Mısır Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Dünyada en çok yetiştirilen üçüncü ekin olma özelliğini taşıyan mısır, buğday ve çeltikten sonra çiftçilerin en çok ektiği tarım ürünü oluyor. Ülkemizde mısır ekilen alan 700 bin ha. hesaplanıyor. En çok Akdeniz Bölgesi’nde üretilen ekin, yüksek verimi ile çiftçilerimizin yüzünü güldürüyor. İnsan beslenmesinin yanı sıra hayvan yemlemesi için de kullanılan mısırlar, endüstride geniş kullanım alanıyla fark yaratıyor. Nişasta, sanayi alkolü, tatlandırıcı, yağ üretiminde de mısırdan yararlanılıyor. Bazı Şeker Mısırı Çeşitlerinin (Zea mays saccharata Sturt)

Bitki, Koçan ve Verim Özellikleri adlı makaleye göre 7 temel mısır grubu olduğundan bahsediliyor. Kaç çeşit mısır vardır sorusunu şu şekilde yanıtlayabiliriz: At dişi mısır, sert mısır, şeker mısırı, cin mısır, kavuzlu mısır, unlu mısır ve mumlu mısır bu çeşitleri oluşturuyor. Toplam 7 adet mısır cinsi bulunuyor diyebiliriz.

Cin - Dane - Şeker ve Süt Mısırın Farkları Nelerdir?

On Dokuz Mayıs Üniversitesi’nce hazırlanan notlara göre cin - dane - şeker ve süt mısırın farkları şu şekildedir:

• Atdişi mısır, üst kısmındaki diş şeklindeki girintiden ayırt ediliyor. Üst kısmındaki nişastanın çekilmesi sonucu bu görünüme kavuşan mısır çeşidi, yetiştirilen en yaygın türü işaret ediyor. Tane rengi sarı ve beyaz oluyor. 
• Sert mısır, tanenin iç kısmındaki nişastanın yumuşak olmasına karşın üst kısmın sertliği ile ayırt ediliyor. Tane renklerinde farklı tonların görülmesi mümkün oluyor.
• Unsu mısır türünde tane tamamen yumuşak nişastadan oluşuyor. Tane renkleri farklılık arz ederken, bu çeşit daha çok Amerika kıtasında yetiştiriliyor. 
• Patlak mısır yani cin mısır, küçük taneleriyle biliniyor. Sıcaklığa tabii tutulduğunda şişen ve patlayan taneler çerezlik tüketime uygun görülüyor. 
• Mumsu mısır, kolay ezilebilen yumuşak yapıya sahip oluyor. 
• Kavuzlu mısırın taneleri kavuz veya yaprak ile sarılı görülüyor. Mevcut mısır çeşitlerinin atası olan kavuzlu mısır, diğer endüstriyel mısırlardan ayrı sınıflandırılıyor.
• Tatlı mısır, küçük formu ve tanelerinin yapısıyla ayırt ediliyor. Süt olum döneminde hasat edilen şeker mısırların diğerlerinden tatlı olduğu fark ediliyor. Olgun tanelerde şeker oranı daha düşük görülürken, düşük şekerli tanelerde bile tatlılık fark ediliyor. Konserve ve dondurulmuş ürün haline getirilen tatlı mısırlar, tohumluk fiyatlarının yüksekliği ile biliniyor. Vejetasyon süresi diğer mısır türlerinden daha kısa olan tatlı yani şeker mısır, yetiştirme mevsimi kısa olan bölgelerde bile rahatlıkla yetiştirilebiliyor. Tatlı mısırın tanedeki yağ ve protein oranı da diğer mısır çeşitlerden fazla oluyor. 

Sert mısır, şeker yani tatlı mısır ve cin mısır insan beslenmesinde kullanılıyor. Yeşil yem ve silaj üretimi için ekilen mısırlar ise silajlık mısır yetiştiriciliği adıyla anılıyor. T.C. Samsun Valiliği İl Tarım Müdürlüğü tarafından sunulan Silajlık Mısır Tarımı ve Silaj Yapımı makalesine göre, danelik mısır yetiştiriciliği ile silajlık mısır yetiştiriciliğinin, teknik açısından bir farkı bulunmuyor. Dane ve sap verimi yüksek herhangi bir mısır, normal mısır gibi yetiştirilerek silajlık kullanılabiliyor. Yalnızca daha erken biçiliyor. Ancak elbette silaj için avantaj vadeden mısır çeşitlerinden bahsediliyor. Besin değeri yüksek olan yem bitkilerinde, uzun boy, bol yaprak, bol koçan ve fazla kalın olmayan sap bulunması gerekiyor. Silajlık mısırın koçanının büyük olması önem taşıyor, zira besin değerinin %20’si koçandan geliyor. Silajlık mısır ekiminde yaprakların sık ekime uygun olarak dik gelişmesi, kalın gövdeli olması tercih ediliyor. Mısır daneleri süt olgunluğunu tamamladıktan sonra hamur olum dönemine girdiğinde silaja biçiliyor. 

Türkiye'de Mısır Nerede Yetiştirilebilir? Seracılığa Uygun mudur?

Akdeniz, en çok mısır yetiştirilen bölge olurken onu Karadeniz, Marmara ve Ege takip ediyor. Cin mısır yetiştiriciliği ve şeker mısır yetiştiriciliği, ülkemiz genelinde tüm bölgelerde, küçük alanlarda yapılabiliyor. Mısır bitkisi, organik maddece zengin, derin ve su tutma kapasitesi yüksek topraklarda daha iyi verim veriyor. Kumsal yapıdakinden killi formdaki topraklara kadar iyi drenaj sağlayan topraklarda tarımı yapılabiliyor. Ege, Akdeniz, Güneydoğu Anadolu bölgelerinde nisan ayı başında, Marmara, Orta Anadolu ve Karadeniz coğrafyasında nisan ayı sonunda, Doğu Anadolu Bölgesi’nde ise mayıs ayında mısır yetiştiriciliğine başlanıyor.

Yapılan bazı çalışmalar şeker mısır türünün örtü altı koşullarda yani serada mısır yetiştirilebileceğini gösteriyor. Ancak araştırma sonuçlarına göre mısırların olgunlaşma süresi, bitki boyu sera mısır yetiştiriciliğinde farklılaşıyor. Dikim zamanı geciktiği gibi olgunlaşma süresi de uzuyor. Bitki boyu ve koçan boyundaysa artış görülüyor. Türe göre sonuçların değiştiği belirtilirken merit çeşidi şeker mısırının serada, Antalya’da yetiştirilebildiği ifade ediliyor. 

Susuz Mısır Üretimi Yapılabilir mi?

Toprakta bol su isteyen mısır, özellikle sapa kalkma ve çiçeklenme dönemlerinde çok su tüketiyor. Eğer doğal yağışlarla su karşılanmıyorsa sulama suyu ile destek verilmesi gerekiyor.  Susuz mısır üretimi, çok yağış alan bölgelerde nadiren yapılabiliyor. Ülkemizde susuz tanelik mısır yetiştiriciliği Karadeniz’de gerçekleştiriliyor. Topraktaki faydalı su oranı %50’nin altına düştüğünde tarlanın sulanması gerekiyor. Mısır yetiştiriciliği sırasında en az 4 kez sulama yapılıyor. İlk sulama, birinci ara çapası sonrası, ekin boyu 10-15 cm’ye geldiğinde yapılıyor. İkinci sulama boğaz doldurmanın ardından, üçüncü sulama tepe püskülü çıkmadan 4-5 gün önce, dördüncü sulama ise süt olum devresinde gerçekleştiriliyor. 

Mısır Yetiştiriciliği Püf Noktaları Nelerdir?

Mısır yetiştiriciliği püf noktaları şu şekildedir:

• Toprak havasızlığı mısır yetiştiriciliğinde sorun oluşturuyor. 
• Besince zengin, pH’sı 5 ile 8 arasında değişen verimli topraklarda rahatlıkla mısır dikimi yapılabiliyor. 
• Vejetasyon süresi çeşide göre değişse de ortalama 90 ile 130 gün arasında sonuç alınıyor.
• Çimlenme sıcaklığı 8 ile 10 derece arasında hesaplanıyor. 
• Yüksek sıcaklıklarda (18-20) tohumların çimlenmesi ve çıkışı daha hızlı oluyor. 
• Uygun büyüme sıcaklığı ise 20 ile 30 derece arasını gösteriyor. 
• Mısır üretimi için nemli bir tohum yatağı önem taşıyor. İyi bir tohum yatağı hazırlamak için toprak önce pulluk ile 8-10 cm, sonra sonbaharda 18-20 cm derinlikte, iki kez sürülüyor. 
• İkinci ürün mısır tarımında hububat hasadının ardından saplar tarladan uzaklaştırılıyor. Tava gelince sürülen toprak, diskaro veya yaylı tırmık ile çekiliyor. Yabancı ot problemi yoksa dik istikamette goble disk kullanılıyor. İyi bir tohum yatağı hazırlığı için hububat hasadının 10 cm kadar aşağıdan yapılması öneriliyor.

Mısır Ne Zaman Gübrelenir ve Bakımı Yapılır?

Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından hazırlanan Mısır Tarımı makalesine göre, mısır gübreleme konusunda hem azotlu hem de fosforlu ve potasyumlu gübrelerden bahsediliyor. İlkbaharda, ilk toprak işlemesinden önce santrifüjlü gübre dağıtma makinesi ile saçılarak gübreleme yapılıyor. Kaz ayağı ile ekim derinliğine karıştırılan gübreler, kombine ekim makinesi ile tohumun 5 cm kadar çevresine ve altına verilebiliyor. Azotlu gübrelerin yarısı ekimle, yarısı gelişme döneminde uygulanıyor. Gübrenin yaprakları yakmaması için, sulama sırasında veya yağmurda azotlu gübre uygulanmaması önem arz ediyor. Üreticiler, azot için şeker gübresi, üre gübresi ve amonyum nitrat gübresi tercih ediyor. Toprağın yapısına ve analiz sonuçlarına göre hangi gübrenin nasıl uygulanacağı değişiyor. Tuzlu ve alkali topraklarda şeker gübresi kullanılırken ekim öncesi veya ekimde uygulama öneriliyor. Nötr ve asit karakterli topraklarda ise üre veya amonyum nitrat kullanılıyor. 

Mısır üretimi sırasında fosforlu gübreler de tercih ediliyor. Ancak toprak analizi yapılmadan fosforlu gübre kullanımı kesinlikle önerilmiyor. Eğer analizde ihtiyaç görülüyorsa, fosfor desteği veren gübreler, ekim öncesi toprağa karıştırılıyor. Eğer fazla fosfor veriliyorsa, toprakta biriktiği biliniyor. Benzer şekilde potasyumlu gübreler de analiz olmadan kullanılmıyor. Ülkemizin toprakları potasyum açısından zengin olduğu için genellikle bu desteğe gerek kalmıyor. Eğer potasyum ihtiyacı analizle belirlenirse, ekim öncesi veya ekim sırasında gübreleme yapılabiliyor. 

Mısır yetiştiriciliği için bakım tekleme, çapa ve yabancı ot mücadelesi ile tamamlanıyor. Eğer klasik eski tip ekim makineleri kullanılıyorsa bitki boyu 10 cm kadar olduğunda zayıf, hastalıklı ekinler temizleniyor. Hassas ekim makineleri kullanıldıysa teklemeye gerek kalmıyor. Çıkış itibarıyla tarlaya traktör giremeyecek boya gelinceye dek, mısırlara 2-3 defa ara çapası yapılıyor. İlk çapa ekinlerin boyu 10-15 cm arasındayken, ikinci çapa ise 40-50 cm boylarındayken gerçekleştiriliyor. Başak kurtları ve hastalık görülüyorsa ilaçlama ile bakım tamamlanıyor. 

Mısır Yetiştirme Koşulları

Mısır yetiştirme, sıcak iklimlerde yetiştirilmesi uygun olan bir bitki olarak ön plana çıkıyor. Mısır yetiştirme koşulları aşağıdaki faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebiliyor;

• İklim: Mısır, don olaylarının olmadığı bölgelerde daha iyi yetişiyor. Mısır bitkisi için uygun nem oranı da fazlasıyla önem taşıyor, çünkü yetersiz nem bitkinin verimini doğrudan etkileyebiliyor.
• Toprak: Mısır üretimi konusunda besin maddeleri bakımından zengin topraklarda hızlı büyüme gösteriyor. Kumlu topraklar mısır için fazlasıyla uygun olabiliyor.
• Güneş Işığı: Mısır bitkisi her zaman güneşe ihtiyaç duyan bir bitki olarak biliniyor. Güneş ışığına direkt maruz kaldığında daha iyi büyüme gösteriyor.
• Sulama: Mısır bitkisi sulama isteyen bir bitki olma özelliği taşıyor. Özellikle büyüme dönemlerinde düzenli ve yeterli sunarırsa daha hızlı büyüme gösteriyor.
• Gübreleme: Mısır için toprağın besin açısından zengin olması oldukça önem taşıyor. Gübreleme işlemini bitkinin büyüme dönemine göre planlayarak uygun miktarlarda yapabilirsiniz.

Mısırda Yüksek Verim Almak için Ne Yapmalı?

Mısır tarımı için elverişli iklim koşullarına ve verimli tarım arazilerine sahip bir ülkede olduğumuzu rahatlıkla söyleyebiliriz. Ayrıca, mısırın diğer tarım ürünlerine göre toprak konusunda daha az seçici olması ve az insan gücü gerektirmesi, çiftçiler için avantajlı özellikler arasında yer alıyor. Bu nedenle, çoğu zaman mısır tarımı çiftçiler için olumlu bir seçenek olarak değerlendiriliyor.

Mısırda yüksek verim almak için, dijital tarım ürünlerine ve veriye dayalı stratejilere ek olarak, yeni uygulamalar ve ipuçlarını kullanabilirsiniz. Bunlardan bazıları şu şekildedir;

• Toprağı hazırlamalısınız,
• Planlı hareket etmelisiniz,
• Yabancı otlara geçit vermemelisiniz,
• Gübre kullanırken yeterli miktarda kullandığınızdan emin olmalısınız,
• Anız yakma işlemine son vermelisiniz.

Mısır yetiştiriciliği için ihtiyacınız olan tüm tarım ürünlerini Tarfin satış noktalarından alabilirsiniz. Peşin ve vadeli alışveriş imkanı sunan, hasatta ödeme avantajı sağlayan Tarfin, çiftçilerimizin yanında. Ayrıca Tarfin Mobil uygulaması üzerinden fiyat karşılaştırması yapmak da mümkün! Siz de Tarfin ile tanışabilir, toprağınıza değer katabilirsiniz.