığınız anlamına geliyor. Tohumlar dökülerek verim kaybı meydana geliyor.
Kimyon hasadı çoğu zaman sabahın erken saatlerinde yapılıyor. Böylelikle daha az tohum kaybı oluyor. Ayrıca hasat genellikle elle gerçekleştiriliyor. Yalnız zaman zaman bazı üreticiler makineli hasada da başvurabiliyor. Batör veya biçerdöverle harmanlanan tohumlar saplardan ayrılıyor. Harmanlanan kimyonlar karışan taş, toprak ve artıklardan ayrılmak için elekten geçiriliyor.
Elde hasat edilen kimyonlar ise demetler halinde kurutuluyor. Kurumanın ardından sıra harmana geliyor. Uzun süreli depolama durumunda nemin %8-10’u geçmemesi gerekiyor. Depo nispi neminin %50’den az olması ve tohumların kesinlikle ışık görmemesi sağlıklı depolama için önem taşıyor.
Kimyon Yetiştiriciliği için Önemli Hastalık ve Zararlılar Nelerdir?
Kimyon bitkisi için en ciddi tehdit alternaria yanıklığı hastalığı oluyor. Sam yelinin neden olduğu bu hastalık bitkilerin kuruması ile sonuçlanıyor. Benzer şekilde ekim nöbeti uygulandığı ve toprağın aşırı yağış aldığı zamanlarda fusarium solgunluğu baş gösterebiliyor. Bu nedenle kimyon yetiştiriciliği için seçtiğiniz araziye, toprağın temizliğine ve bölgenin iklimine dikkat etmelisiniz.
Kimyon yetiştiriciliği için önemli zararlılar arasında yeşil şeftali afidi ve kahverengi bacaklı hububat böceği sayılabiliyor. Her iki zararlı da bitkilerin verimini ciddi oranda düşürüyor hatta yetersiz mücadele sonucu bitkiler yaşamını kaybedebiliyor. Zararlı mücadelesinde aktif kullanılan yöntem ise ilaçlama oluyor. Ayrıca yabancı ot temizliğinin iyi olması zararlı riskinde düşüş meydana getiriyor.
