Karnabahar Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Her çeşit toprakta yetiştirilebilen karnabahar, çiçek ve çiçek tablası yenen ekinler arasında kategorize ediliyor.  Ayrıca iki yıllık kültür sebzesi olarak tanınıyor. Sebze olarak değerlendirilen baş ya da taç kısmı, yeşil yapraklar ve kalın saplarla çevreleniyor. Taç bitkinin uç kısmının dallanması ile oluşan sebze; beyaz, krem ve sarımsı tonlarda oluyor. 

Mevsim, toprak ve iklim şartları, taç ağırlığını ve kalitesini önemli derecede etkiliyor. Taçlar; çevresel şartlara ve türe bağlı olarak sıkılıklarını ortalama 2-3 hafta kadar koruyor. Sıkılığını kaybeden, sararan ve lekelenen karnabaharlar pazar değerini kaybediyor. 

Karnabahar Yetiştiriciliği için Uygun İklim Şartları Nelerdir? 

Karnabaharların büyüme ve gelişme evreleri 15-20 derece sıcaklıkta tamamlanıyor. Taç olgunlaşma evresinde ise sıcaklığın sıfırın üstünde olması isteniyor. Ancak taç oluşumu için belli bir dönemde, düşük sıcaklığa ihtiyaç duyuluyor. Karnabahar fidelerinin henüz baş oluşturmadan önce düşük sıcaklıklara karşı dayanıklı olduğunu bilmelisiniz. Öyle ki, -10 dereceye kadar kısa süre dayanıklılık kayıtlara geçiyor. Ancak hasat evresinde sıfırın altındaki sıcaklıklar, ekinlere zarar veriyor. Bu nedenle çiftçilerimiz için sıcaklığın kontrolü ve doğru zamanda ekim, büyük önem taşıyor. Hasat zamanı sıcaklık düştüğünde, baş yüzeyi havlı bir hal alıyor, bu sorunlar da mahsullerin pazar değerini bir hayli düşürüyor. 

İklim konusundaki hassasiyet, toprak bakımından bulunmuyor. Karnabahar, su tutma kapasitesi yüksek olan, orta ağırlıktaki, tınlı toprakları daha çok seviyor. Ancak ekin, toprak açısından fazla seçici davranmıyor. Yalnız, hafif, organik madde açısından fakir topraklarda verim oldukça düşük gerçekleşiyor. Ağır ve bol yağışlı topraklarda karnabahar yetiştiriciliği yapılacağı zaman ise drenajın çok iyi yapılmış olması gerekiyor. Uzmanlar, karnabaharın organik madde açısından zengin topraklarda daha iyi yetiştiğinin altını çiziyor. Ancak ekin, yüksek toprak asiditesine karşı hassasiyet gösteriyor. pH derecesinin 6 ile 7.5 arasında olması, karnabahar ekini açısından ideal görülüyor. 

Ankara Üniversitesi tarafından paylaşılan bilgilere göre, optimumun üzerindeki ve altındaki sıcaklıklarda, generatif faza geçişte yavaşlama görülüyor. Ayrıca sıcaklık sorunu olduğunda taç gevşiyor, erken çiçeklenme ve kör bitki oluşumu meydana geliyor. Sıcaklık 25 derecenin üzerinde olduğunda taç kalitesi bozuluyor, taç oluşmuyor veya yapraklı taç meydana geliyor. Dolayısıyla hasatta gecikme görülüyor. Sıcaklık 0 derecenin altında olduğunda ise havlı taç oluşuyor, renkte morlaşma ve erken çürüme dikkat çekiyor. 

Karnabahar Yetiştiriciliğinde Gübre Kullanımı 

Karnabahar yetiştirirken vejetatif büyüme ile vejetatif gelişme arasında denge kurulması gerekiyor. Bu nedenle bilinçli gübreleme önem taşıyor ve toprak analizinin ardından gübreleme yapılması öneriliyor. Organik madde açısından zengin toprakları seven karnabahar yetiştirilirken toprak fakir olduğunda, arazi dekara 4-6 ton yanmış çiftlik gübresi ile beslenebiliyor. 

Tarım Bakanlığı’nın karnabahar yetiştiriciliği belgesine göre, ticari gübre çeşitleri kullanılacaksa, 40-50 kilogram amonyum sülfat gübresi, 40-50 kilogram süper fosfat ve 20-30 kilogram potasyum sülfat verilebiliyor. Bu oranlar genel bilgi vermek açısından paylaşılıyor ancak gübrelemenin, arazide yapılan toprak analizi üzerinden programlanması gerekiyor. Çiftlik gübresi, fosforlu gübre miktarının tamamı, potaslı gübre ve azotlu gübrelerin yarısı toprak hazırlığında tatbik ediliyor. Potasyum içerikli gübrelerin ikinci kısmı, taçların teşekkülünün öncesinde veriliyor. Azotlu besinlerin diğer yarısı ise dikimin ardından geçen 20.-25. gün arasında ve taç teşekkülünden evvel, iki parti halinde uygulanıyor. 

Karnabahar Yetiştirme Koşulları Nelerdir? 

Tarlada karnabahar yetiştiriciliği, fide üzerinden yapılıyor. Yastıklamayla, tohumdan yetiştirilen fideler, geliştikten sonra tarlaya dikiliyor. Tohumlar, ilkbahar ve yaz aylarında sıraya veya serpme olarak, ılık ve soğuk yastıklara ekiliyor. Çiftçilerimiz en çok, 10 cm sıra arasıyla sıra şeklinde ekimi tercih ediyor. Çimlenme genellikle 8-15 gün arasında gerçekleşiyor. Çimlenen tohumların ardından, sıra üzerindeki ekinler, 3-5 cm aralıkla seyreltiliyor. 

Fide iyi yetiştirildiğinde, karnabahar mahsulünün kalitesi de yüksek oluyor. Bu nedenle, çiftçilerimiz fide yetiştiriciliğine büyük önem veriyor. Bu evrede, sıcaklıkta çok fazla yükselme veya düşme, fideleri zarara uğratabiliyor. Benzer şekilde, dikim olgunluğuna gelen fidelerin yastıklarda gereğinden fazla bekletilmesi yine zarar anlamına geliyor. Karnabahar fidelerinin 7-8 yaprak vermesi, düzgün gövdeli olması, artık dikilebileceği anlamına geliyor. Tohumların fide erişkinliğine gelmesi, genellikle 5-7 hafta alıyor. 

Karnabahar yetiştiriciliği yapılacak tarla, dikim öncesinde 1-2 kez sürülüyor ardından sıra arasına göre masuralar açılarak fide dikimine geçiliyor. Dikimde sıra arası 50 ile 80 cm arasında belirleniyor. Sıra üzeri mesafe ise 30-40 cm oluyor. Yastıklardan dikkatlice çıkarılan fideler, bekletilmeden tarlaya dikiliyor. Ayrıca, fide dikimi sırasında plantuvar, dikim kazığı veya çepin kullanılabiliyor. Çiftçilerimiz, kökleri topraklı halde, çepinle dikimi daha çok kullanıyor. Buna ek olarak elle dikimin yanında, makineyle fide dikimi de yapılabiliyor.

Karnabahar Yetiştiriciliğinde Sulama Ne Zaman Yapılmalıdır? 

Suyu çok seven bir bitki olan karnabahar, bol bol, muntazam aralıklarla sulanarak yetiştiriliyor. Sulama süreci, bölgenin yağış miktarına göre değişiyor. Dikim sırasında can suyu veriliyor  ve dikimden birkaç gün sonra sulama gerçekleştiriliyor. 

Karnabahar bakımı çapalama ve sulama aşamalarından oluşuyor. İlk çapa, fide dikiminin 15 gün sonrasında yapılıyor ve dikim sıkışıklığı gideriliyor. Bu esnada, yabancı ot kontrolü ve temizliği de yüzeysel şekilde yapılıyor. Bir 15 - 20 gün daha geçtikten sonra ikinci ve daha derin çapa gerçekleştiriliyor. 

Karnabahar Hastalıkları ile Mücadele Nasıl Yapılır? 

Karnabahar yetiştirirken en sık rastlanan hastalıklar arasında; fusarium solgunluğu, mildiyö, siyah çürüklük, külleme ve lahana kök uru sıralanıyor. Hastalıklarla mücadele için dayanıklı çeşitlerin kullanımı önem taşıyor. Ayrıca, hasat artıklarının tarlada bırakılmaması ve ekim nöbeti uygulanması tavsiye ediliyor. 

Karnabaharın başlıca zararlılarının ise lahana kelebeği, yaprak biti ve kokulu böcekler olduğu biliniyor. Etkin kültürel önlemler yardımıyla zararlı mücadelesi yapılabiliyor. 

Karnabahar yetiştiriciliği için ihtiyacınız olan tüm tarım girdilerini Tarfin Mobil üzerinden veya Tarfin yetkili satış noktaları üzerinden alışveriş yapabilirsiniz. Tarfin’i tercih eden binlerce çiftçimizden biri olabilir, peşin veya hasat vadeli ödeme seçeneklerinden birini tercih edebilirsiniz. Toprağınıza bereket katmak için siz de vakit kaybetmeden Tarfin ile tanışın!