Kuzularda ve oğlaklarda görülen ektima hastalığı, bulaşıcı ve viral kaynaklı hastalıklar arasında kategorize ediliyor. Hayvanların ağız ve burun çevresinde yaralar oluşturan ektima, daha çok yavrularda baş gösteriyor. Gerekli önlemler alınmadığı durumda, ektima kaynaklı ölüm oranı yüzde 50’te kadar ulaşıyor. Yetişkin hayvanlarda ölüm oranı daha düşük olurken yavrularda kayıp daha çok görülüyor.
Çoğunlukla çiçek hastalığına benzeyen ektima, derinin kılsız bölgelerinde yaralar oluşturuyor. Ektima hastalığının yarattığı en önemli sorun, semptomların yanı sıra hastalığın hayvanları diğer hastalıklara da açık hale getirmesi oluyor. Ektima hastası olan hayvanlar aynı zamanda bakteriyel hastalıklara sahip olduğunda, sonuçlar çok daha ciddi olabiliyor. Hastalığın insanlara da bulaşabilmesi, çok daha fazla önem taşımasına zemin hazırlıyor. Çoğunlukla ilkbahar ve yaz aylarında görülen ektima hastalığı, sürülerde de kısa sürede yayılıyor.
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Ektima Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Parapoxvirüs ile yayılan ektima hastalığının bulaşma oranı bir hayli yüksek. Dış etkenlere ve çevre şartlarına oldukça dayanıklı olan virüs, kalın ve kurumuş yara kabuklarında bile uzun yıllar hasta etme özelliğini muhafaza ediyor. Bu nedenle kolaylıkla yayılıyor. Hasta hayvanlardan sağlıklılara bulaşma, direkt temas yoluyla gerçekleşiyor. Ayrıca, hastalıklı hayvanların virüs yaydıkları ağıllar, otlaklar, kullanılan araçlar, gereçler de bulaşmaya sebep oluyor. Hayvanlardan virüs alan bakıcılar da diğer hayvanlara hastalığın yayılmasına yol açıyor.
Hastalığı kapan yavru hayvanlar annelerini emerken de virüs bulaştırabiliyor. Ayrıca hastalıklı hayvanlarla cinsel ilişkide bulunan hayvanlar, aynı yemi, suyu paylaşanlar da maalesef virüs yükünü alıyor.
Ektima hastalığının insanlara bulaşması ise enfeksiyonu taşıyan hayvanlara temas ile oluyor. Yün ile temas, temel bulaşma yolu olarak görülüyor. Ancak insanlardan insanlara ektima bulaşması oldukça nadir görülüyor. Hayvanlardan virüs kapan insanlar genellikle veterinerler, çobanlar, hayvan bakıcıları, çiftçiler, yün kırpıcılar ve kasaplar oluyor. Risk grubundaki kişilerin, ektima hastalığını tanıması ve önlemlerini alması bu nedenle oldukça önemli görülüyor. İnsanlarda ektima belirtisi genellikle eller, bilekler ve kollarda ortaya çıkıyor. Oluşan yaraların ortasında kırmızı bir bölüm, çevresinde beyaz halkalar gelişiyor. Belirtiler fark edildiğinde hemen bir doktora görünmek ve tedavi görmek şart görülüyor.
Ektima Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Parapoxvirüs virüsü, bulaştıktan sonra ortalama 4-8 gün arasında belirtiler ortaya çıkıyor. Ektima belirtileri şöyle sıralanıyor:
- Dudakta görülen ektima semptomları: Labial semptomlar olarak sıralanan belirtiler arasında hayvanların dudak çevresinde görülen sarımsı kabarıklıklar ve yaralar yer alıyor. Bu yaralar, dudaklardan buruna dek uzanıyor. Hatta göz kenarlarına kadar çıkabiliyor. Koyu renkli yaraların kabukları çoğunlukla kendiliğinden düşüyor bazen zorla kaldırılıyor. Hafif yaraların iz bırakmadan 2-3 hafta içinde geçtiği de gözlenebiliyor. Hayvanlar yara aktif olduğu süre içinde yemek yemekte ve su içmekte zorlanıyor. Dolayısıyla, hayvanların güçten düşmesi ve zayıflaması da belirtiler arasında yer alıyor.
- Ayakta görülen belirtiler ağızdakiyle benzeşiyor. Tırnağın biraz üstünde yaralar belirginleşiyor. Yaralar dolayısıyla hayvanlar zaman içinde yürüyemez hale geliyor. Topallık görülüyor. Eğer bakteriyel enfeksiyon da olursa yaralar iltihaplanarak tüm ayağı kaplayabiliyor.
- Üreme organlarında görülen belirtilen daha nadir karşımıza çıkıyor. Yara ve kabuklaşma dolayısıyla rahim iltihabı meydana gelebiliyor. Bacakların iç bölümlerinde, kılsız alanlarda meme ve üreme organları civarında püstüller dikkat çekiyor. Zaman zaman yara olmadan yavru atma meydana gelebiliyor. Bu durum zaman zaman yavru atma hastalığı ile karıştırılabiliyor. Ayrıca hastalık mastisis hastalığına da sebep olabiliyor.
- Kötü huylu, malignant ektima hastalığı olduğunda, semptomlar değişiyor. Çoğunlukla kuzu ve yaşlı koyunlarda görülen kötü huylu hastalık, deride yaraların yanı sıra iç organlarda da sorunlar oluşturuyor. Aslında iç organ sorunlarının nedeni virüs nedeniyle düşen bağışıklık sonucu kapılan bakteriler oluyor. Bu durumda hayvanlarda ateşlenmeye, ödeme ve akciğer iltihabına sıklıkla rastlanıyor. Eğer hayvanın genel durumu hastalıktan dolayı kötüleşmezse, sorunda 3-4 hafta içinde kendiliğinden iyileşiyor.
Ektima hastalığına karşı bazı ırkların daha hassas olduğu biliniyor. Frezian ırkı koyunlar ve Boer keçiler hastalık belirtilerini çok daha şiddetli yaşıyor.
Ektima Hastalığı Tedavisi Nasıl Olur?
Ektima hastalığı viral olduğu için antibiyotik ile tedavi edilemiyor. Doğrudan hastalığa yönelik bir ilaç da bulunmuyor. Ancak veterinerler, hayvanlar diğer hastalıklara açık olduğu için antibiyotik kullanımına başlayabiliyor. Böylece yaraların iltihaplanarak kötüleşmesinin önüne geçiliyor. Hastalık nedeniyle ağızdan beslenme zorlaştığı için hayvanlara yumuşak gıdalar veriliyor. Özellikle kuzulara özel bakım gerekiyor. Kabuğu düşen yaralara antibiyotikli kremler sürmek, antiseptik solüsyonlarla cildi temizlemek iyileşmeyi kolaylaştırıyor. Ayrıca iyileşmeyi hızlandırmak için doktorlar tarafından verilen spreyler de kullanılabiliyor. Hasta hayvanın kötüleşmesini önleyici uygulamalar sonrasında hasta hayvanlar genellikle enfeksiyonu kendi kendine atlatıyor.
Ektima Hastalığından Korunma Yöntemleri
- Entima hastası olan hayvanların sürüden ayrılması gerekiyor. Onlar için kullanılan araçların dezenfekte edilmesi öneriliyor.
- Sağlıklı hayvanlar hemen karantinaya alınıyor.
- Hastalık bulguları görülmeye başlandığında acil aşılama yapılıyor.
- Kuru, keçi ve oğlaklar doğar doğmaz aşılanarak hastalıktan korunmaları sağlanabiliyor.
- Ektima hastalığı insanlara da bulaşabildiği için yetiştiricilerin hasta hayvanlara dokunmaması gerekiyor.
Ektima Hastalığıyla Karıştırılan Diğer Hastalıklar
Ektima belirtileri zaman zaman mavi dil hastalığı ile karıştırılıyor. Şişen ve ağızdan çıkan dil, hastalığın ektima olmadığına dair ayırt edici oluyor. Ayrıca çiçek hastalığı, şap hastalığı, geviş getiren hayvanlarda görülen PPR vebası da hastalıkla karıştırılabiliyor. Daha çok sığırlarda görülen veziküler stomatitis hastalığına nadiren koyun ve keçilerde de rastlanıyor. Bu nedenle, ektima ile karıştırılan hastalıklar arasında veziküler stomatitis de yer alıyor.
Belirtilerdeki benzerlik ve farklılıklar, uzman değerlendirmesi ile tanı oluşturuyor. Ancak kesin teşhis için virüsün laboratuvarda tespiti gerekli görülüyor. Uzmanlar, her ağız yarasının ektima olmadığını belirterek tüm semptomların değerlendirilmesini ve yanlış teşhise karşı muhakkak test edilerek doğru uygulama yapılmasını öneriyor.
Ektima hastalığı hakkında detaylı bilgi Tarfin tarafından Tarfin Blog aracılığıyla sizlere sunuluyor. Çiftçilerimize bilgi desteği sağlayan Tarfin Blog, tarım alışverişlerinde onlara yardımcı olan Tarfin’in imzasını taşıyor. Tarım ve hayvancılık girdisi ihtiyaçlarınız alabilir, ödemelerinizi hasatta veya 12 aya varan vade seçenekleriyle yapabilirsiniz. Tarfin avantajlarıyla hemen tanışmak için siz de Tarfin Mobil’i indirebilir, uygun fiyatlı alışverişe başlayabilirsiniz. Ayrıca Türkiye’nin dört bir yanındaki 700’ü aşkın yetkili satış noktası üzerinden de Tarfin siparişlerinizi tamamlayabilirsiniz.
