Avrupa coğrafyasında kralların yemeği olarak anılan, lezzeti ve besleyiciliği ile ziyafet sofralarında baş tacı edilen kuşkonmaz yetiştiriciliğinin ülkemizde ilk kez Yalova’da yapıldığı kayıtlarda yer alıyor. Çok yıllık bir sebze olan kuşkonmaz, yabancı dildeki adıyla asparagus olarak da anılıyor. Anavatanı Asya, Doğu Avrupa ve Afrika olan sebze, yeşil, beyaz veya mor renk sürgünler veriyor. Çeşitlere ve bakım koşullarına göre değişiklik gösterse de ekilen bitkiden ortalama 12-15 yıl süre ile hasat yapılıyor. Kuşkonmaz yetiştiriciliğinde direkt tarlaya tohum ile ekim önerilmezken, genellikle kuşkonmaz fideleri ile üretim gerçekleştiriliyor. Siz de kuşkonmaz yetiştiriciliği hakkında detaylı bilgiye yazımız aracılığıyla ulaşabilirsiniz. Tarfin Mobil uygulamasını şimdi indirebilir, üretim sırasında ihtiyacınız olan girdileri avantajlı fiyatlarla satın alma ayrıcalığına sahip olabilirsiniz. Size en yakın Tarfin yetkili satış noktalarının fiyatlarını incelemek, karşılaştırmak, alışveriş yapmak için hemen Tarfin Mobil’e gelin. Üstelik peşin veya hasat vadeli ödeme imkanı, kefil veya ipotek gereksinimi olmadan Tarfin’de.
Kuşkonmaz yetiştiriciliği hakkındaki yazımızda yer alan diğer başlıklar,
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
- Kuşkonmaz Yetiştiriciliği için İklim ve Toprak Nasıl Olmalı?
- Kuşkonmaz Yetiştirmek için Teknikler Nelerdir?
- Kuşkonmaz Yetiştiriciliğinde Dikim için Toprak Nasıl Hazırlanır?
- Kuşkonmaz Yetiştiriciliğinde Dikim Nasıl Yapılır?
- Kuşkonmaz Yetiştirme ve Bakım
Kuşkonmaz Yetiştiriciliği için İklim ve Toprak Nasıl Olmalı?
Adaptasyon yeteneği yüksek bir bitki olan kuşkonmaz, iklim konusunda seçici değil. Bunun yanında erkencilik düşünülerek sıcak iklimlerde kuşkonmaz yetiştiriciliği daha çok yapılıyor. Gövdesi düşük sıcaklıklara bile dayanıklılık gösteren kuşkonmazların 20-25 cm derinlikteki kısımları, toprağın donması durumunda zarar gördüğünde gövde de hasara uğruyor. Ayrıca sürgünlerin devamlılığı için sıcaklığın 12 derecenin üstünde olması, sürgün devresinde 15-18 derece sıcaklık bulunması düzenli gelişim için şart. Diğer taraftan eğer sürgün döneminde sıcaklıklar 25 derecenin üzerinde çıkar ve hava kuru olursa bitkiler sert ve kısa boylu kalabiliyor. Bu da verim ve kalitenin azalması demek. Hasat zamanında aşırı yağış ve sonrasında gelen kuraklık kuşkonmaz kalitesini düşürüyor. Yüksek toprak neminden hoşlanan kuşkonmazlar, uygun iklim koşullarında daha gevrek bir forma kavuşuyor. Fazla nem ise çürüme ve mantar hastalıklarına neden olabiliyor.
Kuşkonmaz yetiştiriciliğinde kumlu ve hafif bünyeli topraklar tercih edilmesi ise son derece önemli. Kumlu topraklar daha kolay havalandığı, ısındığı için sürgün gelişimine destek oluyor. Ayrıca sürgünler kolaylıkla çıktığı için hasat da daha zahmetsiz ve hızlı gerçekleşiyor. Buna ek olarak, kumlu topraklar fazla su tutmadığı için sürgünlerde çürüme önleniyor.
Kuşkonmaz yetiştiriciliği yapacağınız topraklarda organik madde oranının %2 ile %3 arasında olmasına dikkat etmelisiniz. Mutlaka toprak analizi yaptırmalı ve sürekli gübreleme ile toprağı besin açısından desteklemelisiniz. Toprakların taşlı olmaması, geçirgen olmayan tabaka bulundurmaması, taban suyu seviyesinin 1-3 metre civarında bulunması ve pH’ın 6.0-6.8 arasında ölçülmesi diğer önemli gereksinimler arasında. Son olarak, kuşkonmaz yetiştiriciliği için kumlu-killi ve tınlı-killi topraklar da tercih edebilirsiniz. Fakat bu şartlarda erkencilik söz konusu olmayacağından geççi çeşitler seçebilirsiniz. Bu türlerden elde edeceğiniz hasat özellikle konserve sanayinde kullanılabiliyor.
Kuşkonmaz Yetiştirmek için Teknikler Nelerdir?
Kuşkonmaz yetiştiriciliğinde bahçenin tam tesisi 1 ile 3 yıl alıyor. Ticari verim genellikle 3. yılda alınmaya başlanıyor. Tohumla ve vejetatif yolla üretilen kuşkonmazlar için üretimin püf noktalarına dikkat etmelisiniz.
Kuşkonmaz yetiştiriciliği için tohumlar mart, nisan veya mayıs aylarında ekiliyor. Fide ile üretimin tercih edildiği durumlarda, çimlenme aşaması 2-3 haftada tamamlanıyor. Süre, sıcaklık ve nem değerlerine bağlı olarak değişiklik gösteriyor. Kuşkonmaz tohumları soğuk yastıklara ekiliyor. 30 cm derinliğinde hazırlanan yastıklar, güneş alan şekilde konumlandırılıyor. Ekim için toprak sıcaklığının 10 derecenin üstünde olmasına özen göstermelisiniz. Eğer toprak sıcaklığı 20-25 derece arasında ise ideal zamanı işaret ediyor. Tohumları 45-50 cm aralık ve 8-20 cm sıra üzeri mesafeleri koruyarak ekebilirsiniz. Fideleriniz 5 cm boya ulaştığında sıra üzeri mesafe 10 cm kalacak şekilde seyreltme yapabilirsiniz. Fideler 50 cm olduğunda, sonbahar aylarında toprak altında 3-4 rizom kadar pençenin oluşması gerekiyor. Pençeleri ılık kış geçiren bölgelerde fidelikte, soğuk yerlerde ise sökerek nemli olmayan alanlarda, ertesi ilkbahara bırakabilirsiniz.
Kuşkonmaz Yetiştiriciliğinde Dikim için Toprak Nasıl Hazırlanır?
Kuşkonmaz yetiştiriciliğinde dikim öncesi toprağı yabancı ot ve artıklardan arındırmanız gerekiyor. Diğer taraftan bitki çok yıllık olduğu için toprakta enfeksiyon olmadığından emin olmalısınız. Ardından gübrelemeye geçerek toprak hazırlığını tamamlayabilirsiniz. Dikimden 2 yıl önce yarısı, dikimden hemen önce yarısı olacak şekilde toplam 5-6 ton kadar organik gübre kullanabilirsiniz. Ayrıca dekara 50-60 kilogram süperfosfat ve 70-80 kilogram potasyum sülfat uygulayabilirsiniz. (Ankara Üniversitesi kaynaklarına göre)
Kuşkonmaz yetiştireceğiniz tarlayı sonbaharda 35-40 cm derinliğinde işlemeniz gerekiyor. Bu işlemenin ardından 150-180 cm aralıklarla 25-30 cm derinliğinde hendekler açabilirsiniz. Altta 30, üstte 50 cm genişliğinde hendek hazırlayabilirsiniz. Düz arazilerde 50 ile 200 metre uzunluğunda olan hendeklerin boyunu eğimli arazilerde daha kısa tutmanız mümkün.
Kuşkonmaz Yetiştiriciliğinde Dikim Nasıl Yapılır?
İlkbahar ayları kuşkonmaz üretimi için doğru zamanı gösteriyor. Ege Bölgesi’nde yetişen tarım ürünleri arasında bulunan asparagusu, Ege ve Akdeniz’de şubat sonu, mart sonu arasında dikebilirsiniz. Marmara’da mart sonu ile nisan ortası arasında dikim yapmalısınız. Eğer İç Anadolu Bölgesi tarım ürünleri arasında yer alan bitkiyi bu alanda yetiştirecekseniz nisan ayı sonu ile mayıs ayı başlarında dikimi tamamlayabilirsiniz.
Kuşkonmaz dikimi için kullanacağınız pençelerin sağlam ve hastalıksız olması gerekiyor. Eğer tomurcukları sünmüş pençelere sahipseniz, onları dikimde kesinlikle kullanmamalısınız. Buna ek olarak dikeceğiniz sağlıklı pençeleri mutlaka ilaçlı suya batırmalısınız. Böylece uzun ömürlü bitkilerin daha sağlıklı yetişmesine yardımcı olabilirsiniz.
Kuşkonmaz yetiştiriciliğinde fide seçimi kadar dikim işlemi de önem taşıyor. Dikim sırasında pençeleri hendeklerin tam ortasına, büyüme doğrultuları hendeğin eksenine paralel olacak şekilde yerleştirmelisiniz.
Kuşkonmaz Yetiştirme ve Bakım
Özenle diktiğiniz kuşkonmazların ilk yıl sürgün geliştirmesine izin vermelisiniz. Yabancı ot mücadelesi yapmalı, sürgünler geliştikçe üzerini kademeli bir şekilde toprakla kapatarak hendekleri doldurmalısınız. Yaz aylarının kurak geçtiği yerlerde nem seven bitkiyi sulamayı da unutmamanız gerekiyor. Kuşkonmaz için en verimli sulama yöntemi yağmurlama olarak görülüyor. Az ve sık sulama ile nem ihtiyacını karşılayabilirsiniz. İlk yıl nisan-mayıs ve haziran-temmuz aylarında gübreleme yapabilirsiniz. Sobaharda toprak üstü aksamın gelişmesi tamamlandığından toprak seviyesinde keseceğiniz bitkilere bu kez organik gübre verebilir ve toprağı işleyerek düzeltebilirsiniz.
Kuşkonmaz yetiştiriciliğinin ikinci yılında ilk yılda yapılmış işlemlerin eksiklerini tamamlamalı, hasat yapmadan aynı işlemleri sırasıyla tekrar etmelisiniz. Kuşkonmaz dikiminin üçüncü yılı ise ilk verimi işaret ediyor. Hasat süresinin kısa tutulduğu 3. yılda, toprak sıcaklığının artmaya başlamasıyla beraber kümbetler hazırlamalısınız. Erkencilik isterseniz malçlama yapabilirsiniz. Malçlamanın kuşkonmaz yetiştiriciliğinde sürgün sayısı ve iriliğini artırdığı, verimi yükselttiği biliniyor.
Kuşkonmaz yetiştiriciliğinde ilk verim yıllarında hasat süresinin uzun tutulması gelecek yıllardaki verimi olumsuz etkiliyor. Bu nedenle ilk verim yıllarında hasar süresini uzatmamaya özen göstermelisiniz. İlk yıl bitki başına 2-3, sonraki yıllarda 7-8 hatta zaman zaman 9-10 sürgün ile hasat yapabilirsiniz.
