Kabakgiller familyasına dahil olan salatalık, tek yıllık bitkiler arasında yer alıyor. Hindistan’dan dünyaya yayılan salatalıklar, 5000 yıldır insanlık tarafından tüketiliyor. Ekinin Hindistan’dan Çin’e, Asya’ya, Kuzey Afrika ve Güney Avrupa’ya yayıldığı ve bugün tüm dünyada, uygun koşullarda salatalık yetiştiriciliği yapıldığı biliniyor.
Cucurbitales takımının cucurbiataceae familyasına, cucumis cinsine ve cucumis sativus türüne ait görülen salatalıklar, ülkemizde Akdeniz, Ege, Marmara ve orta kuzey bölgelerde yetiştiriliyor. Salatalık yetiştiriciliği, Türkiye’de tüm tarımsal üretimin %5’lik payına sahip oluyor. Hem açık arazide hem de serada salatalık yetiştirilebiliyor.
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Salatalık Çeşitleri Nelerdir?
Salatalık, yaklaşık 90 farklı cins ve 750 tür bulunduruyor. Milli Eğitim Bakanlığı kaynaklarına göre, salatalık çeşitleri hem şekillerine hem de kullanım alanlarına göre sınıflandırılabiliyor. Kimi türler turşuluk olarak anılırken kimileri sofralık adıyla kategorize ediliyor. Turşuluk olanlar küçük boylarda oluyor, büyükler ise sofralık şekilde değerlendiriliyor. Serada yetiştirilen sofralık çeşitler arasında bittex, standex, orion, melior, green spott sayılıyor. Argus, nimbus, hokus ise turşuluk alternatifleri oluşturuyor. Açık tarlada salatalık yetiştiriciliği için sofralık çeşitler sayılırken ise colorado, cubit, marketer, submarine, stays green, langa, Maltepe, Çengelköy, dere ve Kilis salatalıklarından söz edilebiliyor. Turşuluk olan ve açık tarlada yetiştirilen çeşitler ise gherkin, belair, belmonte, kornişon ve Rus salatalığı şeklinde açıklanıyor.
Salatalık Yetiştirme Koşulları Nelerdir?
Açık arazide salatalık yetiştiriciliği için ılık iklim tercih ediliyor. Salatalık yüksek ve düşük sıcaklıklardan hoşlanmıyor. Ayrıca soğuklara karşı çok hassas olduğu ve salatalığın sıfırın altındaki sıcaklıklardan hemen etkilendiği biliniyor. Düşük sıcaklıklar söz konusu olduğunda, üşüme, yüksek sıcaklıklarda mantar hastalıkları ve kuraklık kaynaklı gelişim sorunları baş gösteriyor. Salatalık yetiştiriciliğinde tohumların iyi çimlenmesi için toprak ısısının en az 11 derece olması öneriliyor. Çimlenme için ideal görülen aralık 11 - 18 derece arasında ölçülüyor. Sıcaklık arttıkça çimlenme hızı da yükseliş gösteriyor. Salatalık için ideal olan iklim koşullarından bahsederken sulamaya da parantez açmak gerekiyor. Sıcak ve kurak dönemlerde sulama yapılmazsa hem gelişimin yavaşladığını hem de meyvelerin acılaştığını görebilirsiniz. Bu nedenle özellikle ilkbahardaki soğuk tehlikesinin hemen ardından ekim yapmalı ve salatalık yetiştiriciliğini, sıcak ve kurak döneme bırakmamalısınız. Ek olarak, 30 derecenin üstünde salatalık yetiştirmek, solgunluk sorununa davetiye çıkarıyor. Yüksek sıcaklık hastalıklara neden oluyor. Direkt güneş ışığı isteği az olan salatalıklarda, ışık süresi ve miktarının azlığı, erkek çiçek oluşumunu fazlalaştırıyor. Işık miktarının 6000 ile 8000 luc, ışıklanma süresinin 12 saatten fazla olması ise dişi çiçek oranını teşvik ediyor. Dişi çiçek salatalık yetiştiriciliğinde verime karşılık geliyor.
Açık salatalık yetiştiriciliğinde toprak seçimi önem taşıyor. Salatalıklar, çok nemli, soğuk, kurak ve killi topraklarda verimsizleşiyor. Su tutma kapasitesi yüksek olan salatalık, besin açısından zengin, tuz konsantrasyonu fazla olmayan, fazla kireç ihtiva etmeyen ve besin açısından yeterli topraklarda yetişebiliyor. Açık topraklar çiçeklenmeyi geciktiriyor ve kök çürüklüğüne zemin hazırlıyor. Hafif topraklar ise organik maddece zenginleştirildiğinde salatalık yetiştiriciliği için kullanılabiliyor. Toprak pH derecesinin 5.5 ile 5.8 arasında olması uygun görülüyor. Bu dereceden daha düşük pH durumunda, magnezyum eksikliğinin görülebileceği konusunda çiftçilerimiz uyarılıyor.
Örtü altı yetiştiricilikte sıcaklığın 35 derecenin üstünde seyretmesi verimi ve gelişimi azaltıyor. Sera içi sıcaklığı 25 ile 28 derece arasında tutabilirsiniz. Meyve bağlama için en düşük sıcaklığın 15 derece olması gerektiğini aklınızda tutabilirsiniz. Ancak 12 derecenin altına düşmeme konusunda özen göstermelisiniz. Vejetasyon sürecinde nemin %70-80 arasında olması gerekiyor. %50’nin altındaki veya %90’ın üstündeki nem, ekine zarar veriyor.
Salatalık Yetiştiriciliğinde Ekim ve Dikim Nasıl Yapılmalıdır?
Salatalık yetiştirmeden önce toprak hazırlığına ihtimam göstermelisiniz. Salatalık kökleri zayıf ve toprak yüzeyine yakın bir ekin olduğu için hazırlık ekstra özen gerektiriyor. Kışın derin sürülen toprak ekim ve dikimden 1 hafta kadar önce, ilkbaharda 10-15 cm derinlikte yüzlek olarak sürülüyor. Düzeltme ve karık açma işleminin ardından hazırlık tamamlanıyor. Sonbahar veya ilkbahar aylarında, dekar başına 3-6 ton iyi yanmış çiftlik gübresi atılıyor. Ekimden en az birkaç ay önce bu işlemin yapılması önem taşıyor. Toprak analizine göre gübre çeşitleri aracılığıyla gerekli eksikler tamamlandıktan sonra ekim ve dikim işlemlerine geçilebiliyor.
Salatalık yetiştiriciliğinde alana yeterli sayıda ana ve baba ekinlerin sağlanması gerekiyor. Tohum ekimi ocaklara veya çizgilere elle/mibzerle yapılabiliyor. Tohum ekiminden sonra kaymak tabaka oluşumuna karşı toprağa bir avuç yanmış çiftlik gübresi atılabiliyor. Tohum ekiminden 5-6 gün sonra hafif yağmurlama yapılarak toprak yumuşak tutuluyor. Eğer salatalık yetiştiriciliği yapılan yer kuraksa, ocaklar 5-10 cm derinliğinde açılıyor. Nemli toprağa 2-3 tohum bırakılıyor. Aşırı yağış alan bölgelerde ise 10-15 cm yükseklikte kümbet olacak şekilde ekim tamamlanıyor.
- Tek sıralı yetiştirme: Rüzgarlı yerlerde esinti yönü dikkate alınarak bu yöntem tercih ediliyor. Tohumlar ekimden birkaç gün önce ıslak bez içinde tutularak çimlenme sağlanıyor. 2-3 cm derinliğindeki toprağa 3-4 tohum atılarak toprak kapatılıp bastırılıyor. Çimlenen bitki 2-3 gerçek yaprağa ulaştığında seyreltme yapılıyor. Tek sıralı yetiştirme usulünde 100 x 50x50 cm dikim sistemi uygulanıyor.
- Çift sıralı yetiştirme: Tohum ekiminde 65-75 cm sıra arası, 30-50 cm sıra üzeri dikim mesafesi korunuyor. Ocak veya mibzerle sıraya ekim yapılıyor. 65-75 cm’lik sıra arası sonra sulama karığı olarak kullanılıyor. Eğer kullanılmayacaksa, sıra arası mesafe 130-150 cm’ye kadar çıkıyor. Rüzgarsız bölgelerde bu yetiştirme usulü tercih ediliyor.
- Fide ile üretim (tek veya çift sıralı): Masuralar tek sıralı yetiştirmede 50-60 cm, çift sıralı yetiştirme usulünde 80-120 cm genişliğinde hazırlanıyor. Sıra üzerinde 40-50 cm ara ile fideler dikiliyor. Kök bölgesindeki toprağın dağılmaması için 12 saat önceden fidelere su veriliyor. Bu işlem tutma oranını artırıyor. Genelde sofralık salatalıklarda dekara 2000-2500, turşuluklarda 5000-7000 fide dikimi yeterli oluyor. Bunun yanında herek vererek de yetiştirme yapılabiliyor. Herek kullanılıyorsa sıra arası ve üzeri mesafeler azaltılıyor ve ekin sayısı artırılıyor.
- Örtü altı yetiştiriciliği: Serada yetiştiricilik genellikle yıl boyunca devam ediyor. Torbalara tohum ekimi yapıldığında önce torbalar harç ile dolduruluyor. Ortasına bir adet tohum ekiliyor ve 1cm harç ile doldurularak su veriliyor. Çimlenme ile seyreltme yapılarak havalandırma sağlanıyor. Toprak analizinden sonra gerekli gübreleme yapılarak, kuzey-güney yönünde dikime başlanıyor. Çift sıra dikimde, çift sıra arası mesafe 100 cm, sıra arası 50 cm, sıra üzeri tek mahsulde 50 cm, sonbahar ve ilkbahar dönemlerinde ise 45 cm olarak hesaplanıyor.
Tarım ürünleri ihtiyaçlarınızı Tarfin Mobil üzerinden kolaylıkla karşılayabilirsiniz. Çiftçilerimize avantajlı alışveriş imkanı sunan Tarfin, peşin veya vadeli ödeme seçenekleriyle sizlerle. Siz de ülkemizde binlerce çiftçimizin tercihi olan Tarfin ile tanışmak için Tarfin yetkili satış noktalarına ulaşabilirsiniz.
