Agrivoltaik Tarım Nedir?

Günümüzde tarım ve enerji sektörleri, iklim değişikliği gibi sorunlar nedeniyle sürdürülebilirlik ve verimlilik açısından yeni çözümler arıyor. Bu iki önemli sektörü bir araya getiren ve çevre dostu yaklaşımı benimseyen bir uygulama olan agrivoltaik tarım, son yıllarda giderek daha fazla ilgi çekiyor. Tarfin Blog’ta agrivoltaik tarımın ne olduğunu, nasıl çalıştığını ve çeşitli avantajlarını inceleyeceğiz. 

Öte yandan, tarımsal üretimde ihtiyaç duyulan girdilere hızlı şekilde erişim sağlayan Tarfin Mobil ile sizleri tanıştırmak istiyoruz. Peşin veya hasat vadeli ödeme seçenekleri sunarak ihtiyaçlarınızı ertelemeksizin girdi alışverişi yapmanıza olanak tanıyan sistem, uygulama üzerinden girdi fiyatlarını anında görüntülemenize yardımcı oluyor. Siz de uygulama üzerinden size en yakın Tarfin yetkili satış noktalarını kolayca bulabilirsiniz. Tarfin ile güçlenen çiftçilerimiz arasında yer almak için hemen size en yakın yetkili satış noktasına başvurabilirsiniz!

Peki agrivoltaik tarım üzerine hazırladığımız dosyada sizleri hangi başlıklar bekliyor? 

• Agrivoltaik Nedir?
• Agrivoltaik Tarım Hangi Ülkelerde Uygulanır? 
• Agrivoltailk Tarım Nasıl Çalışır? 
• Agrivoltaik Tarımın Avantajları Nelerdir?
• Türkiye’nin Agrivoltaik Potansiyeli

Agrivoltaik Nedir?

Agrivoltaik terimi, tarım (agriculture) ve fotovoltaik (voltaik) kelimelerinin birleşiminden geliyor. Uygulama, tarım alanlarını güneş panelleri ile birleştirerek hem tarım hem de enerji üretimini aynı anda gerçekleştirmeyi amaçlıyor. Çok yönlü bu yenilikçi sistem geleneksel güneş enerjisi sistemlerinden farklı olarak, tarım arazilerini daha etkin bir şekilde kullanmayı hedefliyor. Daha az alanda daha çok verim sunan agrivoltaik tarım ile tarımsal arazilerdeki enerji ihtiyacı karşılanıyor ve gıdanın yanı sıra enerji üretimi yapılıyor. Temiz enerjinin güç kazandığı günümüzde agrivoltaik tarım her geçen gün daha çok önem kazanıyor.

Agrivoltaik tarımın tarifi günümüzden hemen hemen yarım yüzyıl öncesine uzanıyor. İlk kez 1982 yılında kurak alanlarda kurulan bu sistem, kurak arazilerin tarıma elverişli hale getirilmesi hedefiyle oluşturulmuştu. Tarımsal üretimi temiz enerji ile buluşturan bu çığır açıcı keşif, gelecek için bugünden ilham veriyor. Agrisolar sistem olarak da anılan agrivoltaik tarım sistemi ile güneş hem bitkilerin hem de insanların enerji ihtiyacının temel kaynağı haline geliyor.  

Agrivoltaik Tarım Hangi Ülkelerde Uygulanır? 

Günümüzde Hollanda, Fransa, Yunanistan, İspanya, Güney Kore ve Belçika gibi birçok ülkede agrivoltaik tarım sistemleri hayata geçiriliyor. Hollanda ahududu üretiminde agrivoltaik tarım tekniklerinden yararlanırken Yunanistan’da aromatik bitki ve çiçek yetiştiriciliği bu yolla gerçekleştiriliyor. İspanya’da bu yöntemle enginar ve brokoli üretimi denenirken Güney Kore’de yine brokoli yetiştiriciliği agrivoltaik uygulamalar ile test ediliyor. Çıkan sonuçlar, bu sistem altında yetiştirilen brokolilerin daha yeşil olduğunu gösteriyor. Diğer taraftan Belçika’da bir firma armut ve şeker pancarı üretiminde agrivoltaik uygulamalardan yararlanıyor. 

Agrivoltaik Tarım Nasıl Çalışır?

Agrivoltaik tarım, tarım arazilerine kurulan güneş panelleri ile tarımın bir arada yürütülmesini sağlıyor. Bu paneller genellikle yüksek ayaklı montaj sistemleri üzerine yerleştiriliyor. Bu sayede panelin altındaki tarım faaliyetlerini engellenmeden iki üretim bir arada yapılıyor. Ayrıca, panellerin konumları, güneş ışığının en verimli şekilde kullanılmasını sağlamak amacıyla ayarlanıyor. Panellerin yönü, eğimi, sayısı ve genişliği gibi detaylar alanın güneş aldığı yöne, rüzgar erişimine, yılın güneşli gün sayısına göre özel olarak belirleniyor. 

Bu sistemde, güneş panelleriyle kaplı alanın altında kalan toprak, bitki yetiştirmek için kullanılabiliyor.  Güneş panellerinin altında kalan bitkiler, hem güneş ışığından faydalanarak büyürken hem de panellerin gölgesiyle korunmuş oluyor. Bu, bitki yetiştirme sürecinde daha istikrarlı bir çevre sağlıyor. Özellikle direkt güneş ışığı istemeyen bitkiler için agrivoltaik tarım sistemi elverişlilik sunuyor. 

Çiftçilerimiz sistem aracılığıyla doğru akım ile pompa sistemini, tarımsal sulama sistemlerini çalıştırıyor. Ancak söz konusu uygulamanın başarılı bir şekilde yapılabilmesi için çok iyi incelenmesi, arazinin büyüklüğünden ürün çeşidine, gerekli su miktarından suyun çekileceği kuyunun özelliklerine kadar birçok detayın gözden geçirilmesi gerekiyor. Ayrıca damla sulama gibi farklı sistemler sulama ihtiyaçlarına çözüm üretiyor. Sistemlerin gerektirdiği enerji de değiştiğinden, agrivoltaik tarıma geçilirken sulama sisteminin de belli olması büyük önem taşıyor. 

Tarımda Güneş Enerjisi Kullanımı hakkında daha detaylı bilgiyi yazımızda bulabilirsiniz. 

Agrivoltaik Tarımın Avantajları Nelerdir?

Agrivoltaik tarımın öne çıkan avantajları oldukça fazla. Özellikle dar alanlardan maksimum verim almaya yardımcı olan bu sistem sayesinde, tarıma elverişli olmayan, enerji erişimi bulunmayan alanlarda tarım yapılabilmesinin kapısı açılıyor: 

• Agrivoltaik tarım, tarım arazilerini çok daha etkili bir şekilde kullanmayı sağlıyor. Hem güneş enerjisi üretilirken hem de tarım faaliyetleri yürütülüyor ve aynı arazi kullanılıyor. Çiftçiler kendi enerji ihtiyaçlarını karşılarken maliyet açısından da ciddi kar sağlıyor. 
• Güneş panelleri, temiz ve yenilenebilir enerji üretimine katkıda bulunuyor. Bu, fosil yakıtların kullanımını azaltarak çevresel etkiyi hafifletmeye yardımcı oluyor.
• İklim değişikliğiyle mücadelede önemli rol oynuyor. Yenilenebilir enerji üretimi ile sera gazı salınımları azalıyor.
• Güneş panellerinin altında kalan bitkiler, aşırı sıcaklardan ve aşırı yağışlardan korunarak daha sağlıklı bir şekilde büyüyebiliyor. Sadece sıcak değil, soğuğa karşı da panel korumasından söz etmek mümkün. Ekstrem donlara ve doluya karşı bitkiler paneller vasıtasıyla ek zahmet göstermeden korunuyor. 
• Panellerin sağladığı gölgeleme suyun verimli kullanımına yardımcı oluyor. Su tüketimi azalırken ekinlerin sudan aldığı verim doğal olarak artış gösteriyor. 
• Agrivoltaik tarım, hem tarım hem de enerji sektörlerine yeni istihdam olanakları sunuyor. Aynı zamanda enerji maliyetlerini düşürerek çiftçilere ekonomik avantaj vadediyor.

Sonuç olarak, agrivoltaik tarım, tarım ve enerji sektörünü bir araya getirerek sürdürülebilir bir geleceğe katkıda bulunan yenilikçi bir çözüm. Hem çiftçilere hem de enerji tüketicilerine çeşitli avantajlar sunan bu uygulama, gelecekte daha fazla benimsenerek dünya genelinde yeşil enerji ve sürdürülebilir tarımın önünü açabilir. 

Türkiye’nin Agrivoltaik Potansiyeli

Özellikle geniş tarım arazileri bulunmayan alanlar için avantajlı görülen agrivoltaik tarım, Türkiye için de potansiyel taşıyor. Hatta ülkemizin önemli enerji şirketleri yaptıkları yatırımlarla Türkiye’de agrivoltaik tarımı hayata geçiriyor. Örneğin bir firma Bandırma Enerji Üssü projesi dahilindeki Komşuköy agrivoltaik tarım projesi başarıyla varlık gösteriyor. Üstelik yalnız meyve ve sebze üretimi açısından değil, tahıldan kabuklu yemiş yetiştiriciliğine dek farklı birçok tarımsal faaliyette yenilikçi sistem uygulanabiliyor. 

Yılın hemen her dönemi doğrudan güneş alan ülkemiz, geniş tarım arazileri ile agrivoltaik uygulamalar için ideal bir bölge. Bu potansiyel, hem tarım verimliliğini artırmak hem de temiz enerji üretimine katkıda bulunmaya imkan sağlıyor ve Türkiye'nin agrivoltaik projelere yönelik ilgisini cezbediyor.

Ayrıca, Türkiye'nin stratejik konumu ve enerji ihtiyaçları göz önüne alındığında, agrivoltaik projelerin yaygınlaştırılması, ülkenin enerji güvenliğine ve çevresel sürdürülebilirliğine önemli katkılarda bulunabilir. Bu potansiyel, Türkiye'nin temiz enerji hedeflerine ulaşma yolunda agrivoltaik sistemleri daha fazla benimseme ve bu alandaki teknolojik gelişmeleri takip etme fırsatını beraberinde getiriyor.