Dünyada tarım alanındaki en yeni trendlerden biri olan rejeneratif tarım, Ticaret Bakanlığı’nın haberine göre ekili arazilerin koşullarını iyileştirmeye dayanıyor. Onarıcı uygulamalarla tamamlanan rejeneratif çiftçilik, regen kısa adıyla da anılıyor. Dilimizde “onarıcı tarım” adıyla tanınan uygulamalar, toprağın daha verimli hale getirilmesini sağlıyor. Çevre bilincine uygun çalışmalarla toprak sağlığı iyileştiriliyor, mikrobiyolojik yapı yeniden ideal hale getiriliyor. Regen çiftçilik uygulamaları toprağın sürülmesinden kullanılan ilaçlara, ekilen ekinlere, hayvanların otlamasına kadar birçok işlemi ele alıyor. Sürdürülebilir gıda üretimine imkan veren çalışmalar, iklim krizinin yatıştırılması için dünyadaki farklı devletler tarafından destekleniyor.
Rejeneratif tarımın bir moda olduğunu düşünmek ise oldukça yanlış. Aksine dünyada her geçen gün tarım yapılabilir nitelikteki toprak oranı hızla azalıyor. Rejeneratif uygulamalar, toprağı verimsizleştiren endüstriyel tarıma meydan okuyor. Ayrıca küresel ısınma ve su kaynaklarının tükenmesi sonucu yaşanan sorunların da çözümünün bir parçası olması umut ediliyor. Toprağın kendini yenileme ve onarma fonksiyonunu yeniden harekete geçirmeyi amaçlayan tarım formu, yiyeceklerin daha besleyici, toprakların daha verimli, iklimin daha “normal”, çevrenin daha temiz olduğu bir gelecek hayalinin önemli ayaklarından birini oluşturuyor.
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Her ne kadar organik tarım ve sürdürülebilir tarım ile aynı anlama geldiği zannedilse de onarıcı tarım bu iki tarım formunun bir üst başlığını oluşturuyor ve daha geniş perspektifle tarıma yeni bir bakış getiriyor.
Rejeneratif Tarım Nedir?
Washington State Üniversitesi tarafından yayımlanan Regenerative Agriculture: Solid Principles, Extraordinary Claims adlı makaleye göre: Rejeneratif tarım yani onarıcı tarım, sürdürülebilir veya organik tarımla sık sık karıştırılıyor oysa aynı şey değil. Onarıcı tarım, sadece ekinle, üretim şekliyle, kullanılan ilaçla ilgilenmiyor daha çok toprağa odaklanarak onu sağaltmayı amaçlıyor. İçinde hayvan sağlığını, insan sağlığını, toplum sağlığını, toprağı, ekini iyileştirme hedefleri yer alıyor. Mümkün olan en az organik bozulma ile tarım yapılması hedefleniyor.
Korumacı tarımı merkeze alan onarıcı çalışmalar için erozyonun ortadan kaldırılması da amaçlar arasında sıralanıyor. Bu hedef doğrultusunda, mümkün olduğunca uzun süre toprakta yaşayan bitkiler yetiştiriliyor ve toprak işlenmiyor. Toprağın üst tabakası adeta bir zırh gibi korunarak güçlenme sağlanıyor. Bu nedenle özellikle kök bitki yetiştiriciliğinde ve küçük tohumlu ekin üretiminde, rejeneratif uygulamaları kullanmak imkansız hale geliyor. Zira patates, havuç, kereviz veya pancar gibi kök bitkilerinin ve küçük tohumlu bitkilerin ekimi için toprağın işlenmesi, hassatta ekinlerin toprağın altından alınması gerekiyor. Bu da toprağın bir anlamda altüst edilmesi anlamına geliyor ve onarıcı tarım prensipleriyle uyuşmuyor.
Ayrıca onarıcı tarımda ilaç tüketimi ve gübre kullanımında kısıtlamalara gidiliyor, bunun yerine mahsul artıklarından elde edilen canlı gübreler kullanılıyor. Humik asit gibi organik bileşenli destekler toprağı güçlendirmek için tercih ediliyor. Biyoçeşitliliği artırma ilkesi ile toprak ekiliyor. Mahsullerin ekim nöbeti ile ekilmesi, mevsiminde üretim yapılması, örtü altı üretimin azaltılması diğer onarıcı uygulamalar arasında sıralanıyor. Söz konusu rejeneratif tarım olduğunda, hayvancılık da zincirin bir halkasını oluşturuyor. Yıllık yem bitkileri ile otlatılan hayvanların gübre yoluyla ekinleri beslemesi üzerine çalışan doğal döngü, onarıcı uygulamalar içinde yer alıyor.
Rejeneratif Tarım Nasıl Yapılır?
Rejeneratif tarım yapmak için şu prensiplerden yola çıkılıyor:
- Biyoçeşitliliğin artırılması
- Toprağın doğal desteklerle zenginleştirilmesi
- Su kalitesinin artırımı
- Hayvancılık faaliyetlerinin entegrasyonu (Onarıcı otlama)
- Kimyasal kullanımının kısıtlanması
- Toprağın işlenmemesi
- Bitki köklenmelerine izin verilmesi
Rejeneratif uygulamalar neler olabilir, onarıcı tarım nasıl yapılır daha belirgin örnekler istiyorsanız önerilerimiz şöyle:
- Bütünsel yönetilen otlatmayı tercih edebilirsiniz.
- Çok yıllık bitkiler ekerek toprağın güçlenmesini sağlayabilirsiniz.
- Rotasyonlu ekim yaparak toprağın içeriğinin farklılaşmasına destek olabilirsiniz.
- Organik gübre, kompost kullanımını tercih edebilirsiniz.
- İşlemesiz tarım ve mera kırpma ile toprağın onarılmasına yardım edebilirsiniz.
- Organik çiftlik gübresi ve onarıcı otlama ile hayvancılık-tarım faaliyetlerinizi entegre edebilirsiniz.
- Tarımsal ormancılık faaliyetleri gerçekleştirerek ağaç dikebilirsiniz.
- Yabani otları bastırmak ve karbon tutmayı artırmak için örtü bitkileri ekebilirsiniz.
- Zararlılarla mücadelede doğal biyolojik düşmanlardan faydalanarak çözüm üretebilirsiniz.
Tarımsal ormancılık yapıldığında uygulamalar, silvopastur gibi çalışmalarla destekleniyor. Türkçesi peçenkoru olan bütüncül uygulama, tarımsal ormancılık alanlarının hayvan otlamasına açılmasını içeriyor. Çok yıllık yenilebilir bitkilerle oluşturulan sistem, otlama ile tarım faaliyetlerini iç içe geçiriyor. Yapılan yazılı akademik yayınlara göre, toprağın iyileşmesi için bu alanlara karakafes otu (Symphytum x uplandicum), karahindiba (Taraxacum officinale), Kuzu kulağı (Rumex acetosa), ve Papatya (Chamaemelum nobile) gibi otlar ekilebiliyor. Ancak otların ağaçların çok yakınına ekilmemesi, ağaç beslenmesine zarar vermemesi için önem taşıyor. Peçenkoru uygulaması yapacak kişilerin, tarımsal orman alanlarına, fidanların zarar görmemesi için 5-6 yıl kadar hayvan sokmaması önem taşıyor. Beç tavuğu gibi fidanlara zararı olmayan küçük hayvanlar ise 2. yıldan sonra alanda beslenebiliyor. Onarıcı otlama uygulamalarında hayvan sayısının yüksek olması gerekiyor, böylece yenmeyen alanlara basılarak melç olması sağlanıyor. Gübreleme de çok olacağı için verim daha hızlı yükseliyor. Günlük döngülerle, kısa süreli otlatmalar yapılıyor.
Rejeneratif Tarımın Faydaları Nelerdir?
- Huffington Post’un Larry Kopald imzalı Nature Wants Her Carbon Back adlı makalesine göre, onarıcı tarımın CO2 karbon salınımını azaltması öngörülüyor. Yapılan araştırmalar 3 yıl gibi bir sürede, onarıcı tarım uygulamalarının yaygınlaşmasıyla, endüstriyel tarım nedeniyle oluşan karbon salınımının %100’ünden fazlasının geri emilebileceği ortaya koyuyor.
- Onarıcı uygulamalarla ekinlerin besin değerlerinin çok daha fazla olabileceği belirtiliyor.
- Erozyonun önüne geçilmesi ve toprak kayıplarının azaltılması bekleniyor.
- Rejeneratif tarımın avantajları arasında toplumsal faydalar da sıralanıyor. Çiftçinin haklarının, çalışma şartlarının, teşviklerin düzenlenmesi, dünyada onarıcı tarım destekleri çerçevesinde şekilleniyor.
- Tarımda çalışan insanların kimyasalla teması azaldığı için sağlık yönünden alınan riskler düşüyor.
- Doğal kaynakların korunması ve efektif kullanılması hedefleniyor.
Rejeneratif tarım, günümüzde ülkemiz ve çiftçilerimiz için maliyetli görülüyor. Hem tarım alanlarının düzenlenmesini, gübre ve ilaç kullanımının değişmesi hem de hayvancılıkla entegrasyon gerektirdiği için ilk bakışta, yakın vadede uygulanabilir olmadığı düşünülebiliyor. Rejeneratif tarım ile ilgili politikalar geliştirildikçe, dünya faydaları ile tanıştıkça, markalar ürünlerini rejeneratif tarıma uygun alternatiflerle çeşitlendirdikçe, onarıcı tarımın daha da yaygınlaşması ve maliyetlerin azalması bekleniyor.
Siz de en güncel tarım bilgilerini Tarfin Blog üzerinden takip edebilir, en iyi markaların tarım ürünlerini Tarfin Mobil üzerinden en uygun fiyatlarla sipariş verebilirsiniz.
