Yonca Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Bir yem bitkisi olan yonca, yüksek besin değeri içerdiği ve kolay yetiştirilebildiği için hayvan beslenmesinde sıklıkla kullanılıyor. Ayrıca yonca rasyoda, kuru ot olarak da yerini alıyor. Yonca bitkisinin tek faydası beslenme değil, erozyona karşı koyucu olan ekin, toprak için gübre olarak işlevsel. İçerisinde kalsiyum, protein, B, C, D, E ve K vitaminleri bulunan yoncaları daha yakından tanımak için yazımızdan yararlanabilirsiniz. Ayrıca, tarım girdisi alışverişlerinizde sizlere avantajlar sağlayacak fırsatlar da Tarfin’de. Tarfin Mobil uygulamasını indirerek siz de girdi fiyatlarını anında karşılaştırabilir, size en yakın yetkili satış noktası aracılığıyla zaman kaybetmeden ihtiyaçlarınızı karşılayabilirsiniz. Üstelik, Tarfin yetkili satış noktalarından, Tarfin aracılığıyla vereceğiniz her siparişte; peşin veya hasat vadeli ödeme imkanı da var. Siz de Türkiye’nin dört bir yanında sizlere destek için görev alan binlerce noktadan birine hemen ulaşın, bugüne dek Tarfin fırsatlarıyla toprağını bereketlendiren on binlerce mutlu çiftçimizden biri olun! 

Peki yonca yetiştiriciliği nasıl yapılır? Çok yıllık bir yem bitkisi olan yonca, yüksek verimiyle tanınıyor. Protein, vitamin ve mineral açısından kıymetli olan yoncalar, ot, silo yemi, pelet, yonca unu, yer örtüsü ve yeşil gübre olarak değerlendiriliyor. Tohumdan yetiştirilen yonca bitkisi için iyi bir toprak hazırlığı ise şart görülüyor. 

Yonca Yetiştiriciliği için Toprak Hazırlığı Nasıl Yapılır? 

Bitki, tınlı, kumu çok fazla olmayan, yeterli kirece sahip toprakları seviyor. Yoncalık kurulacak alanın ise iyi drenajlı ve tesviyeli olması gerekiyor. Zira, yüksek taban suyu olan ve durgun su, yonca bitkisinde verimi azaltıyor. Düşen verim, seyrekleşmeye neden oluyor. Bu sorunu önlemek adına, ortalama 90-100 metrede bir meyil istikametine doğru dik hendekler açabilir ve tahliye işlemini gerçekleştirebilirsiniz. 
 

Yonca için toprak hazırlığı yaparken öncelikle yabancı ot mücadelesi göstermelisiniz. Yonca fidelerinin gelişiminin yavaş olması nedeniyle, yabancı otlar arazide hızla varlık gösterebiliyor. 

Ayrıca, küçük yonca tohumlarının zarar görmemesi için özenle tohum yatağı hazırlamanız önemli. Tüm bu nedenler ışığında, yonca yetiştiriciliği yapacağınız araziyi birkaç kez sürmeli, diskaro çekmeli ve ince tırmık ile geçmelisiniz. Bu şekilde, toprağın iyice ufalanmasını sağlayabilirsiniz. Sonrasında, toprak yüzeyini merdane çekerek bastırmalısınız. 

Yonca Ne Zaman, Nasıl Ekilir? 

Yonca yetiştiriciliği için ekim, Akdeniz ikliminin olduğu alanlarda sonbaharda, serin bölgelerde ise ilkbaharda yapılıyor. Toprak sıcaklığını ve nemi takip ederek doğru ekim zamanını tahmin edebilirsiniz. Eğer bölgede kış yağışlarının zarar vermeyeceği şekilde toprak hazırlanmış, drenaj yapılmış, toprak tesviyesi tamamlanmışsa, ekim yapabilirsiniz. 

Yonca tohumu ekimi, serpme veya sıraya ekim şeklinde yapılabiliyor. Serpme ekimde, dekara 3-4 kilogram, sıraya ekimde ise dekar başına 1,5 -2,5 kilogram tohum kullanılıyor. Kullanacağınız tohumların safiyetinin yüksek olmasına, araya yabancı tohum karışmamasına özen göstermeli ve mutlaka sertifikalı tohumlardan üretim yapmalısınız. 

Yonca Yetiştiriciliği için Gübreleme Nasıl Olur? 

Samsun İl Tarım ve Orman Müdürlüğü kaynaklarına göre, yonca yetiştirirken iki tip gübreleme yapılabiliyor. Ekim döneminde veya sonraki dönemlerde gübrelemeyi tercih edebilirsiniz. Ekim dönemi öncesinde, toprak işleme sırasında, dekara 13-14 kilogram fosfor verilmesi, ekim sırasında dekar başına 2-3 kilogram azot tatbik edilmesi ve yine dekara 15-20 kilogram potasyum gübresi uygulanması gerekiyor. Devamında, her yararlanma yılı için 13-14 kilogram (dekar başına) daha uygulama öneriliyor. Kaliteli ürün için fosfora ihtiyaç duyan yonca, gerekli destek verildiğinde yüksek verim sağlıyor. 

Yonca Yetiştiriciliğinde Sulama Nasıl Olur? 

Kurak ve yarı kurak iklim bitkisi olan yoncalar, gelişme mevsimi uzun sürdüğü, hızlı büyüdüğü ve yıl içinde defalarca hasat edilebildiği için suya daha fazla ihtiyaç duyuyor. Arazi ve iklim özelliklerine göre değişmekle beraber, genellikle biçimden bir hafta, on gün önce ve biçimden bir hafta sonra olacak şekilde, her biçim döneminde iki kez sulama yapılıyor. 

Yonca Yetiştiriciliğinde Hasat Nasıl Olur? 

Verim ve kalite açısından, yonca yetiştiriciliğinde en uygun hasat dönemi 1/10 çiçeklenme evresine denk düşüyor. Ayrıca, biçim zamanının yanı sıra, biçim yüksekliğini de dikkate alarak hasada başlamalısınız. Alçaktan yapılan biçimde yeni sürgünler zarar görebileceği, yüksek biçimde ürünler yerde kalacağı için doğru yüksekliği bulmalısınız. Doğru biçim yüksekliğinin 5-10 cm olması gerekiyor. Ancak kış öncesindeki son biçimde, biçim yüksekliğinin 15-20 cm kadar kalması gerekiyor. Böylelikle, bitki kışı güvenle geçirerek ilkbaharda rahatlıkla gelişme gösteriyor. 

Yonca Yetiştiriciliği için Zararlılar Nelerdir? 

Yem bitkileri arasında yer alan yoncanın en önemli zararlılarının başında, yonca hortumlu böceği geliyor. Yonca tarımı yapılan hemen her yerde görülen böceğin esas zararı, ilkbaharda kurtçuk halindeyken gerçekleşiyor. Baş kısmı siyah renk, sırtında beyaz çizgiler olan kurtlar, bitkilerin büyüme noktalarını, yaprak ve çiçeklerini yiyerek büyük zarar oluşturuyor. Ancak sonbaharda yeterli fosforlu gübre uygulamasıyla, bitkinin kışa kuvvetli girmesi sağlanması, doğru biçim yüksekliğinin korunması ve doğru zamanda biçimle kurtçukların faaliyeti engellenebiliyor. 

Yonca Yetiştiriciliğinde Görülen Hastalıklar Nelerdir? 

Sulanabilen yerlerde yetiştirilen yoncalar, özellikle fungal hastalıklara açık oluyor. Antraknoz, mildiyö, külleme hastalığı, rastık, leke hastalığı, kök çürüklüğü ve solgunluk sorunları sıklıkla görülüyor. Yoncada hastalıklarla mücadele için dayanıklılık sağlayacak çeşitler kullanmak, doğru tohum seçmek, yabancı ot mücadelesine dikkat etmek ve biçim zamanını ayarlamak şart görülüyor. 

Yonca için Zararlı Yabancı Otlar Nelerdir? 

Yonca yetiştiriciliğinde en fazla zarar oluşturan yabancı ot küsküt bitkisidir. Bunun yanında, ayrık, köpek dişi ayrığı, kamış ve kaynaş gibi yabancı otlar da yoncalarda zarar meydana getiriyor. Ek olarak, tarla sarmaşığı, köygöçüren, domuz pıtrağı gibi geniş yapraklı yabancı otların oluşumuna da dikkat edilmesi gerekiyor. Bu otların, yoncanın gelişim dönemi sonrasında herhangi bir zararı olmamasına karşın, özellikle küsküt otu verimi büyük oranda düşürme etkisine sahip. Üzerindeki emici tüyler sayesinde, yoncanın besinlerini adeta emerek sömüren konakçı, tohumdan meydana gelmesiyle daha büyük bir tehlike oluşturuyor. 8-10 yıl yaşam süresi olan küsküt tohumları, yonca tohumuna karıştığında veya etkin mücadele yapılamadığında, çiftçilerimizin en önemli düşmanı oluyor.