Koyun ve keçilerde görülen çiçek hastalığı, ölümle sonuçlanabilecek kadar önemli bir sorun. Hayvanlarda ateş, papül veya nodül lezyon oluşturan, sistematik enfeksiyona neden olan sorun, akut veya kronik bir viral hastalık olarak tanımlanıyor. Siz de koyun keçi çiçek hastalığı hakkında detaylı bilgiye Tarfin Blog üzerinden ulaşabilirsiniz. Tarım ve hayvancılık alanındaki üretimlerinde çiftçilerimize avantajlı alışveriş imkanı oluşturan Tarfin’in Tarfin Mobil uygulaması üzerinden anında girdi fiyatlarını karşılaştırabilirsiniz. Üstelik Tarfin yetkili satış noktası üzerinden oluşturduğunuz siparişlerde peşin veya hasat vadeli alışveriş imkanı da sizleri bekliyor.
Koyun keçi çiçek hastalığı yazımızda yanıtlayacağımız diğer sorular ise şunlar:
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.- Koyun Keçi Çiçek Hastalığı Nedir?
- Koyun Keçi Çiçek Hastalığı Nasıl Bulaşır?
- Koyun Keçi Çiçek Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
- Koyun Keçi Çiçek Hastalığından Korunmanın Yolları Nelerdir?
- Koyun Keçi Çiçek Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
- Koyun Keçi Çiçek Hastalığı Hangi Hastalıklarla Karışır?
Bu başlıkların yanı sıra, koyun ve keçi çiçek hastalığı hakkında en sık sorulan bazı soruların da cevaplarını yazımızda bulabilirsiniz. Örneğin hastalığın karantina ve kuluçka süresi ne kadardır makalemize başvurarak bilgi alabilirsiniz.
Koyun Keçi Hastalığı Nedir?
Koyun keçi hastalığı, poxviridae familyasından Capripoxvirus genusunun üyesi olan virüs üzerinden bulaşan bir hastalıktır. Tek bir serotipi olan virüs sadece koyun ve keçilerde şiddetli hastalık meydana getiriyor. Çürümeye, asit ve alkali farklı koşullara karşı dirençli olan virüs, kuru kabuklarda yıllarca canlı kalıyor. Son derece dirençli olan virüsün yünde canlılık süresi 2 ayı, bulaşık yüzeylerde ise 6 ayı buluyor. Kuzey ve Sentral Afrika’da, Orta Doğu ve Hindistan bölgelerinde endemik olan hastalığın, Güney Avrupa’da salgın olarak görüldüğü kayıtlara geçiyor.
Koyun Keçi Çiçek Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Yakın zamanda İtalya, Kıbrıs, Yunanistan ve Bulgaristan’da salgını oluşan koyun keçi hastalığı, küçükbaş hayvanlarda konakçılık yapıyor. Sığırlarda da çoğalabilen ancak klinik düzeyde bir hastalığa sebep olmayan virüs için yabani çift tırnaklılarda da herhangi bir hastalık not edilmiyor. Ayrıca virüs insanlarda enfeksiyon oluşturmuyor. Peki koyun keçi hastalığı nasıl bulaşıyor?
- Öncelikle temel bulaşma yolu koyun ve keçiler arasındaki direkt temas oluyor. Çiçek lezyonları veya kabuk halindeki yaralara temas olduğunda, karşı tarafın derisinde sıyrık olduğunda hastalık geçiyor.
- Ayrıca enfekte hayvanlardan çıkan damlacıklar, enfeksiyonu solunum yoluyla aktarılıyor.
- Nadiren insektler aracılığıyla koyun keçi çiçek hastalığı bulaşıyor.
- Deney ortamında damar yoluyla, burun aracılığıyla veya subkutan inokülasyon üzerinden hastalığın bulaştığı görülüyor.
Koyun Keçi Çiçek Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Genç hayvanlarda yüksek ölüm oranı gösteren koyun keçi çiçek hastalığı verim ve yün kalitesinde azalmayı işaret ediyor. Hem can kaybına hem de çiftçilerimiz için ekonomik zorluklara neden olan problemin erken teşhisi oldukça önemli. Hastalığı kolaylıkla teşhis edebilmek için koyun keçi çiçek hastalığı belirtilerini öğrenmelisiniz. İşte resmi kaynaklara göre koyun keçi çiçek hastalığının klinik bulguları:
- Kuzularda daha ağır belirtiler gösteren hastalık, %50 oranında ölüm oluşturabiliyor. Belirgin düzeyde düşkünlük ve bitkinlik oluşturuyor.
- Hayvanlarda yüksek ateş görülüyor.
- Kimi vakalarda yavru atma olguları karşımıza çıkıyor.
- Göz ve burun akıntısına rastlanıyor.
- Kuzuların kılsız bölgelerinde çiçek belirtileri çıkmadan önce sindirim, solunum ve ürogenital sistemlerde lezyonlar oluşabiliyor.
- Ergin koyunlarda daha daha hafif seyreden hastalık durumunda hayvanların koltuk altında, kuyruğunun altında çiçek lezyonları meydana geliyor.
- Lezyonlar belirginleşmeden kızarıklıklar oluşuyor. Kızartıların ortası çukurlaşıyor ve içi dolarak küçük kesecikler görülüyor.
- Kabızlık ve idrar zorluğu gözleniyor.
- Kuzularda zatürre meydana geliyor.
- Şiddetli hastalarda mastitis ortaya çıkıyor.
- Derinin yün bulundurmayan kısımlarında, burun deliği, dudak çevresinde, göğüs altında, kuyruk altında ve memelerde lezyonlar kabartı şeklinde dikkat çekiyor.
- Ağızda oluşan yaralar hayvanın yeme-içme süreçlerine engel oluyor. Bu nedenle küçükbaş hayvanlar hızla kilo kaybediyor. Ayrıca yaralar sebebiyle salya miktarı artıyor.
- Kabartılar çıktıktan sonra yükselen ateş düşmeye başlıyor.
- Ağır vakalarda, ilk lezyonların belirginleşmesinin ardından 1 hafta sonra ölüm görülüyor.
Koyun Keçi Çiçek Hastalığından Korunmanın Yolları Nelerdir?
Çiçek hastalığının koyun ve keçilerde görülmesini önlemek için en kolay yol aşılama oluyor. Ülkemizde hazırlanan ve kolaylıkla bulunan aşılar, uygulamadan ortalama 20 gün sonra bağışıklık oluşturuyor. Bu sayede koyun ve keçiler çiçek hastalığına karşı 6 ay süre ile korunuyor. Aşılama sırasında, uygulama aşamasında aşıların güneş ışınlarından korunması gerekiyor.
Koyun keçi çiçek hastalığının görüldüğü alanlarda dezenfeksiyon da oldukça önemli. Virüsü ortadan kaldırabilecek özel bir solüsyonla hastalık çıkan yerlerin arındırılmasına ihtiyaç duyuluyor. Ayrıca hastalığa yakalanmış hayvanların kontrolsüz bir şekilde sürüye karıştırılmaması tavsiye ediliyor.
Koyun Keçi Çiçek Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Koyun keçi çiçek hastalığının kesin bir tedavisi bulunmuyor. Yalnız semptomik tedaviler yapılıyor. Kimi hayvanlar kısa sürede hayatını kaybederken kimileri kendi kendine iyileşebiliyor.
Çiçek hastalığına yakalanan koyun ve keçiler karantina altına alınıyor ve ayrı bir yerde muhafaza ediliyor. Müşahede altında tutulan hayvanların yanı sıra, bütün koyun ve keçilere aşı uygulanıyor. Ölen hasta hayvanlar ve şüpheli olanlar, derileriyle beraber yakılarak veya derin çukurlara gömülerek imha ediliyor. Karantina süresi zarfında, hayvanların dışarı çıkarılmasına, bölgeye yeni hayvan girmesine izin verilmiyor. Bunun yanında bu bölgedeki hayvanların yünleri, derileri, yemleri dışarı çıkarılmıyor. Koyun ve keçilerin yanında sürü köpekleri de karantinada tutuluyor.
Hastalıklı hayvanların ve şüpheli olanların temas ettiği alet ve malzemelerin hepsi dezenfekte ediliyor. Ayrıca hasta koyun ve keçiler kendiliğinden iyileşebiliyor. İyileşen hayvanlar 15 gün bekletildikten sonra dezenfekte edilerek hastalıksız hayvanların yanına alınabiliyor. Eğer karantinada olması gereken hayvanlar izinsiz olarak dışarı çıkarılırsa, bu kişiler hakkında hukuki işlem uygulanıyor. Savcılık şikayetine istinaden soruşturma sürüyor.
Koyun Keçi Çiçek Hastalığı Hangi Hastalıklarla Karışır?
Koyun keçi çiçek hastalığı adı verilen sorun birçok farklı problemle karıştırılabiliyor. Bu hastalıklar arasında mavi dil hastalığı, PPR, bulaşıcı ektima, praziter prömani sayılıyor. Uyuz, böcek ısırması, dermatofilozis gibi hastalıklardan ayırt etmek için uzman bir veteriner hekime danışmak gerekiyor. Alınan örneklerle yapılan testler sonucunda hastalıkların tanısı gerçekleşiyor.