Broiler Tavuk Nedir? Özellikleri Nelerdir?

Yumurtadan çıktıktan ortalama 45-50 gün sonra kesime hazır olan cins, broyler olarak da anılıyor. Siz de broiler veya broyler tavuklar hakkında bilgi almak için Tarfin Blog’un sunduğu detaylı notlardan faydalanabilirsiniz. Ayrıca Tarfin, tarımsal alışverişlerde anında fiyat karşılaştırması yapmasını sağlayan Tarfin Mobil ile çiftçilerimizin yanında. Siz de Tarfin ayrıcalıklarıyla, Türkiye’nin dört bir yanındaki binlerce yetkili satış noktası üzerinden alışveriş yapabilir, siparişlerinizde peşin veya hasat vadeli ödeme imkanlarından faydalanabilirsiniz. Tarfin’in avantajlarıyla hemen tanışmak için size en yakın yetkili satış noktasına başvurabilirsiniz. 

Şimdi, broiler tavuk nedir daha detaylı anlatabiliriz. 1930’lardan bu yana yetiştirilen broiler tavukların ortalama kesim ağırlıkları, 1800 ile 2500 kilogram arasında değişiyor. Kuluçkadan çıkar çıkmaz tavuk-horoz ayrımı yapılan ve tavuk kümesleri içine yerleştirilen tavuklar, aşamalı tavuk yemi uygulamasıyla yetiştiriliyor. Ayrıca, etlik tavuk yetiştiriciliğinde suyun da yüksek öneme sahip olduğu biliniyor. Bunun yanında, broiler tavuk, bol et, az kemik ürettiği için iyi bir protein kaynağı olarak görülüyor. 

Hızlı yetişmeleri da besicilere ekonomik avantaj sağlıyor. Tavukların hem beslenme hem de hızlı yetişme nedeniyle çok sağlıklı görülmediği kanısı hakim. Bu nedenle, hayvanların iyi bakılması şart. Bu kapsamda, broiler tavuk bir takvim ve program çerçevesinde, sistemli olarak yetiştiriliyor. Eğer bu programa uyulmazsa, tavuk çiftliği ve yetiştiricilerin büyük oranda zarar edebileceğini aklınızda tutmalısınız. 

Broiler Tavuk Özellikleri Nelerdir? 

Broiler tavukların etlik tavuk olarak adlandırılmalarının nedeni et veriminin ve ekonomik avantajın fazla olması. Bu hayvanların diğer özellikleri şöyle sıralanıyor: 

• Günlük 200 ile 300 gram arasında yem tüketiyorlar. Fazla yem tüketen tavuklar arasında gösterilen broiler tavuk, sadece 45-50 gün içinde kesilebilir boyuta ulaşmasıyla bu dezavantajı gölgede bırakıyor. Gelişme devam ettikçe yem tüketimi de aynı oranda artıyor. 
• Ortalama 40-45 gün içinde broiler tavukların ağırlığı 2 kilograma ulaşıyor. 
• Etlik tavuklar, yumurta için üretilemiyor. Zira yumurta verimi yıllık yalnızca 50 ile 70 adet arasında sınırlanıyor. 
• Kırmızı ve beyaz olmak üzere iki çeşit broiler et tavuğu bulunuyor. 
• Bu hayvanların hastalıklara karşı dirençsiz olduğu not düşülüyor. 
• Broiler tavukların etinin yağ oranı oldukça az ancak proteince zengin ve lezzetli oluyor. Bunun yanında sindirimi de kolay. 

Broiler Tavuk Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır? 

Tarım Bakanlığı’nın paylaştığı bilgilere göre, temizlenmiş ve dezenfekte edilmiş kümesin sıcaklığı 24 saat önceden ayarlandıktan sonra civcivler kümese alınıyor. İlk 15 gün içinde civcivler ısı merkezlerinde yemlik ve suluk çevresinde tutulabilmek için her 600 ile 800 civcive 3-3.5 metre çapında ve 33-50 cm yüksekliğinde karton daireler hazırlanıyor. Bu sırada, daire içindeki alanlarda altlıkların üzerinin kağıtla kapatılması faydalı oluyor. Civciv büyütme daireleri 15 gün sonunda kaldırılıyor. Ayrıca, ısı civciv sırt seviyesinde 32 ile 33 derece arasında oluyor. Sonra her hafta 3 derece kadar düşürülüyor ve kesime yakın zamanlarda 18-20 dereceye kadar düşmüş oluyor. 

Enerji ihtiyacı bir hayli fazla olan etlik broiler civcivler, kümese alınır alınmaz ilk 3 saatte %8.5 ile 10’luk oranda şekerli su ile besleniyor. Ayrıca içme suyuna gerekli vitaminler tatbik ediliyor. Piliçlerin çok sıkışık bulunması gelişimi yavaşlatacağından, ölüm oranlarını da artırıyor. Buna karşı, kesim çağında metrekareye 14 ile 18 adet piliç çıkışı olacak şekilde kapasite belirleniyor. 

Kuluçkadan çıkan civcivler, en fazla 24 ile 48 saat sonra yem yemeye ve su içmeye başlamalı. Bu sürenin olabildiğince kısa tutulması civciv ölümlerini azaltıyor. Buna ek olarak suluklara günde iki kez taze su konuluyor. İlk hafta 20 civciv için bir civciv suluğu bulundurmak yetiyor. Ayrıca 50-60 hayvana bir yemlik kullanılıyor. Verilen suyun sıcaklığının 17 ile 22 arasında olması tavsiye ediliyor. 

Tavukların ter bezleri olmadığı için vücuttaki su idrar ve solunum ile atılıyor. Bu nedenle kümesin nem oranı sıcaklık arttıkça hızla yükseliyor. Yüksek amonyak kokusu, kümesin sağlığını bozuyor. Yalnızca civcivlerin kümese geldiği ilk birkaç gün baca ve kapıların kapalı tutulması gerekiyor. 3. gün itibarıyla koku hissettikçe havalandırma yapmak yetiyor. Ancak bu süreçte cereyan oluşmamasına özen göstermelisiniz. Kümeste nemin %60 olması tavsiye ediliyor. Fazla ve düşük nemin zararlı olduğunun altı çiziliyor. 

Etlik civciv ve tavukların daha kısa sürede büyümeleri için aydınlatma oldukça önemli. İlk 10 gün boyunca metrekareye 4-5 watt ışık şiddeti, sonra metrekareye 2-2.5 watt ışık şiddeti uygulanıyor. Ampullerin yerden 2 metre kadar yukarıda olması tercih ediliyor. Ayrıca geceleri 1 saat karartma dışında tam aydınlatma uygulanıyor. 

Broiler Tavuk Ne Zaman Kesilir? 

Broiler tavukların kesim zamanı ortalama 5 ile 7 hafta arasında geliyor. Kısa sürede 1.8 ile 2.2 kilogram arasında canlı ağırlığa ulaşan piliçler, 1300-1600 gram arasında temizlenmiş karkas ağırlığına denk geliyor. Broiler tavuklara kesimden 8 ile 12 saat önce yem, 2 saat önce su verilmiyor. Ayrıca, kesim için tavuklar toplanırken kümeste sakinliğin korunması ve panik yaratılmaması önem arz ediyor. Bunun için kümesin ışığı azaltılıyor, tecrübeli personel görev alıyor. 150-200 tavukluk sürüler halinde piliçler paravanlarla çevriliyor. Bir işçi ortalama 4-5 piliç taşıyarak kafesten ayrılıyor. Bunun yanında yakalanan piliçler dikkatle taşıma kafeslerine konularak titizlikte taşınıyor. 

Broiler Tavukların Üretim Dönemleri Arasında Temizlik Nasıl Yapılır? 

Broiler tavuk yetiştiriciliğinin en önemli aşamalarından biri de, dönemler arasında yapılan temizlik oluyor: Temizliğe ve kümes bakımına yeterli önemin verilmemesi hastalıkların yayılmasına neden oluyor. Bu nedenle her adımı dikkatle takip etmelisiniz: 

• Önce bütün ekipmanları toplamalı kümesten çıkarmalı ve ampulleri sökmelisiniz. 
• Yataklık ve gübre karışımını kaldırmalı ve kümesten uzak bir alana taşımalısınız. 
• Pencereleri, duvar diplerini, kapı eşiğindeki yataklık kalıntılarını temizlemelisiniz. Duvarların tozunu ve örümcek ağlarını süpürmelisiniz. 
• Eğer duvarlarda çatlak varsa mutlaka sıvamalısınız. Yoksa çatlaklara haşereler yuvalanabiliyor. 
• Kümesin tüm iç yüzeyini basınçlı suyla yıkamalısınız. 
• Ekipmanları basınçlı suyla temizlemelisiniz. 
• Suya dezenfektan katarak pülverizatör gibi zirai ilaçlama makineleri ile alanı dezenfekte etmelisiniz. 
• Alanı iyice havalandırmalı ve kuruması için iyice hava almasını sağlamalısınız. Tüm kapı ve bacalar açık şekilde en az 1 hafta boş bıraktıktan sonra alanı yeniden kullanmaya başlayabilirsiniz. 

Broiler Tavuk Yetiştiriciliği için Uygulanan Programlar Nelerdir? 

Etlik tavuk yetiştirilirken uygulanan iki tür program bulunuyor: 

1. Hepsi Dolu-Hepsi Boş: Bu yöntemde aynı yaşta olan civcivler bir zamanda yetiştirilerek aynı zamanlarda kesime gönderiliyor. Böylelikle hastalıkların kontrolü kolaylaşıyor. Dezavantajı ise zaman içinde piyasadaki fiyatların değişmesi ve tüm kesimler aynı döneme denk geldiği için çiftçilerin ekonomik açıdan risk alması olarak gösteriliyor. 
2. Farklı Yaşlardaki Civcivlerin Beslenmesi: Bu yöntemde farklı yaşlardaki civcivler yetiştiriliyor. Örneğin bir salonda 1 haftalık civcivler olurken diğerinde 2 haftalık civcivler yer alıyor. Bu yöntem; hastalık kontrolünü, temizlik ve dezenfeksiyonu zorlaştırıyor. Ancak fiyat değişikliklerine karşı daha az risk alınıyor.