Tarla Koşmak Ne Demek?

Ekime hazırlık için yapılan tarla koşma işlemi verimli bir üretim sezonu geçirmek için şart. Siz de tarla koşmak ne demek, nasıl tarla koşulur gibi soruların yanıtını çiftçimizin bilgi kaynağı Tarfin Blog’ta bulabilirsiniz. Tarfin’in çiftçilerimiz için sunduğu hizmetlerden bir diğeri ise Tarfin Mobil! Girdi fiyatlarını anında fiyat karşılaştırma, ön onaylı limit öğrenme gibi avantajlar sunan Tarfin Mobil’in peşin veya hasat vadeli ödeme ile alışveriş imkanı da var. Siz de hemen Tarfin ile tanışın, güvenilir yol arkadaşınız ile tarımsal üretimde gücünüze güç katın! 

Yazımızda bulacağınız diğer başlıklar;

• Nasıl Tarla Koşulur? 
• Tarla Koşmanın Faydaları Nelerdir?
• Tarla Koşma Zamanı Ne Zaman?
• Toprak İşleme Sistemleri Nelerdir?
• Tarla Koşma & Doğrudan Ekim 

Nasıl Tarla Koşulur? 

Tarlanın  ekilebilir duruma getirilmesine dayanan işlemlerde sapan veya diğer makineler kullanılıyor. Makineli tarım öncesinde öküzlerle yapılan toprak hazırlığının bir diğer yaygın adı ise çift sürmek. Günümüzde tarla koşmak veya sürmek için hala çift sürmek deyimi de kullanılıyor. 

Devirerek toprak işleme yönteminde, genellikle 20-25 cm derinlikte diskaro ile toprağın sürülmesine dayanan işlem birkaç yılda bir daha derinden yapılıyor. Tarla koşmakta amaç, daha önce ekilen bitkilerin artıklarının toprağa karışmasını, yabani otların temizlenmesini, tohum yataklarının hazırlanmasını sağlamak. Çimlenmeyi, büyümeyi kolaylaştıran bu uygulama sayesinde toprak havalanarak uygun nem ve sıcaklık sağlanıyor. 

Toprağın 5-8 cm derinlikte işlenmesi ise alttan toprak işleme olarak adlandırılıyor. Kazayağı gibi aletlerle yapılan bu işlemde, yabancı otlar kök boğazından kesilerek öldürülüyor. Tarla yüzeyinde bozulma yapmayan bu işleme yönteminde, anızlar üstte kalıyor. Bu da boş tarlada erozyonun önüne geçiyor. Bu yöntem genellikle düz arazilerde, nadas uygulanacak tarlalarda tercih ediliyor. 

Karıştırarak toprak işleme sırasında toprak parçalanarak toz haline geliyor. Traktör kuyruk milinden hareketçe çalışan, rotavatörler kullanılıyor. Döner bıçaklarla koparılan toprak parçaları toprağı yüksek oranda karıştırıyor, parçalıyor ve üst katmandaki nemi neredeyse tamamen yok ediyor. Bu yöntem yüksek nemli alanlarda kullanışlı olsa da, erozyon riski bulunan tarlalarda kesinlikle önerilmiyor. Toprak frezesi çoğunlukla Ege ve Marmara bölgelerinde tohum yatağı hazırlamak için kullanılıyor. 

Tarla Koşmanın Faydaları Nelerdir? 

Tarla sürüldüğünde, yüzeydeki toprak aşağı devriliyor, toprak alt üst ediliyor. Bu işlem sonucunda; 

• Toprak iyice havalanıyor. 
• Toprak içerisindeki nemin buharlaşarak kaybolmasının önüne geçiliyor. 
• Havalanan toprakta oksidasyona bağlı olarak mikroorganizma faaliyetleri artıyor. 
• Topraktaki yabancı otlar işleme derinliğine göre toprak içine gömülüyor. Bu da etkili bir yabancı ot mücadelesi ortaya çıkarıyor. Ancak tohumlar canlılığını kaybetmeden derine gömüldüğünden işlemin düzenli olarak yapılması şart. 
• Hastalık ve zararlı kontrolü destekleniyor. 

Tarla Koşma Zamanı Ne Zaman?

Toprağın özelliklerinde önemli değişikliklere yol açan tarla koşma işleminde yetiştirilecek ürünün, bölge ikliminin, toprağın fiziksel yapısının önemi büyük. Tüm bu belirleyiciler doğrultusunda tarla koşma zamanı belirleniyor. Toprağın tavda olduğu zaman koşulması, en önemli noktalardan biri. Ankara Üniversitesi kaynaklarına göre, 

• Kuru tarım sisteminin uygulandığı kurak/ yarı kurak bölgelerde, nadas-buğday şeklinde ekim nöbeti yapılan arazilerde, tarla koşma anız bozma veya nadas işleme olarak adlandırılıyor. İlkbaharda yapılan işleme, özellikle yabancı ot gelişimi dönemine denk getiriliyor. Kimi çiftçilerimiz tarla koşmak için sonbaharı tercih etse de, sonbaharda tarla işlemenin buğdayda verim artışına yol açtığının bilimsel bir temeli yok. Hatta bu işlem kış boyunca tarlayı çıplak bırakacağı için erozyon riskini artırıyor. Nadas uygulanmayan kuru tarım alanlarında ise tarla koşma zamanı yetiştirilen ürüne göre değişiyor. Örneğin Trakya’da toprak işleme sonbahar yağışlarının ardından toprak tava geldiğinde yüzlek olarak gerçekleştiriliyor. İlkbaharda ekim öncesinde yüzlek bir işleme yapılarak toprak ekime hazır hale getiriliyor. 
• Sulu tarım sisteminin uygulandığı yerlerde tuzlanmış toprağın tarım yapılabilir nitelik kazanması için ıslah edilmesi gerekiyor. Bu yolla topraktaki tuz konsantrasyonu azaltılıyor. Toprağın yalnızca yılda bir kez pullukla derinden sürülmesi ve sonraki işlemelerde kaz ayağı gibi yüzeysel aletlerin kullanılması yeterli oluyor. Bölgenin iklim şartlarına ve yetiştirilen ürünün cinsine göre toprağın tava gelme zamanı değiştiğinden tarla koşma zamanı da farklılık gösteriyor. 

Toprak İşleme Sistemleri Nelerdir?

Ülkemizde genellikle geleneksel tarla işleme yöntemleri kullanılsa da dünyada sık olarak kullanılan iki toprak işleme sistemi olduğunu söylemek mümkün. Geleneksel ve koruyucu toprak işleme olarak adlandırılan iki sistemi kısaca açıklayabiliriz: 

• Geleneksel toprak işleme: tohum yatağı hazırlamak için ilk işleme aleti pulluk oluyor. Ortalama 25-30 cm derinlikte alt üst edilen toprak sonrasında ikincil makinelerle işlenebiliyor. Bu bağlamda, kulaklı pullukla sürüm, diskli pullukla ufalama, tırmıkla işleme, ekim gübreleme, çapalama, sulama, tarımsal savaş ve hasat adımları tek tek gerçekleştirilebiliyor. Geleneksel toprak işleme işlemleri, koruyucu işlemlere göre daha yüksek girdi maliyetlerine karşılık geliyor. Geleneksel yöntemde toprağın korunması, enerjinin, suyun muhafaza edilmesine yönelik herhangi bir çalışma yapılmıyor. Bu yöntemin dezavantajlarının başında anız yakma dolayısıyla çevre zararı, toprağın çıplak kalması nedeniyle erozyon riski, organik maddede azalma gibi etkiler meydana gelebiliyor. 
• Koruyucu toprak işleme ise su ve rüzgar erozyonunu azaltmak için toprak yüzeyinin en az %30’unun ön bitki artıklarıyla kaplanmasına dayanıyor. Pulluk kullanılmayan bu yöntemde, toprak sıkışıklığı sorun olduğunda çizel aletlere başvuruluyor. Erozyona karşı etkili olan koruyucu işlemler, toprağı devirmeden işlemeyi esas alıyor. Bu başlık altında azaltılmış, nem engelli, toprak işlemesiz, şerit halinde veya sırta ekime yönelik toprak işleme çeşitleri kayıtlara geçiyor. Korumalı toprak işleme yöntemlerinin en önemli dezavantajı ise pahalı üretim ekipmanları gerektirmesi. Ayrıca yabancı ot kontrolünün zor olduğu bu yöntemler, gübreleme ve ilaçlama gibi gereksinimler için de farklı çözümler sunarak ezber bozuyor. Birçok yöntem çiftçilere yeni keşifler kazandıran koruyucu toprak işleme sistemi, bu nedenle ülkemizde henüz yaygınlaşmış değil. 

Tarla Koşma & Doğrudan Ekim 

Geleneksel toprak işleme yöntemlerine karşı doğrudan ekim, yavaş yavaş yaygınlaşıyor. Gelişen çevre bilinci, ekonomik üretim taleplerinin değişmesi ve enerji tasarrufu ihtiyacı dolayısıyla gelişen doğrudan ekim yönteminde karlılık birincil hedef değil. Doğal kaynakların korunması, toprak ve su kirliliği sorunlarının azaltılmasını hedefleyen uygulama sayesinde tarla trafiği düşünülüyor. Toprağı işlemeden bir önceki üründen kalan kalıntıları keserek tohum bırakılan bu sistem, ülkemizde de uygulanma imkanına sahip. Özellikle monokültür tarımda, düz ekine buğdaydan sonra, sırta ekilen buğdaydan sonra doğrudan ekime başvurabilirsiniz. 

Doğrudan ekimin avantajları arasında tav suyu uygulaması ekimden sonra yapıldığı için 10 gün kadar erken ekim yapılması var. Ayrıca işçiliğin azalması ve zaman tasarrufu dikkat çekici. Toprak işleme maliyetinin de düştüğü uygulama sayesinde toprakta kök gelişimi de kolaylaşıyor. Anız yakma olmadan ekim sağlanıyor. Bu da erozyon riskinin büyük oranda azalması anlamına geliyor. 

Ancak doğrudan tarımda, yalnızca doğrudan ekim makineleri ile tarla işlem gördüğü için sulamadan gübrelemeye kadar her türlü bakım rutini de değişiklik gösteriyor. Tarlada su birikmesinin önlenmesi, doğru sulama yönteminin ve saatinin seçilmesi gibi noktalar geleneksel tarımdan çok daha fazla önem taşıyor. Ektiğiniz ürüne, bölge iklimine ve toprak yapısına bağlı olarak doğrudan ekim yapacaksanız şartları tüm detaylarıyla öğrenmelisiniz.