Lahana Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Lahanagiller, Avrupa ülkelerinde yıl boyu yetiştirilmeleri ile tanınıyor. Ülkemize ise bu süre birkaç ay hariç yılın büyük bölümüne karşılık geliyor. Hem çiğ olarak tüketilen hem de pişirilerek sofralarımızda yerini alan bitkiler, sağlığa katkıları sayesinde mutfağımızda da bol miktarda kendine yer buluyor. Özellikle B,C, E vitaminleri ve potasyum içeren lahanaların kırmızı (mor), beyaz ve yeşil (Brüksel lahanası ve kara lahana) çeşitleri bulunuyor. 
 

Lahanalar, derine kadar ulaşan kazık kök ve bol miktarda saçak kök taşıyor. Gelişme sırasında ana kök çürüyor ve yan kökler teşekkül ediyor. Gövde kalınlığı ve uzunluğu ise çeşide göre değişiyor. Yaprak ve baş lahanaların uzun ve kısa gövdeli, küçük ve büyük başlı birçok alternatifi bulunuyor. 
 

Lahanagillerin tohum çimlenme oranı bir hayli yüksek (%85-95) olduğu ve çimlenme gücü ortalama 4-6 yıl korunduğu için yetiştiricilik kısmen daha kolay görülüyor. Üstelik çimlenme sıcaklığı yüksek (20-25 derece) olduğundan, çimlendirme için ek bir zahmete girilmiyor. 

Beyaz ve Kırmızı Lahana Yetiştiriciliği 

Baş lahana olarak sınıflandırılan beyaz ve kırmızı lahanalar ülkemizde çoğunlukla Karadeniz Bölgesi’nde yetiştiriliyor. Beyaz lahana hem salatalarda hem de kapuska, dolma gibi yemeklerde kullanılıyor. Kırmızı veya mor lahana olarak bilinen tür ise genellikle turşu veya salata şeklinde sofralara geliyor. İki ürününde pazarda uzun süre alıcısının bulunması baş lahana yetiştiriciliğinin avantajları arasında sayılıyor. 

Beyaz ve Kırmızı Lahana Nerede Yetiştirilir? 

Sonbahar ve ilkbahar arasında kalan serin dönemde yetiştirilen lahanalar, kış bitkisi olarak biliniyor. Lahana yetiştiriciliği, nemli yaylalarda, deniz, göl ve nehir kıyılarında, serin alanlarda yapılıyor. Yazın yetiştirilen erkenci çeşitler bulunmasına rağmen, yüksek sıcaklıklar kalite üzerinde olumsuz etki bıraktığı için yaz döneminde genellikle bu ürünlerin yetiştiriciliğine ara veriliyor. 

Baş lahanalar, 15-21.5 dereceler arasında verimle yetiştiriliyor. Baş oluşumu döneminde ise 24 derecenin altında en iyi sonuç alınıyor. Ayrıca uygun baş gelişimi için gece ve gündüz arasında sıcaklık farkının 5 derece olması gerekiyor. Oldukça dayanıklı olan baş lahanalar, -10 dereceye kadar düşük sıcaklıklara karşı tolerans gösteriyor.

Baş lahanaların toprak konusunda seçici olmadığını bilmelisiniz. Kumlu, tınlı, ağır karakterli killi topraklarda lahana yetiştiriciliği yapabilirsiniz En iyi kaliteye ulaşmak için kumlu, kumlu tınlı ve organik madde açısından zengin, orta ağırlıklı toprakları tercih edebilirsiniz. 

Beyaz ve Kırmızı Lahana Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır? 

• Lahana yetiştiriciliği işlemlerine viyollerde veya yastıklarda başlanıyor. 
• Fidelerin tarlaya dikim zamanının geldiğini, 3-4 gerçek yapraklı olmasından ayırt etmeniz mümkün. 
• Hazırlanan tohum yastıkları 15 cm kadar arayla, yeterince seyrek bir şekilde, açılan çizilere ekiliyor. Çizi derinliğinin 2,5-3 cm olması yetiyor. Bu sırada, tohumların ekiminden önce çizilerin sulanmasına özen göstermelisiniz. 
• Dikim mesafesinde 50-90 cm sıra arası ve 45-60 cm sıra üzeri aralık korunuyor. 
• Erkenci çeşitler daha sık, normal büyüme seyrindeki çeşitler daha seyrek dikiliyor. 

• Baş lahanalar, buğday hasadının ardından ikinci ürün olarak yetiştirilebiliyor. 
• Tohum ekimi, mayıs ile ağustos ayları arasında kademeli olarak gerçekleştiriliyor. Dikim için ise haziran ve ağustos ayının sonuna kadar olan takvim uygun görülüyor. 
• Ekim, kasım, mart ayları hasar dönemi olarak belirleniyor. 

Beyaz ve Kırmızı Lahana Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıl Olmalı? 

Samsun tarım il müdürlüğünden alınan bilgilere göre, geniş ve bol yaprak bulunduran lahanaların yetiştirilmesi için zengin topraklar gerekiyor. Bu nedenle iyi yanmış ahır gübresi ve ticari gübreler zaman zaman kullanılabiliyor. Gübre miktarı ve çeşidi için gübreleme öncesinde muhakkak toprak analizi yaptırmalısınız. Bu bilgi ışığında gübre çeşitleri arasından kullanacağınız besine dair seçim yapabilirsiniz. 
 

Genellikle lahana yetiştiriciliğinde gübreleme için dekar başına 15-18 kilogram azot, 8-10 kilogram P2O5 ve 12-16 kilogram K20 gübresi veriliyor. Fosforlu gübreler dikim öncesinde, azotlu gübreler ise dikime ve ikinci çapada olmak üzere iki posta halinde tatbik ediliyor. 

Beyaz ve Kırmızı Lahana Yetiştiriciliğinde Zararlı ve Hastalıklarla Mücadele 

Baş lahana yetiştiriciliğinde en sık rastlanan sorunların başında yaprak bitleri ve lahana kelebekleri geliyor. Koruyucu ilaçlama ile sorun aşılabiliyor. Ancak eğer mücadele yapılmazsa, zararlılar pazar değerinin düşmesine, gelişim yavaşlığına, baş oluşumunun engellenmesine neden olabiliyor. 

Baş Lahana Hasadı Nasıl Yapılır? 

Lahana hasadı, başlar istenen büyüklüğe geldikten sonra yapılıyor. Bu süre, dikimden ortalama 3-5 ay sonrasına tekabül ediyor. Çeşide bağlı olarak 20-30 gün kadar tarlada bekletilen başlar, hasat olgunluğuna eriştiğinde toprak seviyesinden bıçakla kesiliyor. Bozuk yaprakların temizlenmesinin ardından pazara sunuluyor. 

Brüksel Lahanası Yetiştiriciliği 

Belçika’dan dünya yayılan ve bu nedenle Brüksel lahanası adını alan ekin, yaprak koltuklarında yetişen 2,5-5 cm arasındaki küçük başlardan oluşuyor. Bir ekin üzerinde 35-50 adet küçükbaş yer alıyor. C ve A vitaminleri, demir ve potasyum içeren bitki, ülkemizde her geçen gün daha çok tüketiliyor. 

Brüksel Lahanası Nerede Yetiştirilir? 

Serin iklimlere uygun olan Brüksel lahanası, soğuk ve donlara karşı dayanıklılık gösteriyor. 15-18 derece arasında optimum sıcaklık istiyor ve diğer lahanalara göre soğuklara karşı çok daha dayanıklı olmasıyla tanınıyor. Sonbaharın serin ve uzun geçtiği, kışların ılımlı olduğu nemli alanlarda yetiştirilebiliyor. Yüksek sıcaklıkların baş kalitesini olumsuz etkilediği not düşülüyor. 

Brüksel lahanası yetiştiriciliği için iyi drene edilmiş, organik madde açısından zengin topraklar tercih ediliyor. pH derecesinin 6 olması yetiştiriciliğe uygun görülüyor. Erkenci çeşitler için kumlu, geççi çeşitler için ise ağıt toprakların kullanımı önem taşıyor. 

Brüksel Lahanası Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır? 

Tohumla üretilen Brüksel lahanalarının fideleri viyollerde veya yastıklarda yetiştiriliyor. Metrekareye yaklaşık 4-5 gram kadar tohum ekiliyor. Fidelerin dikim mesafesinde ise 70-90 cm sıra arası, 45-60 cm sıra üzeri aralık korunuyor. Dikim zamanı, olgunlaşma durumuna göre belirlenirken hasat zamanı da göz önüne alınıyor. Örneğin, eğer eylül ile aralık sonu arasında hasat edilecekse fideler, haziran-temmuz aylarında dikiliyor. 

Brüksel Lahanası Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıl Olmalı? 

Ankara Üniversitesi kaynaklarına göre, Brüksel lahanası yetiştirilirken dekara 15-20 kilogram N, 8-10 kg P205, 20-30 kg K2O veriliyor. Fosfor ve potasyumlu gübre çeşitlerinin tümü, azotlu gübrelerin ise üçte birlik ilk kısmı dikimde, geriye kalan kısımları ise sonraki yetiştirme süreçlerinde iki parça halinde veriliyor. 

Brüksel Lahanası Yetiştiriciliğinde Hastalık ve Zararlı Mücadelesi 

Brüksel lahanasının başlıca zararlıları arasında lahana gal böceği, lahana göbek kurdu, lahana kelebeği ve yaprak güvesi, yaprak bitleri sayılıyor. En sık rastlanan hastalık ise bakteri kaynaklı olan siyah damar çürüklüğü oluyor. İlaçlama, ekim nöbeti, yabani otlarla mücadele gibi kimyasal ve fiziksel müdahaleler ile hastalık ve zararlıların üstesinden gelebilirsiniz. 

Tarım ve hayvancılık alışverişleriniz için tercih edebileceğiniz Tarfin, lahana yetiştiriciliğinde kullanacağınız tarım girdilerinde fiyatları karşılaştırmanıza imkan veriyor. Siz de en uygun fiyatlı, avantajlı alışveriş için Tarfin Mobil üzerinden başvurunuzu yapabilir, seçtiğiniz ürünleri yetkili satış noktalarımız aracılığıyla alabilirsiniz. Peşin veya hasat vadeli tarımsal alışverişe imkan sağlayan Tarfin ile hemen tanışabilirsiniz.