Sarımsak Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Literatürde Allium sativum olarak anılan sarımsağın ana vatanının Batı Asya olduğuna inanılıyor. Besin değerleri nedeniyle hemen her mutfakta kullanılan sarımsaklar, geçmişte hem yiyecek hem de ilaç olarak tüketiliyordu. Kültür sebzeleri içinde tohum bağlamayan tek sebze olması onu ayrıcalıklı kılıyor.

Zambakgiller familyasından iki yıllık bir bitki olan sarımsak, ilk yıl birkaç dişini oluşturuyor. İkinci yıl ile çiçeklenerek tohum veriyor. Tohumdan değil, dişlerden türetilen ekin, vejetatif üretilen ekinler arasında sınıflandırılıyor. Kökleri derinde olan, ince yaprakları ile tanınan sarımsaklar, erkenci beyaz ve geç pembe iki yaygın türle üretiliyor. Ülkemizde sarımsak yetiştiriciliği, Kastamonu ve Balıkesir’de yaygın görülüyor.

Sarımsak yetiştiriciliği için üretimde kullanacağınız dişlerin aynı boyda olmasına dikkat etmelisiniz. Diş iriliği, başların da daha büyük olmasını beraberinde getiriyor. Zayıf dişler kullanarak sarımsak yetiştiriciliği yapmayı denerseniz, düşük verimle karşılaşırsınız. Üretimde kullanacağınız dişlerin 1.5 - 3.5 gram ağırlığında olmasına özen göstermelisiniz. 

Sarımsak Dişleri Nasıl Dikilir? 

Sarımsak yetiştiriciliğinde tek sıra ve çift sıra dikim usulleri kullanılabiliyor. 

• Tek sıralı sarımsak dikiminde, 20-25 cm sıra arası, 5-10 cm sıra üzeri mesafe korunuyor.
• Makineli dikimde, 120-150 cm genişliğindeki tahtalar kullanılıyor ve sıra arası - üzeri için 10’ar cm bırakılıyor. Bu yolla 12-15 sıralı dikim yapabilirsiniz. Çok sıralı dikimlerle ürün miktarını artırabilirsiniz. 

Bir dekar için tek sıralı dikimde, orta irilikte 55-60 kilogram diş yeterli oluyor. Çok sıralı dikimde ise 75-90 kilograma ihtiyaç duyuluyor. Sarımsak dişleri tek tek toprağa dikilirken, dişin sivri bölümü üste, yassı kısmı aşağıya yerleştiriliyor. Dikim derinliğini 3-4 cm’de tutmalısınız. Kuru topraklarda 5-6 cm derinliğe kadar dikimi tercih edebilirsiniz.

Sarımsak Yetiştiriciliğinde İklim İsteği Nasıldır?

Ilıman iklim seven sarımsaklar, sıcaklığın 15-20 derece olduğu alanlarda kolaylıkla yetişiyor. Sarımsakların yeşil bölümü, 15 derecenin üzerindeki sıcaklıklarda iyi düzeyde gelişiyor. Sıcaklık 25 dereceyi aştığında, gelişim yavaşlıyor. Diş halindeki sarımsak, -10 dereceye kadar düşük sıcaklıklara dayanabilmesi ile tanınıyor. Bitki formundayken ise dayanıklılık -3,-4 derecesinde kalıyor. Ancak düşük sıcaklıklar uzun sürdüğünde, sarımsak bitkisi sıfır derecenin hemen altında donmaya başlıyor. Uzun gün bitkisi olan sarımsakları yetiştirirken, diş verimi için sıcaklığın yüksekliği, sulamanın olmaması veya az olması, yeterli gübreleme desteği verilmesi yeterli. Diğer bir deyişle, sarımsak yetiştiriciliği çok zahmetli bir süreç değil. 

Sarımsak Yetiştiriciliğinde Toprak İsteği Nasıldır?

Sarımsak yetiştiriciliği, tınlı ve kumlu topraklarda kolaylıkla yapılıyor. Çok ağır, killi ve su tutan topraklarda ise baş gelişimi gerçekleşmiyor. Bu topraklarda, sarımsak yetiştirilemiyor, çünkü zaman içinde yavaşlayan gelişme maalesef bitkinin çürümesi ile sonuçlanıyor. Çok kuru topraklar da sarımsak için uygun değil, çok kurak alanlarda başların küçük ve cılız kaldığı gözlemleniyor. Toprakta fazla nem bulunmamasına, asitlik durumunun nötr olmasına özen göstermelisiniz. Fazla asit ve baz karakter, gelişimi yavaşlatıyor. 

Sarımsak Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıl Olmalı? 

Tarım Bakanlığı’ndan alınan bilgilere göre, sarımsak yetiştiriciliğinde, organik gübreleme yetiştirme aşamasında yapılmıyor. Bir önceki dönemde verilen organik gübre, sarımsakların yetişmesine katkı sunuyor. %5 organik madde içeriği olan kumlu-tınlı topraklarda rahatlıkla sarımsak yetiştirebilirsiniz. Sarımsak, ticari gübre türlerinden hoşlanıyor. Gelişimin ilk aşamalarında azot isteyen sarımsakları yetiştirirken, olgunluk döneminde kesinlikle azotlu gübre kullanmak önerilmiyor. Eğer kullanırsanız, sarımsak başları gevşek yapıda gelişiyor ve muhafaza edilme özelliği zedeleniyor. 
 

Bitkinin büyüme aşamaları boyunca, fosfor ve potasyum da gerekiyor. Özellikle olgunluk döneminde bitki topraktan potasyum almak istiyor. Yeterli potasyum alındığında, baş kalitesi ve depolama gücü yükseliyor. Anca gübre oranı belirlenmeden önce toprak analizi yapılması ve elde edilen verilere göre gübre miktarının belirlenmesi gerekiyor. 

Sarımsak Hasadı Nasıl Yapılır? 

Sarımsakların bazı cinsleri, toprak üzerinde, bazıları ise toprak altında baş oluşturuyor. Yazlık ve seyrek dişli sarımsak cinsleri, genellikle toprak yüzeyinde baş çıkarıyor. Bu sayede hasat kolay oluyor. Ancak kışlık çeşitlerin toprak altında baş oluşturması dolayısıyla hasat özen gerektiriyor. Söküm, kesinlikle çekerek yapılmıyor. Özellikle toprak yapısı ağır olduğunda, başlar zorlanıyor ve baş zarar görüyor. Çapa ile hasat ise yaralanmalar getirebiliyor. Riskler nedeniyle sarımsak yetiştiriciler, söküm için özel makineler kullanıyor. Traktör kuyruk milinden güç alan aletler, söküm sonucunda başları sıralar üzerinde bırakıyor. Hasat edilen mahsul, 3-4 gün boyunca tarlada bırakılarak kurutuluyor. Eğer bölge yağışlıysa, kurutma kapalı ortamlarda gerçekleştiriliyor. Eğer depolama sırasında sarımsaklar hevenkler halinde asılıyorsa, yapraklar tam kurumadan sarımsak toplanabiliyor. Eğer sarımsaklar, sahil bölgelerinde yetiştiriliyorsa hasar çoğunlukla haziran ve temmuz dolaylarında gerçekleştiriliyor. Diğer bölgelerde ise eylül ayına dek, hasat zamanı sarkabiliyor. 

Tarım ve hayvancılık için girdi alışverişlerinizde Tarfin’i tercih edebilirsiniz. Tarfin ile sarımsak  yetiştiriciliğinde kullanacağınız gübreleri kolaylıkla seçebilir, fiyatları uygulama üzerinden  karşılaştırabilirsiniz. Siz de en avantajlı alışveriş için Tarfin Mobil üzerinden başvurunuzu yapabilirsiniz. Sipariş verdiğiniz tarımsal ürünleri, Tarfin yetkili satış noktaları aracılığıyla alabilirsiniz. Peşin veya hasat vadeli tarımsal alışveriş için tercih edebileceğiniz Tarfin ile hemen tanışabilirsiniz.