Hububat Elevatörü Nedir?

Hububat elevatörü, tahıl kuru maddelerinin (buğday, arpa veya mısır yetiştiriciliği sonrası mahsuller için kullanılabilir) taşınması veya depolanması amacıyla tercih edilen araçlardır. Tarımsal üretimin önemli bir ayağı olan hububat elevatörleri, genellikle hasat edilen hububatın işlenmesi veya depolanması için tesislere taşınmasında görev alıyor. Tarım alanlarından hububatın yüksek kapasiteli silolara doldurulması veya silolardan çıkarılarak işleme tesislerine ulaştırılması için yaygın olarak kullanılan araçlar, büyük çaplı tesislerin vazgeçilmezlerinden biri. Siz de hububat elevatörü nedir, nasıl kullanılır ve ne işe yarar gibi sorularınızın yanıtlarını Tarfin Blog aracılığıyla alabilirsiniz. Üstelik Tarfin, çiftçilere hem bilgi sunma hem de alışverişlerinde destek olma misyonuyla hizmet veriyor. Tarfin Mobil sayesinde tarımsal ve hayvansal girdi ürünlerinin fiyatlarını gözlemleyip karşılaştırma imkanına sahipsiniz. Ek olarak, Türkiye genelindeki yüzlerce yetkili satış noktasını ziyaret ederek Tarfin üzerinden sipariş verebilirsiniz. Bu sayede, peşin veya hasat vadeli ödeme gibi seçeneklerden faydalanma şansına sahip olursunuz. Dahası, ipotek veya kefil zorunluluğu da yok! Yeni nesil, çiftçi dostu yol arkadaşınız Tarfin ile bereketli üretim yolculuğuna çıkmaya hazır mısınız? 

Hububat elevatörü hakkındaki yazımızda yer alan diğer başlıklar: 

• Hububat Elevatörü Nasıl Kullanılır?
• Hububat Elevatörü Ne İşe Yarar?
• Hububat Elevatörü Nasıl Olmalıdır?
• Hububat Elevatörü Kullanırken Nelere Dikkat Edilmeli?

Hububat Elevatörü Nasıl Kullanılır?

Çok parçalı makineler olan elevatörler, projeye uygun olarak depolama alanına monte ediliyor. Kapasitesi, taşıyıcı malzemesi (bant veya zincir), kova boyutları ve sayısı ihtiyaca göre değişebiliyor. Benzer şekilde kapasiteye göre motor gücü ve devir sayısı da değişiklik gösteriyor. Hububat elevatörü nasıl kullanılır öğrenmek için temel parçalara hakim olmak oldukça önemli: 

• Alıcı bant sistemi, hububatın toplandığı tarlalardan silo yapılara nakliye sırasında tercih ediliyor. Geniş bantlar, silolara doğru ilerleyerek tahılın depolanmasını kolaylaştırıyor.
• Alıcı bantların üzerinde yer alan ünite, siloya doldurulma işlemini gerçekleştiriyor. Alıcı banttan alınan tahıl, silo içinde depolanıyor. 
• Silo, hububatın muhafaza edildiği yapıya deniyor. Alıcı ünite vasıtasıyla doldurulan silolar devasa hacimlere sahip olabiliyor. 
• Vericiler ile silodan alınan tahılın tesislere doğru götürülmesi için kullanılan bölüme deniyor. Hububat elevatörlerinin verici parçaları sayesinde tahıllar işlenmek üzere tesislere ulaştırılıyor. 

Hububat elevatörleri çoğunlukla motor ve konveyör bant aracılığıyla çalışıyor. Tahılın taşındığı bant sistemi, motordan güç alarak hareket ediyor. Depolama alanından başlayarak aşağıya kadar inen ve kontrollü taşıma vadeden bantlar, hububat elevatörünün temel işlevini yeribe getiriyor. Buna ek olarak elevatör bant üzerinde bir de kova yer alıyor. Bu nedenle hububat elevatörleri çoğunlukla kovalı elevatör olarak da isimlendiriliyor. Kovalar, toz veya granül yapıdaki malzemelerin taşınmasını kolaylaştırıyor. Güvenle, dökülebilir malzemeleri sabit tutarak hareket sağlayan kovanın hacimlerinin, silo kapasitesi düşünülerek ayarlanması gerekiyor. Kovanın yoğunluğu ve hızı da yine kapasiteye göre belirleniyor.  

Doğru tasarlanan, ihtiyaca uygun olarak kapasitesi belirlenen makineler sayesinde çalışanların manuel iş yükü hafifliyor ve iş yeri hem emek hem de zamandan tasarruf sağlıyor. 

Hububat Elevatörü Ne İşe Yarar?

Tarım sektöründe özellikle mısır, buğday ve ayçiçeği yetiştiriciliği için silo kullanımı oldukça yaygın. Yüksek tonajlı malların taşınması hem maliyet hem de zaman ve zahmet açısından oldukça güç. Bu zorluğun üstesinden gelmek için hububat elevatörleri kullanılıyor. Hububat elevatörü, dikey taşıma işlemi süreçlerini kolaylaştırıyor. Aslında basit sistemli bu makinelerin kimya, gıda, inşaat, maden gibi farklı sektörlerde kullanılan muadilleri mevcut. Taşımayı kolaylaştıran ve tahıl nakliyesinde kullanılan çeşitler ise hububat elevatörü adıyla anılıyor. Zamandan tasarruf sağlayan aletler, kontrollü depolamanın kolaylaşmasına imkan oluşturuyor. Tahıl elevatörleri sayesinde depolanan malzemeler, kontrol altında tutularak nakliye araçlarına yükleniyor. Hem güvenlik hem de hız vadeden makineler sayesinde hububat depolama ve taşıma süreçlerinde avantaj elde ediliyor. 

Hububat Elevatörü Nasıl Olmalıdır?

Ticaret Bakanlığı’nın yayınlandığı inceleme rehberine göre, hububat elevatörünün temel yapısı, alt kısımda bulunan, kızak içinde hareket eden bakım ve temizleme sürgüleri, elevatör kayışını geren tertibat, ürün giriş şutları, kapaklı besleme ağzı gibi unsurlardan oluşuyor. Başlık kısmı ise parçalı ve sökülüp takılabilir bir yapıya sahip oluyor. Bu yapı ızgaralı muayene ve gözetim kapakları ile patlama kapaklarını içeriyor. Elevatörün yapısal sağlamlığı için yer altı ve çevre sularının girmesini engelleyici önlemler alınması gerekiyor. Açık tip elevatör kulesinin çatısı, dış etkilere karşı dayanıklı malzemelerle kapatılıyor. En az iki adet patlama kapağı bulunması ve bu kapakların kule dışına uzatılan borularla desteklenmesi şart koşuluyor. Tehlikeli parçaların muhafaza edilmesi ve erişilebilir olması da önem arz ediyor. Elevatörlerin alt ve üst kısımlarında sensörler bulunuyor ve emniyet korumaları doğrudan MCC devrelerini kilitleyebiliyor. Ayrıca, acil durum durdurma butonları kolay ulaşılabilir noktalarda yer alıyor. Elevatör kulesi çatısında hava trafiği için ikaz lambası bulunması da gereklilikler arasında kaydediliyor. 
 

Hububat elevatörünün konveyör kısmında ise kapak saclarının su ve yağış almayacak şekilde dizayn edilmesi gerekiyor. Zincirli konveyörlerin motor kısmına erişimi zor olduğunda, bakım ve onarım gerekliliği için özel platformlar yapılması isteniyor. Gövdesinin toz sızdırmaması, kontrol penceresi bulunması, motor alanında acil stop butonu konulması da diğer gereklilikler arasında. Alt ve üst konveyör hatlarında kolay ulaşılabilir yeterli sayıda acil durdurma butonları konulması önem taşıyor. Yine elektrik kablolarının da tehlike oluşturmayacak şekilde konumlandırılması gerektiği belirtiliyor. Siloların beslendiği sürgülü kapakların konveyörün hemen altında olması ve bantla kapak arasında ürün birikmesinin engellenmesi ihtiyaçlardan bir diğeri. 

Rehberde yer alan şartlar siloların yapısına, materyaline, kapasitesine göre değişiklik gösteriyor. Bu nedenle hububat elevatörü seçmeden ve montajını gerçekleştirmeden önce mutlaka yetkili mercilerin yönergelerini incelemelisiniz. Silonuzun kapasitesine, üretim hacmine, ihtiyaçlarınıza en uygun modelleri bulmalı ve yasal mevzuatlara uygun gereklilikleri karşılamalısınız. Lisanslı depoculuk için lisans alabilmek, hizmet verebilmek ve denetimlerden geçebilmek için bu şartların sağlanması büyük önem taşıyor. Siz de hububat elevatörü gibi parçaların tüm gereksinimleri karşıladığına özen göstererek gerekli incelemelerin sorunsuz atlatılmasını sağlayabilirsiniz. 

Hububat Elevatörü Kullanırken Nelere Dikkat Edilmeli?

Hububat elevatörü nasıl kullanılır tam olarak öğrendikten, inceledikten sonra mekanik pratiğe geçmelisiniz. Elevatör ile gerçekleşen kazaların birçoğu alet çalışırken aşırı yüklemeden dolayı oluşan tıkanmalardan meydana geliyor. Tıkanma durumunda hububat elevatörü kapatılmadan tamir yapılmaya çalışıldığı için personelin uzuvları makineye kapılıyor veya çarpılma meydana geliyor. Çoğu ölümle sonuçlanan hububat elevatörü kazalarından korunmak için makinenin herhangi bir arıza veya tıkanma durumuna müdahale etmeden önce aleti kapatmayı unutmamalısınız. Hububat elevatörü kovalarını kesinlikle fazla doldurmamalı, iş güvenliğini tüm gereksinimlerin en önünde tutmalısınız. Örneğin buğday yetiştiriciliği yapıyorsanız, elde edeceğiniz ortalama buğday / mahsul miktarına uygun olarak depo kapasitesini ve elevatör kovasının hacmini belirlemelisiniz. Daha hızlı olması adına hububat elevatörü hacmini aşmaya çalışmamalı, risk almamalısınız. Lisanslı depocuysanız, çiftçilerin mahsul miktarına uygun depolar ve elevatörler seçmeli, işe yeterli zaman ayırarak mal nakliyesini gerçekleştirmelisiniz. Oluşabilecek herhangi bir sorunun insan canına mal olabileceğini aklınızdan çıkarmamalı, iş güvenliği önlemlerini aksatmadan hububat elevatörü gibi makineleri çalıştırmalısınız.