Tarımda sulama, bitkilerin büyümesi ve üretkenliğinin artırılması amacıyla su verme işlemine deniyor. En çok tercih edilen sulama yöntemlerinden biri de karık sulama oluyor. Ancak ona gelmeden önce sulama hakkında biraz daha bilgi vermeliyiz. Sulama, bitkiler için toprakta bulunan suyun yetersiz olduğu durumlarda yapılıyor. Doğal yağışın yeterli olduğu coğrafyalarda ise mevsimlik veya sürekli olarak sulama yapılmadan tarıma devam edilebiliyor. Ayrıca kuru tarımla yetiştirilebilen gıdalar söz konusu olduğunda, yine sulama olmadan tarımsal faaliyetlere devam ediliyor. Ancak sulu tarım yapılmak istendiğinde yetersiz su durumunu, yağmurun yetersiz olduğu veya düzensiz olduğu bölgelerde daha sık görebilirsiniz. Bu durumda uygun sulama yönteminin tercihi hayati önem taşıyor. En sık kullanılan sulama yöntemleri arasında damla sulama, yağmurlama, yüzey sulama gibi çeşitler karşımıza çıkıyor. Bölgenin iklim koşullarına, toprak tipine ve bitki türüne göre seçerek siz de su ihtiyacını en doğru şekilde karşılayabilirsiniz. Tarımsal üretimde ihtiyaç duyduğunuz girdiler için avantajlı alışveriş için ise Tarfin sizlerle… Fiyat karşılaştırma özelliği ile çiftçilerimize kolaylık sunan Tarfin Mobil, özel Tarfin paketleri hakkında bilgi almanıza da yardımcı oluyor. Çiftçinin ve emeğinin her an yanında olan Tarfin ile siz de peşin veya hasat vadeli alışveriş seçeneklerinden faydalanabilirsiniz. Üstelik yüzbinlerce kıymetli çiftçimiz Tarfin Mobil'i tercih ediyor! Siz de mobil uygulamamızı şimdi indirebilir, fiyat karşılaştırması sayesinde alışverişinizi en avantajlı şekilde gerçekleştirebilirsiniz.
Karık sulama yazımızda bulacağınız diğer başlıklar;
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
- Karık Sulama Nedir?
- Karık Sulama Nasıl Yapılır?
- Karık Sulama Yönteminin Uygulanacağı Koşullar Nelerdir?
- Karık Sulamanın Avantajları Nelerdir?
Karık Sulama Nedir?
Yüzey sulama yöntemlerinden biri olan karık sulama, sulama suyunun sıra arasında, eğim doğrultusunda verilmesine deniyor. Bu yönde açılan karıklara verilen sudan, özellikle sıraya ekilen bitkiler kolaylıkla yararlanıyor. Su, karık adı verilen kanallarda ilerlerken diğer taraftan infiltrasyonla toprak içine ulaşıyor ve bu sızıntılar bitki köklerinde depolanıyor. Aynı anda su verilen karık sayısı sulamanın karık setini meydana getiriyor. Söz konusu açık karıklardan çıkan su, bir yüzey drenaj kanalı vasıtasıyla uzaklaştırılıyor ya da tekrar sulamada kullanılabiliyor. Peki karıkla sulamaya uygun olan bitkiler nelerdir? Sıraya ekimi yaygın olan mısır, ayçiçeği, pamuk, meyve ve sebzeler için siz de karık sulamayı tercih edebilirsiniz.
Karık Sulama Nasıl Yapılır?
Karık ile sulamanın belli özellikleri mevcut. Bu noktalara hakim olarak sulama sisteminin oluşturulması önem taşıyor. İlk olarak hafif bünyeli topraklarda suyun derine doğru hareketinin daha çok olduğunu aklınızda tutmalısınız. Bu durumda yanal hareket daha az görülüyor. Ağır bünyeli toprak yapılarında ise yanal hareket daha fazla olurken derine harekete daha az rastlanıyor. Eğer hafif bünyeli ve doğal olarak yanal hareketin az olduğu topraklarda karıkları geniş açarsanız sıralar arasında ıslanmayan alanlar kaldığını görebilirsiniz.
Uygulama sırasında genellikle, sıra aralığı 0.50 m ve daha fazla olan her sıra için bir karık açmalısınız. Bitki sıra aralığının daha dar olduğu durumlarda karıklar arasında bulunan her yastıkta iki veya daha çok bitki sırası bulunuyor. Bu durumdaki her bitki sırasına çizi adı verilen küçük karıklar açılıyor.
Meyve ve üzüm yetiştiriciliği yapılırken her ağaç sırası için birden çok sayıda karık açılması gerekiyor. Karık sulama yönteminde, sıra aralıkları ve karık sayıları, ağaçların yaşına, büyüklüğüne, ağaç aralıklarına, toprak tipine, eğimine ve su kaynağına bağlı olarak değişebiliyor. Genellikle, genç meyve ağaçlarının sulama ihtiyacı daha düşük olduğu için her sıraya iki karık yapılması yeterli. Ancak, ağaçlar büyüdükçe ve kök sistemleri geliştikçe daha fazla suya ihtiyaç duyacakları için, olgun meyve ağaçları bulunan bahçelerde her sıraya iki karıktan fazlasını planlayabilirsiniz. Dar ağaç aralıklarında, karık sayısı genellikle daha az görülüyor çünkü sıra aralıkları dar olduğundan suyun toprağa nüfuz etmesi daha kolay gerçekleşiyor. Ancak, geniş ağaç aralıklarında, suyun toprağa yayılması daha zor oluyor ve bu nedenle her sıraya daha fazla karık açılıyor.
Karık Sulama Yönteminin Uygulanacağı Koşullar Nelerdir?
Ankara Üniversitesi kaynaklarına göre, karıkla sulama yöntemi maalesef her meyve, sebze ve ekin için en verimli sulama yöntemi değil. Öncelikle koşulları göz önüne alarak yöntemin uygulanabilirliğinden emin olmalısınız. Peki karık sulama yönteminin uygulanacağı koşullar neler?
- Bu yöntem, sıraya ekilen/dikilen ekinler için kullanılabiliyor.
- Özellikle kök boğazının ıslatılmasından zarar gören bitkiler için ideal sulama yöntemi olarak gösteriliyor. Çünkü karıklar arasındaki sırtlarda yetiştirilen bitkilerin kök boğazı ıslatılmadan sulama gerçekleşiyor.
- Karıkla sulama, su tutma kapasitesi yüksek, orta düzeyde olan ağır bünyeli topraklar için daha uygun. Kaymak tabakası bağlama özelliği olan ağır topraklar için en uygun plan tek yüzey sulama yöntemi oluyor. Ancak su alma hızı yüksek olan, hafif bünyeli arazilerde karık boyları kısa olacağından dezavantaj oluşuyor.
- Tuzlu topraklarda ise karık sulama uygulaması tercih edilmiyor. Su yanal doğrultuda toprak içine sızdığından, karıklar arasındaki sırtlarda toprak yüzeyine yükselebiliyor. Bu sırada erimiş tuzlarda sırta taşınıyor ve bitkiler tuzdan zarar görebiliyor.
- Bu yöntemin verimli olabilmesi için sulama doğrultusundaki eğimin maksimum %1 olması gerekli. Ancak yağış dolayısıyla oluşan erozyon tehlikesi olmadığı durumlarda bu oran %3’e kadar çıkabiliyor. Sulama doğrultusuna dik yönde ise %15’e dek eğim kabul ediliyor. Bu koşullar altında, karıklar tesviye eğrilerine paralel şekilde açılıyor. Bu yönteme tesviye eğrili karık adı veriliyor.
Karık Sulamanın Avantajları Nelerdir?
İlk tesis masraflarının düşük olması karık sulamanın ilk avantajını oluşturuyor. Bu nedenle, sulama sistemi daha çok tercih edilebiliyor. Ayrıca karık sulama sistemi ile farklı özellikteki bitkilerin yetiştirilmesi mümkün. Karıkla sulanarak, tarım arazisi değişiklikleri durumunda sistem tasarımı, tertibi ve sulama uygulamaları değiştirilmeden birçok farklı bitki yetiştirilebiliyor.
Karık sulama sayesinde, iyi bir arazi tesviyesi ve sulama işletmeciliği aracılığıyla yüksek su uygulama randımanı elde etmek mümkün. Bu nedenle, yöntem sulama sırasında su kayıplarını minimize etmek ve bitkilerin su ihtiyacını karşılamak için seçilebiliyor. Ayrıca su kirliliği gibi nedenlerle kaynakların tükenmesi, çiftçilerimizi kaynak dostu yöntemlere geçiş yapmak zorunda bırakıyor.
Diğer taraftan her karık seti ayrı ayrı tesviye edilerek birim alan kazı miktarı azaltılabiliyor. Bu da daha düşük kazı maliyeti anlamına geliyor. Buna ek olarak bitki kök boğazı su ile temas etmediğinden, kök boğazının ıslatılmasından kaynaklanan hastalıklara duyarlı bitkilerin tarımı daha güvenli bir şekilde yapılabiliyor. Son olarak karık sulama yöntemi, kaymak tabakası bağlayan ve çatlaklar oluşturan ağır bünyeli topraklarda dahi emniyetle uygulanabiliyor.
