Brusellozis - Yavru Atma Hastalığı Nedir?

Brusella veya Brucella olarak bilinen yavru atma hastalığı, tıp literatüründe brusellozis adıyla yer alıyor. Bakteriler tarafından meydana getirilen hastalık, dünyanın her yerinde yaygın olarak görülüyor. Ülkemizde sığırlarda, koyun, keçi ve domuzlarda aktif olarak görülen problem, insanlara da bulaşabildiği için ekstra önem arz ediyor. Organlarda yangıya ve yavru atmaya neden olabiliyor. 

Brusellozis Nedir?

Brucella grubu Br. Abortus bakterilerinin neden olduğu hastalıktır. Enfeksiyöz bir sorun olan brusellozis, neden olduğu ekonomik kayıplar ve halk sağlığı üzerindeki tehdit nedeniyle büyük önem taşıyor. 

Brusella bakterileri soğuk olan et üzerinde 3 hafta kadar canlı kalabiliyor. İdrar içinde birkaç gün, dışkıda 75 gün, nemli toprakta 100 gün, atık yavruda 4 ay, çiğ sütten yapılan peynirlerin %10 oranlı tuzlu suda salamura edildiği durumlarda 120 gün, tereyağında ise 142 gün canlı bakteriye rastlanıyor. 

Brusellozis Belirtileri Nelerdir? 

Hayvanlarda brusella belirtileri şöyle sıralanıyor: 

• Bakteri kapan gebe hayvanların %80’i yavru atıyor veya cılız yavrular dünyaya getiriyor. 
• Gebe sığırlar 6-8 aylarında, koyun ve keçiler ise 3-4 aylarında yavru atıyor. 
• Atıktan sonra yavru zarı genellikle içeride kalıyor ve vajinal akıntı baş gösteriyor. 
• Gebelik süresi dolan yavruların doğumdan hemen sonra ölmelerine de rastlanabiliyor. 
• Hastalık nedeniyle gebe kalma süresinde uzama veya kısırlaşma meydana gelebiliyor. 
• Memede enfeksiyon sonucu mastitis oluşabiliyor. 
• Boğa ve koçların cinsel organlarında kızarıklıklar ve kabartılar görülüyor. Kabartılar darı tanesi büyüklüğünde ve şeklinde oluyor. 
• Bazı hayvanların bacak eklemlerinde yangı ve şişlik görülüyor. 
• Gebe olmadan enfekte olan hayvanlarda, sonra oluşan gebeliklerde de atık devam edebiliyor.  
• İneklerin süt verimi önemli oranda düşüş gösteriyor. 

İnsanlarda brusella belirtileri: 

• Ateş. Yüksek vücut ısısı sürekli, aralıklı veya düzensiz seyredebiliyor. 
• Terleme görülüyor. 
• Yorgunluk hissediliyor. 
• Genel ağrıya yaygın olarak rastlanıyor. 
• Depresyon yaşanıyor. 

Brusellozis Nasıl Bulaşır? 

Busella mikrobunun birçok farklı bulaşma yolundan söz edilebiliyor. Öncelikle ağız yoluyla mikroplu yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi neden gösteriliyor. Bunun yanında göz salgılarından, derideki çatlak veya yaralardan, çiftleşme yoluyla cinsel organlardan hastalık bulaşımı gerçekleşiyor. Hayvanlarda göbek kordonu yoluyla, hastalık anneden yavruya geçebiliyor veya yavru anne karnında etkenleri yutabiliyor. 

Hayvan hastalandığında, hastalık hayvan sahiplerine, tedavi yapan sağlık elemanlarına, bakıcılara da bulaşabiliyor. Çiftçilerimiz hasta hayvanları sağarken ellerinde çizik veya yara varsa bakteri kapabiliyor. Nadiren de olsa, sağlam deriden de bulaş yaşandığı biliniyor. 

Hastalığın insanlara bir diğer bulaşım yolu ise süt oluyor. Çiğ süt ve süt ürünleri tüketimi bulaşma yollarından bir diğerini işaret ediyor. Çiğ sütten yapılan kaymak, peynir, krema veya tereyağının yenmesi, pastörize edilmemiş sütün içilmesi hastalığın yayılması anlamına geliyor. 

Brusellanın Zararları Nelerdir? 

Hakkari Tarım İl Müdürlüğü bilgilerine göre, hayvan ve insanlarda görülen brusellanın hayvanlar açısından oldukça önemli olmasının bir nedeni hızlı yayılması olarak gösteriliyor. Bunun yanında bir de brusellanın kalıcı olabilen zararları karşımıza çıkıyor. Kontrol ve mücadelesi bir hayli zor olan brusella hastalığının etkin savaşı için uzun süre ve yüklü maliyet gerekiyor. Hastalığın en önemli zararının ekonomik olduğunun altı çiziliyor. Mandıra üretimleri, hastalıktan ciddi oranda etkileniyor. Süt veriminde azalmanın yanı sıra, tedavi edilmezse kısırlık meydana geliyor. Gebe kalma süresi uzuyor. Hayvanların damızlık değeri, ciddi düzeyde düşüyor. 

Bruselladan Korunmanın Yolları Nelerdir? 

• Brusella hastalığından korunmanın en etkin yolu aşıdan geçiyor. 4 ile 8 ay arasındaki buzağılara, 3-5 aylık kuzu ve oğlaklara aşılama yapılıyor. 
• Doğumu yaklaşan hayvanların sürüden ayrı bir yere alınması sağlanıyor. Doğum ayrı alanlarda gerçekleşiyor. 
• Gebe hayvanlar yavru attığında, ölü yavrular derin çukurlara, sönmemiş kireç atılarak gömülüyor. 
• Hastalık çıkan veya hastalıktan şüphelenilen ahırlar iyice temizleniyor ve dezenfekte ediliyor. 
• Hastalıksız boğa ve koçlar hızla aşılanıyor. 
• Hayvanlar sürüye katılmadan önce muhakkak hastalık için testten geçirilmeleri gerekiyor. 

İnsanların bruselladan korunması için: 

• Çiğ sütten yapılmış, pastörize olmayan süt kullanılmış ürünleri tüketmemeleri gerekiyor. 
• Atık yavruların çıplak el ile temas edilmeden imha edilmesi önem taşıyor. 
• Atıklar, kedi ve köpeklerin ulaşılamayacağı derin çukurlara gömülüyor. 
• Hastalık şüphesi olduğunda uzmanlara haber verilmesi gerekiyor. 
• Kaynağı belirsiz et yenmemesi, etin iyi pişmiş tüketilmesi öneriliyor. 
• Hayvan doğumlarında görev alınıyorsa koruyucu eldiven ve gözlük kullanılması tavsiye ediliyor. 

Brusella Aşısı Nedir? Ne Zaman Yaptırılır? 

Brusella hastalığını tamamen yok etmek hedefiyle 2012 yılında, ülkemiz genelinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından aşı projesi uygulanmaya başlandı. Proje kapsamında 2012 yılı itibarıyla sığırlarda 10 yıl, koyun ve keçilerde 6 yıl süreyle göz damlası şeklinde aşı uygulandı ve uygulamalar devam ediyor. Hastalıktan korunmak için sığırların hayatı boyunca 12 ay arayla 2 defa, koyun ve keçilerin hayatı boyunca 1 kez aşılanması gerekiyor. Brusella için insanda kullanılabilecek bir aşı ise ne yazık ki bulunmuyor. 

Hayvanlarda Brusella Tedavisi Nasıl Yapılır? 

Brusella hastalığı için uygulanan tedaviler antibiyotik odaklı oluyor. Ancak mikrobun vücutta yok edilmesi çok uzun süreli ve kombine antibiyotik gerektiriyor. Ayrıca, tedavinin başarı şansı her vakada %100 görülemiyor. Birçok hayvanın etkeni gizli olarak taşımaya devam ettiği ve diğer hayvanlara bulaştırdığı biliniyor. Bu nedenle genellikle hayvanlarda brusella tedavisi uygulanmıyor. Hastalık için korunma tedbirlerine yoğunlaşılıyor. 

Tarım ve hayvancılık etkinlikleriniz sırasında ihtiyaç duyacağınız ürünleri Tarfin Mobil üzerinden satın alabilirsiniz. Besi geliştirme yemi 15 veya besi bitirme yemi çeşitlerinde farklı markaları bir arada görüntüleyebilir, en avantajlı fiyatları kolaylıkla bulabilirsiniz. Üstelik peşin veya vadeli ödeme imkanı da Tarfin’de. Bu sayede ihtiyaçlarınızı ertelemeden hemen karşılayabilir, hayvanlarınızın sağlığı için kolaylıkla yatırım yapabilirsiniz. Türkiye’de binlerce çiftçimizin tercihi olan Tarfin Mobil ile tanışmak için hemen uygulamayı indirebilir ve size en yakın Tarfin yetkili satış noktasına müracaat edebilirsiniz.