Domateslerde Kalsiyum Eksikliği

Domates yetiştiriciliği sırasında çiftçilerimizin sık rastladığı sorunlar arasında kalsiyum eksikliği yer alıyor. Verim kaybına yol açan bu sorun çiçek burnu çürüklüğü hastalığının da nedeni olarak biliniyor. Siz de domateslerde kalsiyum eksikliği hakkında detaylı bilgiye yazımız aracılığıyla ulaşabilirsiniz. Ayrıca tarımsal alışverişlerinizde girdi fiyatlarını Tarfin Mobil üzerinden anında karşılaştırabilirsiniz. Üstelik Türkiye’nin dört bir yanında yer alan Tarfin yetkili satış noktaları aracılığıyla vereceğiniz tarımsal girdi siparişlerinde peşin veya hasat vadeli ödeme seçenekleri de sizi bekliyor. 

Peki domateslerde kalsiyum eksikliği yazımızda hangi başlıkları bulacaksınız? 

• Domateste Kalsiyum Eksikliği Nedenleri Nelerdir? 
• Domateste Kalsiyum Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
• Domateste Kalsiyum Eksikliği Nasıl Giderilir? Tedavisi Nasıldır? 
• Domateste Kalsiyum Fazlalığı 
• Domateste Kalsiyum Ne İşe Yarar?

Domateste Kalsiyum Eksikliği Nedenleri Nelerdir? 

Domates sebzesinde kalsiyum alımının azalmasının birçok nedeni bulunuyor. Sebzelerin verim kaybına hatta ölümüne yol açabilen bu sorunu anlamak için nedenlerini tam olarak kavramalısınız. Peki domateste kalsiyum eksikliği nedenleri nelerdir? 

• Toprak yüksek oranda amonyum azotu ile beslendiğinde kalsiyum alımı azalıyor. Bu da domates kalsiyum eksikliğini tetikliyor. Bu nedenle gereksiz gübre kullanımından kesinlikle kaçınmalı ve toprak analizi sonuçlarına göre gübreleme yapmalısınız. Özellikle fazla azot alan bitkiler hızla geliştiği için genellikle toprak kalsiyum ihtiyacına karşı yetersiz kalıyor. Benzer şekilde potasyum da kalsiyumdan yararlanmayı engelliyor. 
• Dikimin soğuk toprağa yapılması soruna neden oluyor. 
• Eğer toprak yeteri kadar su almıyorsa veya tuz konsantrasyonu fazla ise bu da kalsiyum eksikliğine neden olabiliyor. Tuzu çiçek dokularındaki ksilem alanında azaltıcı etkisi oldukça fazla. Tuz stresi yaşayan sebzelerde bu nedenle çiçek burnu çürüklüğü hastalığı daha çok görülüyor. 
• Yetersiz sıcaklık, yeni kök oluşumunu engelleyen havalanma eksikliği gibi nedenler domates kalsiyum alımını azaltıyor.

• Toprak pH derecesi sebzeye uygun olmadığında kalsiyum alımı düşüyor, bu da domateste kalsiyum eksikliğine neden olabiliyor. 
• Çok fazla organik madde eklenen topraklarda da sorun baş gösteriyor. Halihazırda domates için uygun olan toprağa gereksiz yere verilen gübreler sorunun esas kaynağı oluyor. 
• Gübrenin yanı sıra gereksiz mikro element desteği de problem oluşturuyor. Özellikle magnezyumun fazla kullanımı kalsiyum eksikliğine neden oluşturuyor. 
• Sulama işleminin düzensiz yapılması, çok sulamanın ardından bitkiyi susuz bırakmak hastalığa kapı aralıyor. 
• Çok hızlı büyüyen bitkiler daha çok su ve kalsiyum istiyor. Bu istek karşılanmadığında yine belirtiler ortaya çıkıyor.  

Domateste Kalsiyum Eksikliği Belirtileri Nelerdir? 

Domateste kalsiyum eksikliğinin ilk belirtisi çiçek burnunda ortaya çıkıyor. Zaten bu nedenle kalsiyum eksikliğine bağlı hastalık çiçek burnu hastalığı olarak anılıyor. Domates çiçeklerinin ucunda açık renkli lekeler beliriyor. Sonra bu izler kahverengi ve siyaha dönüşüyor. Zaman içinde kuru ve deriyi andıran bir görünüm alıyor. Eğer domateste kalsiyum eksikliği tedavisi yapılmazsa, hastalığın sonraki aşamalarında mantar enfeksiyonu yoğunlaşıyor. Bölge ıslak ve yumuşak görünüme kavuşuyor. Meyvenin erken dönemlerinden hatta çiçek zamanından itibaren görülen belirtilerin takibi ve erken müdahale kalsiyum eksikliği sorununun aşılmasına imkan tanıyor. Peki domateste kalsiyum eksikliği belirtileri arasında neler var? 

• Genç yapraklarda ve sürgün uçlarında lekelenme başlıyor. Genç yaprak kenarları kuruyarak ölüyor. Sürgün uçlarının büyümesi duruyor, kuruma gözleniyor.
• Bitkilerin dokusu ve meyveleri yumuşuyor. Raf ve depo ömrü kısalıyor. 
• Kök gelişimi zayıflıyor, kökler dayanıksızlaşıyor. 
• Bitki hastalık ve zararlı istilasına açık hale geliyor. 
• Lekeler kahverengi ve siyaha dönerken zamanla yerini mantar sorununa bırakıyor. Bu süreçte ise daha nemli bir görünümde meydana geliyor. 

Domateste Kalsiyum Eksikliği Nasıl Giderilir? Tedavisi Nasıldır? 

Domateste kalsiyum eksikliği tedavisinden önce somates gibi birçok bitkide kalsiyum eksikliği görülüyor. Peki domateste kalsiyum eksikliği nasıl giderilir? Bu soru için ilk akla gelen ise hemen toprağa kalsiyum tatbik etmek oluyor. Oysa bu doğru bir hamle değil. Zira toprağa kalsiyum uygulamak tuzluluğu artırıyor. Bu nedenle toprağa mümkün olan en erken zamanda kalsiyum vermelisiniz. Eğer geç kaldıysanız topraktan değil, yapraktan uygulama yapmayı deneyebilirsiniz. Uygulamayı sulamadan önce yapmalı veya uygulama sonrasında bitkiye su vermelisiniz. Tek başına uygulanması gereken kalsiyumu yapraktan verdiğinizde 10-15 gün ara ile tatbik etmelisiniz. Damlama sulamayla verildiğinde ise hastalık uygulama takvimini kullanabilirsiniz. 

Peki domatese kalsiyum nasıl verilir? Domateste kalsiyum eksikliğine karşı doğru zamanda kalsiyum nitrat gübresi kullanmak öneriliyor. Ancak doğru dozlarda, gereksinim halinde gübreleme yapılması gerekiyor. Kalsiyum sülfat veya kalsiyum nitrat gibi gübreler, toprakta kalsiyum miktarını artırmak için etkili bir yol sağlıyor. Ayrıca, yaprak gübreleri kullanarak bitkilere hızlı bir kalsiyum takviyesi yapabilirsiniz.

Bunun yanında, toprağın nemini dengede tutmaya özen göstermelisiniz. Toprağı fazla veya az sulamamalı, her sulamayı hemen hemen aynı miktarlarda yapmalısınız. Bitkinin sulama ve tuzluluk stresine girmesine kesinlikle izin vermemeniz gerekiyor. Bu süreçte, sulama arasında toprağın kurumaması gerekiyor. Bu nedenle seyrek ve çok sulamak yerine az az, sık sık sulamaya yönelmelisiniz. Hatta bunun için mümkünse damlama sulama yöntemini tercih edebilirsiniz. Toprağın nemini sabit tutmak için malçlama yapabilirsiniz. 

Çapa veya sürüm gibi işlemleri yüzeysel yapmaya dikkat etmelisiniz. Bitkinin kökleri güçsüzleştiğinden saçak köklere zarar vermekten kaçınmalısınız. Yabancı ot mücadelesinde hassas olmanız oldukça önemli. 

Elbette süreç içinde toprağı analiz ettirmeli ve buna uygun gübreleme programı uygulamalısınız. Fazla ve bilinçsiz tarımsal gübre kullanmamaya dikkat etmelisiniz. Son olarak soğuk toprağa ekim yapmamalısınız. Çünkü kalsiyumu kullanılabilir hale getiren organizmalar maalesef düşük sıcaklıklarda çalışamıyor. Bu nedenle bitki kalsiyumu metabolize edemiyor. Toprak sıcaklığı arttıkça bitkinin kalsiyum alımı arttığı için dikim sırasında toprağın çok soğuk olmaması gerekiyor. 

Domatese Kalsiyum Ne Zaman Verilir?

Domates bitkilerine kalsiyum genellikle domates fideleri ekilmeden önce veya bitkilerin büyüme döneminin başlangıcında verilmesi gerekiyor. Bu, bitkilerin kalsiyum ihtiyacını karşılamak ve olası kalsiyum eksikliği sorunlarını önlemek için fazlasıyla önem taşıyor.

Domateste Kalsiyum Fazlalığı 

Bitkilerde kalsiyum fazlalığı çok sık görülmez. Hatta domateste kalsiyum fazlalığı teoride mümkün olsa da pratikte çok sayıda örnek bulundurmuyor. Kalsiyum tuzlarının taşıyıcı iyonları fazla olduğunda bitki metabolizmasında zararlanmalara yol açabiliyor. Yoğun kalsiyum uygulamasına bağlı olarak diğer minerallerin alımı azalıyor. Mg, B, Fe, Mn, Zn ve Cu alımlarında meydana gelen azalmalar domateste gelişimin yavaşlamasına neden oluyor. Hatta sebze hastalık ve zararlı sorunlarına daha fazla açık hale geliyor. Bu nedenle, kalsiyumun eksikliği de fazlalığı da sorun teşkil ediyor. 

Domateste Kalsiyum Ne İşe Yarar?

Kalsiyumun bitki metabolizmasında birçok hayati görevi bulunuyor. Öncelikle hücreler arasında bulunan mineral, hücre duvarının güçlenmesine yardımcı oluyor. Ayrıca hücrelerin büyümesine, uzamasına destek veriyor. Hücre zarının geçirgenliğinde yine kalsiyumun etkisi görülüyor. Herhangi bir sebzenin sağlıklı çiçeklenme ve kök gelişimi kalsiyumla gerçekleşiyor. Ayrıca kalsiyum topraktan nitrat alımına yardım ediyor. Yeterli miktarda kalsiyum alabilen bitkiler hastalığa, kuraklığa ve strese daha dayanıklı hale geliyor. Gelişimleri sorunsuz tamamlanıyor. 

Toprak yapısını iyileştiren kalsiyum, bitkiler için gerekli bir besin elementi. O olmadan bitkiler büyüyemiyor. Büyüse bile kalsiyum eksikliği bulunan bitki yumuşuyor, raf ve depo ömrü kısalıyor. Ürünün kalitesi ve doğal olarak piyasa değeri düşüyor. Hareketsiz bir element olan kalsiyum, yaşlı yapraklardan genç olanlara, meyvelerden tohumlara iletilmiyor. Bu da düzenli kalsiyum alımının bitki için hayati önem taşıdığını ispat ediyor. 

Meyve, yumru ve tohumların sağlamlığını destekleyen element, raf ömrünü uzatıyor. Genç hasat kayıplarını azaltırken depolamadaki olası zararların da önüne geçiyor.