Türkiye’de süt üretimi için farklı türlerde birçok inek kullanılıyor. Ülkemizin kendine özel inek türleri olduğu gibi dünyada bilinen türler de coğrafyamızda varlık gösteriyor. Türkiye iklimine adapte olabilen cinsler ve ülkemiz türleri arasında melezlemeye de rastlanıyor. İnsanlığın süt ihtiyacına yanıt veren süt inekleri hangileri sizler için derliyoruz.
- Kırım bölgesinden ülkemize gelen iri yapılı ve kırmızı renklerdeki Kırım Sığırı 1500 kilogram ağırlıkla dikkat çekiyor. Süt inekleri arasında sayılan Kırım inekleri, ülkemizde varlık gösteriyor.
- Kafkasya’da özellikle Kars bölgesine getirilen Zavot sığırları, aslında melez bir tür. Simental ve İsviçre Esmeri ineklerin melezlenmesi ile oluşturulan süt süt inekleri arasında sayılıyor.
- Maraş Sığırı olarak bilinen tür ise ülkemizin yerli ineklerinden Kara Irk ile Güney Anadolu Kırmızısı’nın melezlenmesinden oluşuyor. Süt veren ineklerden birini oluşturuyor.
- Ege, Marmara ve Akdeniz bölgelerinde rastlanan Holstein inekler, siyah beyaz renkte oluyor. İri yapılı olan hayvanlar, ülkemizde en sık tercih edilen süt ineği türlerinden birini oluşturuyor. Amerika’dan gelen Holstein ineklerinin süt verimi iyiyken Hollanda’dan gelenler daha çok et verimi için tercih ediliyor.
- Adını anavatanı olan Jersey adasından alan Jersey inekleri, özellikle Karadeniz bölgemizde tercih ediliyor. Küçük ve sevimli yapısı olan hayvanların rengi ise kahverengi tonlarında çeşitleniyor. Süt verimi yüksek ve yağlı olan inekler, süt üretiminde kullanılıyor.
- İsviçre ırkından olan Montofon inekleri, iri gövdeleri ile ayırt ediliyor. Hem süt hem de et üretimi için kullanılan cins, besi tutması en iyi ırklardan biri.
Yerli ve Kültür Süt İnekleri ve Süt Verimi
Yerli ve kültür ineklerinin süt verimini ve özelliklerini detaylarıyla öğrenerek süt üretimine yön verebilir, yetiştireceğiniz hayvanı seçebilirsiniz. Süt inekleri ülkemizde birçok farklı türde bulunuyor. En çok tercih edilen ırkları sizler için derliyoruz.
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Yerli Süt İnekleri ve Süt Verimi
- Yerli Kara: Orta Anadolu’da yetiştirilen tür, ülkemizdeki sayı ve yayılma alanı açısından en geniş ırk olarak tanınıyor. Dayanıklılığı, küçük cüssesi ile bilinen Yerli Kara inekler, bakım ve beslemeye göre değişse de ortalama %5 yağ oranında 400-1200 litre arasında süt veriyor. Randımanları %50 civarında hesaplanıyor.
- Boz Step: Marmara ve Ege Bölgesinde sık görülen tür, yerli çeşitler arasında en iri olanlar arasında sayılıyor. Bakım ve besleme koşulları daha iyi oluyor. Açık gümüşi renkten koyu kül rengine kadar farklı tonlarda renkleniyor. Süt verimi 1200 - 1900 kg arasında değişiyor. Sütünün yağ oranı %4 hesaplanıyor, laktasyon ise 200 gün olarak belirtiliyor.
- Doğu Anadolu Kırmızısı: Yerli Kara inek türünden daha iri olan ve rengi sarı ile kırmızı arasında değişen cins, %3.6 yağ oranında 1200 - 1300 litre süt üretiyor. Bu türler süt üretiminin dışında, erken yaşta besiye alındığında kaliteli et de üretiyor.
- Güney Anadolu Kırmızısı: Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaygın olan tür, yüksek boyları ile tanınıyor. Süt verimi 2500 kilogramdan fazla ve sütte yağ oranı %3.5 düzeyinde oluyor.
Kültür Irkı Süt İnekleri ve Süt Verimi
- İsviçre Esmeri: En eski sütçü ırklardan olan İsviçre Esmeri, açık kahverengiden siyaha kadar farklı renklerde olabiliyor. Hem et üretiminde hem de çeki hayvanı olarak kullanılıyor. Süt ırklarının en geç gelişen türlerinden olan cins, 3500 - 5000 kg arasında süt veriyor.
- Siyah Alaca: Hollanda’dan dünyaya yayılan tür, siyah beyaz renkte oluyor. %3.5 yağlı süt üreten Siyah Alaca ortalama 4500 litre süt veriyor. Türkiye’de en çok bulunan kültür ırkları arasında sayılıyor.
- Jersey: En küçük boyutlu süt ırklarından olan Jersey inekleri, en iyi otlak hayvanları arasında gösteriliyor. Çabuk gelişmesiyle avantaj sağlayan süt inekleri, %5.3 yağlı 4200 litre süt veriyor.
- Simental: Almanya’dan ülkemize gelen kırmızı veya sarı beyaz renklerdeki ineklerin süt verimi 5000 ile 6000 litre arasında değişiyor.
Süt Üretimi için Hangi Irkı Seçmelisiniz?
Bir türün çok iyi olduğunu işaret etmek, diğerlerine kötü demek doğru bulunmuyor. Yetiştirilme koşulları ve amacına göre farklı türlerin farklı avantaj ve dezavantajları bulunuyor. İşletmenizin fiziksel koşullarına, imkanlarına, ekonomik duruma bakara seçim yapmalısınız. Türkiye’nin farklı bölgelerinde farklı iklim ve coğrafya koşulları bulunduğundan, inek doğasının şartlara uygunluğuna bakarak karar vermelisiniz. Uzmanlar, bu değerlendirme sırasında, yerli ırkların coğrafyaya tam uyum sağlayarak hayatta kaldığını hatırlatıyor. Kültür ırklarına, daha önce denenmemiş alanlarda yatırım yapmak süt üretimi açısından riski beraberinde getiriyor. Ülkemizde meraların genellikle zayıf, hayvanlar için bitkisel üretimin kısıtlı ve süt fiyatlarının düşük olması süt üretimi için var olan diğer dezavantajlar arasında yer alıyor. Irkın maliyetini, dayanıklılığını, çevresel koşullara uygunluğunu ve süt verimini gözden geçirerek karar vermelisiniz. Bölgenizdeki hakim ırkları öncelikli değerlendirmeli, yerli ırkların adaptasyon kabiliyetinin daha iyi olduğunu aklınızda tutmalısınız.
Uzmanlar, eğer süt miktarı önemliyse Holstein ırkının seçilebileceğini belirtiyor. Sütün yağ oranı ve protein değerine göre seçim yapılıyorsa Jersey ırkı iyi bir alternatif oluyor. Yem tüketiminin daha ekonomik olması üzerinden birr hesap yapıldığında Brown Swiss cinsi çiftçilerimize seçenek oluşturuyor. Simental ırkların iri cüsseli olması, Holstein inekleri kadar süt verimi göstermemesi, yemden yararlanma oranı türün dezavantajlarını oluşturuyor. Ancak vereceği yeme güvenen işletmeler, Simmental türü süt ineklerine yöneliyor. Bu türden ekonomik süt elde etmek, kombine özelliğinden yararlanmak için çok yem yedirmek gerekebiliyor.
Süt İnekleri ve Et İnekleri Hakkında Temel Bilgiler
- Et ineklerinin süt verimi ancak buzağılarının beslenmesine yetiyor. Beslenen yavrular sütü ete dönüştürüyor.
- Et ineklerinin sütü sağılmıyor.
- Et ineklerinden melezlenen yavruların safkanlardan daha verimli olduğu not düşülüyor.
- Et inekleri, süt ineklerine göre daha uzun ömürlü oluyor.
- Etçi ineklerden hemen hemen her yıl bir yavru alınabiliyor.
- Süt ineklerinde metabolik hastalıklar, mastitis, döl tutmama gibi sorunlar daha sık görülüyor.
- Süt inekleri, sürüde ortalama 3 laktasyon kalabiliyor. Verim ve ömür açısından dezavantaj taşıyor.
Türkiye’de Yetiştirilen Süt İneği Cinsleri ve Türleri Nelerdir?
Süt verimi yüksek olan inek türleri, yerli ve yabancı inek türleri arasında genellikle tercih edilir. işte Türkiye’de en çok tercih edilen inek türlerinden bazıları;
- Boz sığır
- Yerli kara sığırı
- Doğu Anadolu Kırmızısı
- Jersey sığırı
- Zavot ineği
- Simental
- Güney Anadolu Kırmızısı
- Holstein (Siyah Alaca)
Süt İneği Günde Kaç Kilo Yem Yer?
Süt ineği, günlük yem tüketimi açısından bazı faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebiliyor. Bu faktörler arasında arasında ineğin cinsi, yaşı, ağırlığı, süt verimi ve çevresel faktörler bulunur. Ortalama olarak, süt inekleri günlük olarak vücut ağırlığının yaklaşık %2 ila %3'ü kadar yem tüketebilir.
Süt İneği Nasıl Beslenir?
Süt ineği nasıl beslenir diye merak ediyorsanız maksimum süt üretimi için süt ineklerinin beslenmesi şu şekilde olabilir;
- İnekler günde yaklaşık olarak 40-60 kg su içerler.
- 1 kilo süt üretebilmek için yaklaşık olarak 3 litre su içmeleri gerekir.
- Kaba ve konsantre olmak üzere iki çeşit yiyecek türleri verdır.
- Yemin 2/3 yonca gibi kuru otlardan oluşurken fabrika yemi ise maksimum yem ihtiyacının 1/3 ü olmalıdır.
- Süt ineklerinin beslenmesi ne kadar doğal olursa, süt ürünleri o kadar kaliteli üretilir ve sağlıklı buzağılar doğar.
- Doğan buzağılar, anne sütünden kesilmeden önce yem yemeye alıştırılmalı ve büyüme dönemlerinde beslenmelerine özen gösterilerek vitamin ve minerallerle desteklenmelidir.
Tarım ve hayvancılığın en önemli alanlarından biri olan süt üreticiliği hakkında detaylı bilgiye Tarfin Blog’ta yer alan diğer makaleler üzerinden ulaşabilirsiniz. Tarım ve hayvancılık için gerekli tüm ihtiyaçlarınızı Tarfin Mobil üzerinden karşılayabilirsiniz. Peşin veya hasat vadeli ödeme seçeneklerinden yararlanabilirsiniz.
