Alıç Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Gülgiller familyasından olan alıç, ağaçta yetişiyor. Boyu 10 metreye kadar uzanan bu ağaç , dikenli görünümüyle kolaylıkla ayırt ediliyor. Halk arasında ekşi muşmula olarak bilinen alıç, alınç, aluç, akdiken, edran gibi isimlerle de anılıyor. Bunun yanında barut ağacı veya yemişen, alıç meyvesine ait diğer isimler arasında. Ekşi ve hafif bir tadı olan alıç meyvesi, kıpkırmızı rengi ve güçlü antioksidan özelliğiyle öne çıkıyor. Bu sayede birçok hastalığın tedavisinde kullanılıyor. Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya ülkelerinde yetişen bu meyveyi daha yakından tanımak ister misiniz? Alıç yetiştiriciliği hakkında detayları yazımızda bulabilirsiniz. Ayrıca tarımsal faaliyetler sırasında kullanabileceğiz girdileri Tarfin Mobil üzerinden hemen karşılaştırmanız mümkün. Hatta alışverişlerinizi Tarfin yetkili satış noktaları üzerinden yaparak peşin veya hasat vadeli ödeme imkanından da yararlanabilirsiniz.

Alıç yetiştiriciliği hakkındaki yazımızda bulabileceğiniz diğer başlıklar şunlar: 

• Alıç Bitkisinin İklim ve Toprak İstekler Nasıldır? 
• Alıç Yetiştiriciliği için Fidan Üretimi Nasıl Yapılır? 
• Alıç Yetiştiriciliğinde Sulama Nasıldır?
• Alıç Yetiştiriciliğinde Budama Nasıldır?
• Alıç Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıldır? 
• Alıç Hastalık ve Zararlıları Nelerdir?
• Alıç Nasıl Hasat Edilir?

Peki, çoğunlukla Akdeniz bölgesinde yetişen tarım ürünleri arasında gördüğümüz alıç nasıl yetiştiriliyor? Çekirdeklerinin kabuğu çok sert olan meyvenin tohumu, doğada hayvanlar tarafından ayrılıyor. Günümüzde ise insanlar farklı yöntemlerle tohumu ayırarak çimlenmeye hazırlıyor. Zımparalanan veya soğuk katlama yöntemi ile 6 ay boyunca stratifikasyon işlemine tabi tutulan tohumlar için gibberalik asit de kullanabilirsiniz. Kabuğundan ayrılan ve çimlenmeye hazır hale gelen tohumları, beşli veya yedili çizgi yöntemi ile ekerek alıç yetiştiriciliğine başlayabilirsiniz. Bu yöntemle metrekare başına 100 ile 200 gram arası tohum ekebilirsiniz. Çimlenen çekirdeklerden metrekare başına 50 ile 100 arasında fidan elde etmeniz mümkün. Bu fidanların dikimi sonucu, alıç ağaçları gelişmeye başlıyor. Bunun yanında alıç yetiştiriciliği için bahçe tesisi yaparken 1 yaşına gelmiş fidanları kullanmalısınız. 

Alıç Bitkisinin İklim ve Toprak İstekler Nasıldır?

Alıç bitkisi, ılıman iklim meyvesi olarak sınıflandırılıyor. Bu nedenle, ülkemizin farklı iklim koşullarına sahip tüm bölgelerinde alıç yetiştiriciliği yapabilirsiniz. Çoğunlukla dere kenarlarında gördüğümüz alıç bitkisi, 1800 metreye kadar olan alanlarda kendiliğinden yetişiyor. Ayrıca karasal iklimin hakim olduğu alanlarda sadece yağmur suyu ile yetinebildiğini söylemek mümkün. Son derece dayanıklı bir bitki olan alıç, genellikle ormansızlaşma alanların ağaçlandırılmasında kullanılıyor. İklim ve toprak özellikleri bakımından seçici olmayan alıç bitkisinin güneşi sevdiği not düşürüyor.

Alıç bitkisi yetiştiriciliğini, kurak ve çorak topraklar dahil hemen hemen tüm Toprak çeşitlerinde gerçekleştirebilirsiniz. Ancak daha yüksek verim + kaliteli mahsul için kireçli ve su tutma kapasitesi yüksek toprakları tercih etmelisiniz.

Alıç Yetiştiriciliği için Fidan Üretimi Nasıl Yapılır? 

Kabuklu çekirdeklerden yetiştirildiği için tohumdan çimlenmesi bir hayli zahmetli olan alıç, genellikle fide ile üretiliyor. Sonbaharda toplanan tohumlardan yetiştirilen fidanlar, daha sonra tüplerden alınarak şaşırtılıyor. 

Sonbaharda elde edilen bu tohumlar, öncelikle kabuklarından ayrılması için işlemlere tabi tutuluyor.  Zımparalanan, altı ay boyunca katlanan veya kimyasal müdahaleye maruz bırakılan  tohumlar, yastık veya tüplere ekiliyor, fidanlar hazırlanıyor.  5'li veya 7’li çizgi ekimi yöntemi ile tarlaya alınarak, yaklaşık 1,  1,5 santimetre derinliğinde ekiliyor. Tohumlar kabuklarından yeterince ayrıştığında, ekim işlemi sorunsuz gerçekleştirildiğinde, çimlenme oranı yüzde 70 ile 85 arasında oluyor. Fidanlar, yetiştirildiği bir yıl içerisinde 5- 10 mm çapa ulaşıyor. Uzunlukları ise 50 ile 80 cm arasında değişiyor. 

Yapılan çalışmalar oda koşullarında 1 yıl bekleyen çekirdeklerin, çöğür çıkış oranında yarı yarıya düşüş olduğunu gösteriyor. Alıç yetiştiriciliği için çöğür çıkış oranını arttırmanın yolu ise GA3  uygulamasından geçiyor. 

Bunun yanında alıcın çelikle çoğaltılması oldukça zahmetli. Çöğür üretimi ise çimlenme oranının düşük olması ve aşıya 2-3 yılda gelmesi gibi zorluklarla yapılıyor. Bu nedenle alıç fidanı yetiştiriciliği çok fazla yaygınlaşamıyor. 

Alıç Yetiştiriciliğinde Sulama Nasıldır? 

Anadolu’nun hemen hemen tüm bölgelerinde doğal olarak yetişen alıç ağacı, ülkemizde 30'dan fazla türle varlık gösteriyor. Yaban hayatta canlılara besin kaynağı olan meyvenin tüketimi insanlar için de her geçen gün artıyor. Ancak hala alıç yetiştiriciliğinin büyük oranda yaygınlaştığını söylememiz mümkün değil. Çiftçilerimiz, Türkiye'de doğada bulunan yabani alıç ağaçlarından meyve toplayarak pazara sunmaya devam ediyor. Bu bilgilerden de anlayabileceğimiz üzere, alıç bitkisi doğal yağıştan yeterince besleniyor. Bu nedenle alıç yetiştiriciliğinde zorunlu olarak sulama yapılmaya ihtiyaç bulunmuyor. 

Ancak Hatay’da 30 yıldan uzun süredir kültür alış yetiştiriciliği yapılıyor. Buradaki alıç yetiştiricileri, bahçelerini sulayarak üretim yapıyor. Sulama sıklığı 4’ten fazla oluyor ve hepsi damlama sulama yöntemini tercih ediyor. Özellikle ağustos ve eylül ayları arasında, sıcak havalarda sulamaya önem veriyor. Siz de alıç yetiştiriciliği yapacaksanız, bu bölgedeki çiftçilerimizin deneyiminden faydalanabilirsiniz. 

Alıç Yetiştiriciliğinde Budama Nasıldır? 

Ülkemizdeki alıç yetiştiricilerinin %96'sı budama yaptığını belirtiyor. Her yıl düzenli budama yapanların oranı %50 civarında kaydediliyor. 2 yılda bir budama yapanlar da bulunuyor. Yalnız alıç yetiştiriciliğinde budama, kuruyan dalların kesilmesinden ibaret. Sistemli bir budama uygulanmıyor. Genç ağaçlar, dik büyüyen taç yapısına sahip olurken, verime yatmaları ile beraber yayvan taç yapısı oluşuyor. Yapılan araştırmalar, alıç yetiştiriciliğinde lider budama sisteminin uygulanmasının gerekli olduğunu gösteriyor. Özellikle ateş yanıklığı gibi sorunların görüldüğü alanlarda, çoklu lider budama kullanılabiliyor.  

Alıç Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıldır? 

Alıç yetiştiriciliğinde gübre olarak kompoze gübre tercih edebilirsiniz. Ayrıca, ürünleri çiftlik gübresi ile desteklemelisiniz. Üreticiler, ağacın büyüklüğüne, yaşına ve toprak analizi sonuçlarına göre uygulanacak gübre miktarını belirliyor. Bu bağlamda çoğunlukla her yıl düzenli olarak veya birkaç yılda bir gübreleme gerçekleştirebilirsiniz.

Alıç yetiştiriciliğinde, meyve kalitesini etkileyen en önemli element potasyum oluyor. Meyvenin şeker içeriğine de olumlu yönde etkileyen potasyumlu gübreler, alıç yetiştiriciliğinin olmazsa olmazını oluşturuyor. Siz de toprak analizi sonucuna bağlı olarak potas gübre ile üretimi destekleyebilirsiniz.

Alıç Hastalık ve Zararlıları Nelerdir?

Alıç yetiştiriciliğinde en fazla karşılaşılan hastalıklar arasında, armut memeli pas, ateş yanıklığı, karaleke, gövde zamklanma hastalığı yer alıyor. Ayrıca, elma iç kurdu, akdiken yaprakbükeni, akdiken akarı, nar beyaz sineği, kırmızı örümcek, tripsler, armut psillidi zararlıları alıç yetiştiriciliğini zarara uğratabiliyor. 

Alıç Nasıl Hasat Edilir? 

Alıç meyve hasadı için mahsullerin tam olarak olgunlaşması bekleniyor. Taze olarak tüketilebilen veya marmelat yapımında kullanılan meyveler, kurutularak da pazara sunuluyor. Eğer alıç çiçekleri hasat edilecekse, beyaz ve krem renkli çiçekler kurutuluyor. Kurutulan çiçeklerin nem oranının %12’yi aşmaması önem taşıyor.

Alıç yetiştiriciliği ile birlikte aronya yetiştiriciliği ile ilgili de detaylı bilgi almak isterseniz hazırladığımız içeriği okuyabilirsiniz.