Pestisit Nedir? Pestisit İlacı Ne İşe Yarar?

Modern tarımın kaçınılmaz bileşenlerinden biri olan tarım ilaçları, pestisit adıyla anılıyor. Ekinlerin; hastalıklardan, zararlılardan, yabancı otlardan korunmasını sağlayan pestisitler, 1940’lardan bu yana yoğun olarak kullanılıyor. Pestisitler, zirai mücadele yöntemleri içinde %95 kullanım yaygınlığına sahip görülüyor. Erciyes Üniversitesi tarafından yayımlanan Tarım ilaçları kullanımı ve riskleri makalesine göre, pestisit kullanılmadığı durumlarda, ekin kalitesinde ve veriminde %60’lara varan oranda düşüş gözlemleniyor. Verimi ve kaliteyi etkileyen zararlıların kontrolü amacıyla dünyada en yaygın kullanılan yöntem olan ilaçlamanın, yalnızca yoğun ve bilinçsiz kullanımının kayda değer düzeyde zararlı olduğunun altı çiziliyor. 

Pestisit Ne Demektir?

Bakteri, virüs, haşere gibi zararlıların etkilerini ortadan kaldırmak amacıyla ekinlere verilen bileşenlere ve bu mücadelede kullanılan yöntemlere pestisit deniyor. Sebze ve meyvelerin zarar görmeden yetişmesini sağlayan pestisit; böcekler, mantarlar, yabancı otlar, yumuşakçalar ve solucanlar için kullanılabiliyor. Pestisit, yer yer dezenfektan, biyolojik ajan veya teknik uygulama olarak karşımıza çıkıyor. 

Pestisit Çeşitleri Nelerdir?

Pestisit özellikleri veya etkili oldukları zararlı çeşitleri üzerinden sınıflandırılıyor. Pestisit çeşitleri dendiğinde onlarca çeşit ilaçtan bahsediliyor. 

• Antimikrobiyaller: Bu maddeler bakteri ve virüslere karşı kullanılabiliyor.
• Fungisitler: Mantarlarla mücadele için tercih ediliyor.
• Herbisitler: İstenmeyen otlar söz konusu olduğunda herbisitlere başvuruluyor.
• İnsektisit: Böcek ve haşerelere karşı görev alıyor.
• Mollusitler: Yumuşakçalar için mollusitler tercih ediliyor.
• Akarisitler (Miticidler): Akarlarla mücadelede akarisitler kullanılıyor.
• Rodentisitler: Kemirgenlere karşı olan pestisitler bu sınıfta yer alıyor.
• Bakterisidler: Sadece bakteri öldüren pestisitler.
• Ahicideler: Kuş öldürücü olan maddeler bu sınıfta kategorize ediliyor.
• Defoliantlar: Yaprak dökücüler bu isimle anılıyor.
• Nematisitler: Nematotlara karşı kullanılan maddeler anlamına geliyor.

Uzmanlar, pestisit ne demek dendiğinde akla ilk olarak pestisit içeren tarım ilaçları geldiğini belirtirken, evlerimizde kullanılan birçok maddenin de pestisit içerdiğini ifade ediyor. Evlerdeki böcek öldürücüler ve ilaçlama için kullanılan kimyasallar da pestisit içeriyor. 

Pestisit Kullanımı

Erciyes Üniversitesi tarafından yayımlanan tarım ilaçları kullanımı ve riskleri makalesinde yer alan bilgilere göre, dünyada 3 milyon ton tarım ilacı üretimi gerçekleştiriliyor. Yabancı otlarla mücadele için tercih edilen herbisitler tarım ilaçları içinde %47’lik payla, pazarın lideri olarak görülüyor. %29’luk oranla böceklerle mücadeleyi sağlayan insektisitler, %19 oranla mantarlara karşı savaşan fungisitler listenin üst sıralarında yer alıyor. Türkiye’de tarım ilacı tüketimi, ortalama 33.000 ton hesaplanıyor. Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de en çok kullanılan pestisitler; insektisitler, herbisitler ve fungisitler olarak listeleniyor. 

Pestisit kullanımının dozu ve uygulama şekli; bitkinin çeşidine, uygulamanın yapıldığı mevsime göre değişiklik gösteriyor. Gerekli miktardaki pestisitin nasıl uygulanması gerektiği, uygulama dozu, şekli ekin özelinde belirleniyor. Pestisit kullanılmadan önce iyice çalkalanarak hazırlanıyor. Bazen tohuma, bazen bitkiye veya toprağa uygulanan pestisitler, genellikle su ile karıştırılıyor. Ürün etiketinde önerilen doz, su ile seyreltilerek uygulanıyor. Bilinçli pestisit kullanımı için, dozun tam ayarlanması, püskürtme hacmi, kalibrasyon, gübre karışımlarının hazırlanması büyük önem taşıyor. 

Tarla ekinlerinde ve tek yıllık ekinlerde, yüzey ilaçlamasında doz g/da veya ml/da birim alanına göre veriliyor. Meyve ağaçlarında veya çok yıllık bitkilerde, hacim ilaçlaması doz g-ml/100 litre su veya % olarak ifade ediliyor. Depo ve ambarlarda yüzey ilaçlaması için miktarlar hesaplanırken ise metrekare veya metreküp üzerinden gram veya ml cinsinden doz belirtiliyor. Pestisitlerin farklı çeşitleri ve formülasyonları olduğu için her ürünün aktif madde miktarı, içeriği değişebiliyor. Kullanıcının aktif maddenin ne olduğuna, ne kadar ve nasıl kullanması gerektiğine dikkat etmesi, aldığı her pestisitin etiketini muhakkak okuması gerekiyor. 

Pestisit Kullanımının Yararları 

• Pestisit, zararlılarla mücadele konusunda, dünyada en etkin yöntem olarak görülüyor.
• Hızlı sonuç vermesi, bilinçli ve kontrollü kullanıldığında ekonomik olması ve ekinleri toksin salgılayan organizmalara karşı koruması, pestisitin tercih edilme nedenleri arasında yer alıyor.
• Pestisit kullanılmadığında üretim miktarında %100’e varan kayıplar gerçekleşebiliyor. Bilinçli pestisit kullanımı yüksek kazanç, yetiştirme sezonunun ve muhafaza sürecinin uzamasını sağlıyor.
• Dünya nüfusu hızla artarken tarımsal arazilerin küçülmesi, gıda yeterliliği sorununu beraberinde getiriyor. Tüm değişimler göz önüne alındığında daha fazla verim vadeden pestisitlerin kullanımı gıda teminini mümkün kılıyor.
• Geçmişte Avrupa’da yüzbinlerce kişinin kaybına neden olan çavdar mahmuzu gibi fungal hastalıkların ve aflatoksin gibi fungal toksinlerin neden olduğu kanserlerin önüne geçebilmek, pestisitler ile mümkün görülüyor. Bilinçli kullanılan pestisitler, üretimden depolamaya kadar birçok alanda görülebilen fungal sorunların çözümü oluyor.
• Pestisit kullanımı sayesinde nehir havzalarına yakın yaşam alanlarındaki sinek istilası sorunları kolaylıkla çözülebiliyor. Ayrıca demiryollarındaki yabani ot mücadelelerinde de yine pestisitlerden faydalanılıyor.

Pestisitlerin aşırı ve bilinçsiz kullanımı, sağlık için zarar oluşturabiliyor. Pestisit zehirlenmeleri temelde birkaç nedene bağlı görülüyor. 

• Halkın yeterli eğitime sahip olmaması ve pestisitin bilinçsiz kullanımı.
• Pestisitlerin uygun olmayan koşullarda depolanması.
• Kaza ile saçılma.
• Dikkatsiz yükleme ve taşıma.
• Yıkanmamış ilaç kaplarının kullanımı.
• Genel bakım ve atık değerlendirme işlemlerinin yeterli önlem alınmadan yapılması.

Pestisiti Güvenli Uygulama 

Pestisit doğru uygulandığında, gerekli önlemler alınarak kullanıldığında, yararları daha çok görülebildiği gibi, zararları da en aza indiriliyor. Doğru uygulama kuralları şöyle sıralanıyor: 

• Düşük riskli ve çevre dostu pestisitlerin öncelikli kullanımı öneriliyor. Hedef dışı organizmalara karşı daha az zehirli ve yeraltı sularını kirletme potansiyeli düşük olan, zararlılarda dayanıklılık riski az pestisitlerin seçimi önem arz ediyor.
• Kalıcılığı daha kısa olan pestisitler seçilebiliyor.
• Son ilaçlama ve hasat arasında geçmesi gereken süreye kesinlikle uyulması tavsiye ediliyor.
• Uygulama aletinin bakım ve kalibrasyona özen gösterilmesi şart koşuluyor.
• Kimyasal karışımın uygulama alanında yapılması bekleniyor.
• Önerilen dozda pestisit kullanımı, temel kurallar arasında yazıyor.
• Uygulama öncesinde satış noktalarından gerekli bilgilerin alınması, çiftçilerin bilinçli bir şekilde ürünleri kullanımı, öncelikli ihtiyaçlar içinde sıralanıyor.
• Ambalajı bozuk pestisitlerin alınmaması, depolama alanlarının çocuklardan, yiyecek ve içeceklerden uzak olması tavsiye ediliyor.
• Uygulamanın rüzgarsız ve seriz havada yapılması gerekiyor.
• Çiftçilerimizin pestisit kullanırken bir şey yememesi, içmemesi, gözlerini yüzüne sürmemesi bekleniyor. Pestisit kullanımı sonrası kıyafetlerin değiştirilmesi gerekli görülüyor. Yüzün ve ellerin sabunlu su ile iyice yıkanması öneriliyor.
• İlaçlama sırasında çocukların ve hayvanların bölgede olmaması önem taşıyor. Varsa bölgedeki arı kovanlarının kapatılması gerekiyor.
• Kullanılan aletlerin, kapların iyice temizlenmesi, boşalan kapların derine gömülerek veya yakılarak imha edilmesi tavsiye ediliyor.

Tarfin satış noktaları aracılığıyla dilediğiniz zaman pestisit ile ilgili detaylı bilgi alabilirsiniz. Tüm gübre, tohum, yem ve tarım ekipmanı ihtiyaçlarınızı ister peşin ister hasatta ödeme imkanıyla Tarfin Mobil ile alabilir, yetkili satış noktalarımızın da desteği ile toprağınıza bereket katabilirsiniz.