Fındık teke böceği, uçkurutan veya drakula böceği adıyla anılıyor. Zararlı, Ankara Üniversitesi ders notlarına göre, Obera linearis (Coleoptera: Cerambycidae) adıyla literatüre geçiyor. Ortalama 11-15 mm boyunda olan fındık teke böceği ergini, 3-4 m eninde görülüyor. Siyah rengi, uzun görünümü ile drakulaya benzetilen ve bu nedenle drakula böceği olarak da isimlendirilen zararlı, uzun ve kalın antenleri ile diğer böceklerden ayırt ediliyor. Larva olarak kışlayan ve yılda iki döl veren böceklerin larvaları ilk yıl yukarıdan aşağı, ikinci yıl aşağıdan yukarı galeri açarak besleniyor.
Tarım Orman Bakanlığı’nın Fındık Entegre Mücadele Teknik Talimatı belgesine göre, larvalar mum sarısı renkte, bacaksız ve 20-25 mm uzunluğunda oluyor. İlk 7 abdomen halkası ve toraks halkalarının sırt bölümünde sert levhalar yer alıyor. Teke böceği yumurtaları, yıllık sürgünlerin ucundan 15 cm aşağısına kadar bırakılıyor. Yumurtalar kabuk üstüne dişi tarafından açılan özel yuvalara yerleştiriliyor. 10 gün kadar sonra larvalar yumurtadan çıkıyor. 2 yılda gelişmesini tamamlayan zararlılar, kabukta yuvarlak delik açarak çıkıyor.
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Özellikle genç sürgünlerin özleri üzerinden beslenen ve gövdede galeri açarak ilerleyen böcekler, sürgünlerin kurumalarına neden oluyor. Fındıkta önlem alınmazsa önemli zararlar yaratabilen teke böceği larvaları ülkemizde fındık yetiştiriciliği yapılan Karadeniz Bölgesi’nde sıklıkla görülüyor. Teke böceğinin başlıca konakçısı fındık olsa da böcekler; ceviz, gürgen, kızılağaç, kavak, dişbudak ve karaağaç ağaçlarına da zarar verebiliyor.
Teke Böceği Çeşitleri Nelerdir?
Anoplophora chinensis adıyla anılan teke böceği cinsi, üzerindeki uzun antenlerle diğer böcekler arasında fark yaratıyor. Siyah, sarı gibi birçok rengi bulunan böceklerin birçoğu üzerinde üç adet siyah leke bulunduruyor. Erginleri genellikle beslenmeyen ancak larvaları ile ekinlere zarar veren teke böceklerinin birçok farklı çeşidinden söz edilebiliyor. Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin Türkiye Ormanlarında Zarar Yapan Önemli Böcek Türleri makalesine göre,
- Saperda carcharias gibi teke böceği türleri orman ağaçlarına zarar verirken aynı zamanda hastalık etmenlerinin ağaçlar arasında taşınmasına da öncülük ediyor.
- Yine teke böceği türü olan Anoplophora glabripennis, park, bahçe ve ormanlarda yapraklı ağaçların en büyük tehditleri arasında sayılıyor.
- Turunçgil uzun antenli teke böceği (Anoplophora Chinensis) kayın, elma, dut, at kestanesi, akçaağaç, kızılağaç, kızılcık, söğüt, karaağaç, kiraz, çınar gibi birçok ağacın kanseri olarak nam salıyor. Kısa sürede ağaçların ölmesine yol açıyor.
- Hylotrupes bajulus, adındaki konakdelen böceği, özellikle eski ev ve konaklarda görülüyor. Cerambycidae familyasından kın kanatlı böcek türü olan ev tipi teke böceğine ülkemizde rastlanıyor.
- Obera linearis (Coleoptera: Cerambycidae) ise fındık teke böceği adıyla tanınıyor ve fındığa verdiği zararla çiftçilerimizi zor durumda bırakabiliyor. Fındık teke böceği, Karadeniz Bölgesi’nde mayıs ve haziran aylarında erginleriyle varlık gösteriyor. Aslında geniş yapraklı orman ağaçlarında konukçuluk yapan teke böceği türü, bu ağaçları bulamadığında fındık ağaçları üzerinden besleniyor.
Amasya Orman Bölge Müdürlüğü’nün paylaştığı belgeye göre, diğer teke böceği çeşitleri ise şöyle sıralanıyor:
- Cerambx cerdo, Büyük Meşe Teke Böceği,
- Leptura ciliciensis Dan., Ardıç Teke Böceği,
- Tetropium castaneum (L.), Ladin Teke Böceği,
- Saperda carcharias (L.), Büyük Kavak Teke Böceği,
- Saperda populnea (L.), Küçük Kavak Teke Böceği,
- Phoracantha semipunctata (Fabr.), Okaliptus Teke Böceği,
- Criocephalus rusticus (L.), Maden Direği Teke Böceği.
Benekli, çizgili, düz renkli, siyah, turuncu renklerde farklı farklı birçok teke böceği bulunuyor. Hepsinin ortak noktası ise uzun antenleri olarak biliniyor. Güçlü çeneleri olan, büyük çeşitleri neredeyse insan eli kadar büyüyebilen böcekler, dünyanın dört bir yanında ormanların korkulu rüyasını oluşturuyor.
Teke Böceği İnsana Zarar Verir Mi?
Teke böceklerinin insanlar üzerinde bilinen; sokma, zehirleme zararı bulunmuyor. Yalnız çok güçlü çeneleri olan böceklerin, kendilerini risk altında hissettiklerinde nadiren insanları ısırabilecekleri konusunda uyarılar bulunuyor. Drakula böceklerinin henüz insana verdiği bir zarardan söz edilemiyor. Teke böceği zararlılarının her gün hızla ağaçları ve ahşabı kemirebildiği hatırlatılıyor. Bu böceklerin; ağaçlara, evlere büyük zarar verdiği biliniyor ve varlıklarının ciddiye alınması, mücadele edilmesi gerekliliğinin altı çiziliyor. Fındık teke böcekleri, genç sürgünleri hedef alıyor. Larvalar, sürgünlerin uzunluğuna paralel galeriler açarak besleniyor. Ergin olana dek hem aşağı hem de yukarı doğru galeriler açarak sürgünleri kurutan böcek, bu yolla ciddi oranda ürün kaybına yol açabiliyor.
Fındık Teke Böceği ile Nasıl Mücadele Edilir?
Fındık teke böceği ile mücadelenin birden çok yolu bulunuyor. Tarım Orman Bakanlığı’nın broşürüne göre, mekanik ve kimyasal mücadele ile teke böceğine karşı etkinlik gösterilebiliyor.
- Mekanik mücadele yolu olarak, kurumakta olan uç sürgünler budanarak bahçeden uzaklaştırılabiliyor. Yaprak dökümü sonrasında zararlının neden olduğu kurumuş sürgünlerin ayrılması zor olduğu için mücadeleye zaman kaybetmeden başlanması gerekiyor.
- Kimyasal mücadele için temmuz ortalarından sonra, bulaşık bahçede rastgele seçilen 10 ocak tamamen kontrol ediliyor. Eğer bir ocakta beşten fazla zarar gören sürgün varsa kimyasal mücadele gerekli görülüyor. Zararlı sürgün sayısı beşten az olduğunda mekanik mücadelenin yeterli olduğu belirtiliyor.
Teke Böceği İlacı Nasıl Kullanılmalıdır?
Teke böceği ile kimyasal mücadelede hedef, erginlerin yumurta bırakmasını engellemek oluyor. Bu nedenle ergin çıkışı takip ediliyor. İlaçlama zamanı buna göre belirleniyor. Bahçeden seçilen 10 fındık ağacı ocağı, mayıs ayı ortasından sonra üçer gün aralıkla kontrol ediliyor. Kontrol için, sabahın erken saatleri tercih ediliyor ve 3x3.5 metre boyutlarındaki bir çarşafa ağaç dalları silkeleniyor. Ergin bir teke böceği görülürse kimyasal mücadele vakit kaybetmeden başlıyor. İlaçlar su ile karıştırılarak ideal karışım oluşturuluyor ve uygun araçlarla ağacın her yerine uygulanıyor. Zehirli olan ilaçların çiçeklenme döneminde kullanılmaması, rüzgarsız, serin ve sakin zamanlarda uygulanması önem arz ediyor. İlaca göre uygulama önerileri değişebiliyor ancak genellikle son uygulama ile hasat arasında 90 gün bırakılmasına özen gösteriliyor. İlaçlanan bahçelerde 1 hafta süre ile hayvan otlatılması öneriliyor, arıcılık yapılan alanlarda kovanlar bir aylık zaman zarfında başka yerlere taşınarak ilaçlı kısımdan uzaklaştırılıyor.
Teke böceği ile mücadele, özellikle Karadeniz Bölgesi’nde çiftçilerimiz tarafından sürdürülüyor. Tarfin, Türkiye’nin dört bir yanındaki satış noktalarıyla çiftçilerimizin tarımsal ihtiyaçlarını karşılamaları için destek oluyor. Peşin veya hasatta ödeme imkanları ile çiftçilerimizin yüzünü güldüren Tarfin Mobil, en avantajlı alışverişleri yapabilmenize yardımcı oluyor. Tarfin’e özel fiyatlar ile siz de tanışabilirsiniz.
