Şeftali Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Sert çekirdekliler arasında yer alan şeftali, ülkemizde yaygın olarak yetiştirilen meyvelerden biri. Anavatanı Doğu Asya bölgesi ve özellikle Çin olan meyve, ülkemizde de birçok alanda uygun yetiştirilme koşullarına sahip. Siz de şeftali yetiştiriciliği için gerekli iklim ve toprak koşullarını merak ediyorsanız, şeftali yetiştiriciliği hakkındaki yazımızdan bilgi alabilirsiniz. Hatta şeftali yetiştirirken ihtiyaç duyacağınız girdi fiyatlarını anında Tarfin Mobil üzerinden görüntüleyebilir, siparişlerinizi Tarfin yetkili satış noktaları aracılığıyla vererek peşin veya hasat vadeli ödeme imkanlarıyla alışverişlerinizi tamamlayabilirsiniz. 

Şeftali yetiştiriciliği nasıl yapılır başlıklı yazımızda yanıtlayacağımız diğer sorular: 

• Şeftali Yetiştiriciliği için Toprak Nasıl Olmalı? 
• Şeftali Yetiştiriciliği için İklim Nasıl Olmalı?
• Şeftali Yetiştiriciliği için Bahçe Nasıl Hazırlanır? 
• Şeftali Nasıl Dikilir? 
• Şeftali Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıl Olur?
• Şeftali Yetiştiriciliğinde Sulama Nasıl Olur?
• Şeftali Yetiştiriciliğinde Hasat Nasıl Olur?

Şeftali Yetiştiriciliği için Toprak Nasıl Olmalı? 

Hemen hemen her bölgemizde yetişebilen şeftali meyvesi, kumlu, milli, çakıllı, tınlı ve çabuk ısınma gösteren alüvyal topraklarda verim gösteriyor. Ayrıca şeftali yetiştiriciliği için kullanılacak toprakta şu özellikler aramalısınız:

• Toprağın pH değerinin 6-7 aralığında olmasına dikkat etmelisiniz. 
• Toprakta yüzeye yakın bir ana kaya olup olmadığına bakmalısınız. Kaya olmayan yerlerde şeftali bahçesi tesisi yapabilirsiniz. 
• Topraktaki aktif kireç oranının %12 dolaylarında olmasına özen göstermelisiniz. Toprak analizi yaptırarak bu değere hakim olabilirsiniz. Kireç oranı çok yüksek olan topraklarda şeftali yetiştiriciliği yapmak demir eksikliği klorozuna neden olabiliyor. durumda demir eksikliğine karşı önlem almayı unutmamalısınız. 
• Ağır ve nemli topraklarda şeftali yetiştiriciliği yapmamalısınız. Bu topraklarda bitkinin mantar hastalıklarına  daha açık hale geleceğini aklınızda tutmanız gerekiyor. Eğer bitki hastalanırsa yapraklarının sarardığını, sürgünlerin gelişemediğini, kışın hızla zarar gördüğünü ve dallarda zamk oluştuğunu görebilirsiniz. Bu durumda fungusit uygulaması yapmanız gerekiyor. 
• Toprak seçerken aşılı anacın isteğine de bakmalı, ihtiyaçlarını karşılamalısınız. 
• Toprağın taban su seviyesinin düşük olmasını tercih etmelisiniz. Yüksek taban suyu olan yerlerde nem nedeniyle yine mantar hastalıkları ve çürüme riski ile karşı karşıya kalabilirsiniz. 

Bu noktalara dikkat ederek şeftali yetiştireceğiniz ideal alanı seçebilirsiniz. 

Şeftali Yetiştiriciliği için İklim Nasıl Olmalı?

Uyum kapasitesi bir hayli yüksek olan şeftali için hem güney hem de kuzey yarımkürede 25-40 derece enlemler arası uygun görülüyor. Bu aralıkta rahatlıkla şeftali yetiştiriciliği yapılıyor. Ancak düşük kış sıcaklığı, soğuklama gereksinimi, ilkbahar donları, düşük yaz sıcaklıkları gibi faktörler şeftali yetiştiriciliği yapılacak alanları sınırlandırılıyor. İşte şeftali yetiştiriciliği için iklimin uygun olup olmadığını anlamanızı sağlayacak notlar: 

• Sıcak iklim bölgelerinde 1500 metre rakıma kadar şeftali yetiştirilebiliyor. 
• Kış sıcaklıklarının -18, -20 civarına düştüğü yerlerde göz ve sürgünler donuyor. -25 derecede ise tüm şeftali ağaçları donuyor. Bu nedenle çok soğuk alanlarda şeftali yetiştiriciliği yapmayı kesinlikle denememelisiniz. (Redheaven adlı şeftali çeşidinin dona en dayanıklı şeftali türü olduğunu not alabilirsiniz.) 
• Türe göre değişse de kış soğuklama ihtiyacı 250 ile 1250 saat arasında farklılaşıyor. Bu ihtiyaç karşılanmadığında tomurcuklar ve çiçekler silkeleniyor, ilkbahar çiçeklenmesi düzensiz oluyor ve gecikiyor.
• Erken çiçek açan bir meyve olan şeftali, ilkbahar geç donlarından büyük zarar görüyor. (Ortalama -3 derecede çiçekler donuyor., küçük meyveler de zarara uğruyor.)
• Ayrıca don olduğunda yaz meyvelerinin olgunlaşması gecikiyor. Meyvenin et rengi değişiyor ve kalitesi düşüyor. 

Şeftali Yetiştiriciliği için Bahçe Nasıl Hazırlanır? 

Genellikle kendine verimli bir bitki olan şeftali, nadiren görülen çiçek tozu kısırlığı olan türler dışında dölleyici çeşide gereksinim duymuyor. Tozlaşmada arılar ve böcekler rol oynuyor. Kısa sürede gelişimini tamamlayan, erken meyveye yatan, verimli şeftali yetiştiriciliği için doğru bahçe hazırlığı ve tesisi büyük önem taşıyor. Bahçe hazırlarken bahçe yerinin derin ve yüzeysel toprak işlemesi yapıldığından emin olmalısınız. Elbette dikim öncesi son sürümün beraberinde dekar başına 1-2 ton kadar yanmış çiftlik gübresi kullanmayı unutmamalısınız. 

Şeftali Nasıl Dikilir? 

Şeftali yetiştiriciliği için bahçe kurulumunda 1 yaşındaki aşılı fidanlar kullanılıyor. Toprak şartlarına ve anaç çeşitlerine bağlı olarak, bahçede 5x5m, 6x6m mesafe ile dikim yapabilirsiniz. Tercihen sonbaharda, kış çok soğuk geçiyorsa ilkbaharda dikime geçebilirsiniz. Ancak dikim sırasında şeftali fidanlarının köklerinin zedelenmemesine, kopmamasına dikkat etmelisiniz. Aşılama için toprak üstünden 5-10 cm yukarıyı tercih edebilirsiniz. Gövde yüksekliği için ide ortalama 70-80 cm yüksekliği uygun bulabilirsiniz. Şeftalileri çoğaltmak için durgun T göz aşısı ile üretimi seçebilirsiniz.

Şeftali Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıl Olur?

Çabuk büyüyen ve çok verimli olan şeftali meyvesinin kalitesinin, veriminin sürmesi için toprağın zengin olması önem taşıyor. Ancak ne kadar tarımsal gübre kullanacağınızı mutlaka analiz yoluyla tespit etmelisiniz. Kaynaklara göre, 

• Üç yılda bir dekara 1,5 - 2,5 ton yanmış hayvan gübresi uygulanıyor. 
• Ayrıca sonbahar mevsiminde ağacın gövdesinden itibaren 1-1.5 metre dışına ark açılarak, bant usulü ile fosforlu ve potasyumlu gübreler veriliyor. 
• İlkbahar mevsiminde, mart ayı ile mayıs ayı başında yarım yarım olmak üzere azotlu gübreler tatbik ediliyor. Bu sırada serpme şeklinde uygulama yapılıyor. 

Şeftali Yetiştiriciliğinde Sulama Nasıl Olur? 

Sert çekirdekli meyvelerde en çok su ihtiyacı bulunan ürün şeftali olarak biliniyor. Hava sıcaklığı, yağış miktarı, toprak yapısı ve taban suyu yüksekliği gibi faktörlere bağlı olarak sulama sıklığı değişiyor. Örneğin Adana çevresinde, yağışlar bittikten sonra sulamaya başlanıyor. Ortalama 8 ile 10 gün arayla, ekim ayına dek sulama yapılıyor. Kışların ılık ve kurak geçtiği yerlerde ilkbahar aylarında sulama gereksinimi doğuyor. 

Bunun yanında meyvenin çekirdek olumu sonrasında da su gerekiyor. Benzer şekilde meyve hasadından önce yapılan sulama işlemleri de tane iriliğini, renk parlaklığını garanti ederek pazar değerini artırıyor. Üstelik bu faydalar geççi çeşitlerde çok daha fazla önem kazanıyor. Akdeniz Bölgesi’nde tarım yapan çiftçilerimiz hasat sonrasında da sulamaya devam ediyor. 

Şeftali Yetiştiriciliğinde Hasat Nasıl Olur?

Şeftali yetiştiriciliği yaparken çiftçiler hasat zamanının geldiğini meyvenin kabuk rengine ve sertliğine bakarak anlıyor. Hasat zamanı gelen şeftalilerin kabuk rengi parlaklaşıyor ve meyvenin eti yumuşuyor. Eğer uzak yerlere gönderilecekse meyveleri tam olgunlaşmadan 24-48 saat önce hasat yapılıyor. Ancak bir ağaçtaki tüm meyveler aynı zamanda olgunlaşmadığı için birkaç gün arayla, ortalama 3-4 seferde hasat tamamlanıyor.