Nar Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Tropik ve subtropik ülke meyvesi olan nar, sıcak ve ılıman iklimlerde yetişiyor. Anavatanı Orta Doğu, Anadolu, Kafkasya ve İran olan narlar, 5000 yıldan bu yana kültür bitkisi olarak yetiştiriliyor. Farklı iklim ve toprak şartlarında nar yetiştiriciliği yapılabilmesi çiftçilerimiz için avantaj sağlıyor. Nar yetiştiriciliği için gerekli tüm girdi alışverişlerinde Tarfin Mobil üzerinden ürün fiyatlarını karşılaştırabilirsiniz. Üstelik Tarfin ayrıcalıklarıyla yapacağınız tüm alışverişlerde peşin veya hasat vadeli alışveriş imkanı da sizi bekliyor. Siz de zaman kaybetmeden Türkiye’nin dört bir yanındaki Tarfin yetkili satış noktalarını ziyaret edebilir, hemen sipariş oluşturarak toprağınıza bereket katabilirsiniz. 

Nar yetiştiriciliği nasıl yapılır yazımızda şu noktalara değineceğiz: 

• Nar Yetiştiriciliği için İklim ve Toprak Nasıl Olmalıdır? 
• Nar Nasıl Yetiştirilir?
• Nar Yetiştiriciliğinde Bahçe Tesisi Nasıl Yapılır? 
• Nar Yetiştirirken Sulama Yapılır mı? 
• Nar Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıl Olur? 
• Nar Yetiştiriciliğinde Hasat Nasıl Yapılır? 

Nar Yetiştiriciliği için İklim ve Toprak Nasıl Olmalıdır? 

İklim ve toprak istekleri bakımından seçici olmayan nar bitkisi, deniz seviyesinden 1000 metre yüksekliğe kadar yetiştirilebiliyor. Yazların sıcak ve kurak, kışların ise ılık ve yağışlı olduğu yerlerde nar yetiştiriciliği yapılabiliyor. Ortalama 500 mm yağış arzu eden narlar, çoğunlukla ilkbahar yağışlarına ihtiyaç duyuyor. Eğer yaz aylarında çok fazla yağmur yağarsa meyve kalitesi bozuluyor. Ayrıca, olgunluğa yakın dönemlerde yağan yağmurlar meyve kabuğunu çatlatıyor. Bu nedenle meyve oluşumu döneminde kuru hava koşullarının sağlanması gerekiyor. Böylelikle nar meyvelerinin pazar değeri korunmuş oluyor. 

Çoğunlukla -10 derece soğuğa kadar dayanıklılık gösteren narlar, -15 derecenin altındaki sıcaklıkta zarar görmeye başlıyor. Tropik iklimlerde her mevsim yeşil olan nar ağaçları, subtropik  ve ılıman bölgelerde yaprak döküyor ve çok az soğuklama ihtiyacı gösteriyor. 
 

Nar ağaçları geç çiçek açtığı için ilkbahar geç donları onlara zarar vermiyor. Ayrıca geç olgunlaşan çeşitler, sonbahar erken donlarından etkilenebiliyor. Çiçeklenme süreci 50-70 gün, vegetatif gelişim 180-215 gün, meyve gelişimi ise 120-160 gün arasında gerçekleşiyor. 

Çok çakıllı ve kumlu topraklardan killi ve ağır topraklara kadar farklı birçok toprak çeşitlerinde nar yetiştiriciliği yapılabiliyor. Uyumlu bir yapısı olan bitkiden maksimum verim için derin, tınlı, geçirgen, hafif alkali ve organik madde oranı yüksek topraklar tercih ediliyor. Buna ek olarak çok kurak veya nemli topraklarda da nar yetiştiriciliği yapılıyor. Yüksek tuz miktarına karşı dahi tolerans gösterebilen nar ağaçları her iklim şartında 150-200 yıl kadar yaşayabiliyor. Ayrıca toprağın asitli veya alkali olması da fark etmiyor. 

Nar Nasıl Yetiştirilir? 

Narlar, tohum, çelik daldırma, dip sürgünleri ve aşıyla üretilebiliyor. Herhangi bir dinlenme periyoduna ihtiyaç olmadan kolaylıkla çimlenen bitkiler için yaygın kullanılan yetiştirme yöntemi çelikle çoğaltma oluyor. En kolay ve başarı oranı yüksek nar yetiştiriciliği yöntemi olan çelikle üretimde, ağaçlar yaprak döktükten sonra 0,7-1.5 cm çapında ve 20-25 cm uzunluğunda odun çelikleri alınıyor. 

Hazırlanan ve derin bir şekilde sürülen tarlaya, el ile işlemede 70 cm, makine ile işlemede 120 cm içince çiziler açılıyor. Açılan çizilere 15-20 cm aralıkla plantuvarla delikler açılmak suretiyle odun çelikleri dikiliyor. 5-6 cm’lik kısımları dışarıda kalarak sıkıştırılan odun çeliklerinin üzerine yanmış çiftlik gübresi ve toprak karıştırılarak kümbet yapılıyor. Can suyu verildikten ve kaymak kırıldıktan sonra nar yetiştiriciliğine başlanıyor. 

Nar Yetiştiriciliğinde Bahçe Tesisi Nasıl Yapılır?

Nar yetiştiriciliği yapılırken, bahçelere dikilecek fidanların 1 yaşında  olması gerekiyor. Daha yaşlı fidanlara şekil vermek mümkün olmadığı için tercih edilmiyor. Ancak daha yaşlı fidanlarla bahçe kurulacaksa 1. yıl sonunda şekil verilen, tüpe alınan veya tüplü yetiştirilen fidanların tercih edilmesi önem taşıyor. 

Doğrudan çelikle veya köklü fidanlarla nar yetiştiriciliği için bahçe kurulabiliyor. Ancak çelikleri doğrudan dikmek bakım güçlükleri yaratıyor ve verim kaybı oluşturuyor. Bu nedenle, nar çelikleri bir fidanlıkta güçlendirildikten sonra boylama yapılarak bahçeye dikiliyor. 
 

Bahçe tesisi için toprak yazın dipkazanla işleniyor. Sonra pulluk yardımıyla derin sürüm yapılıyor. Sonbahar geldiğinde ise 40-60 cm derinlik ve aynı çapta dikim çukurları açılıyor. Yabancı ot temizliği ve çukurların toprak-yanmış çiftlik gübresi karışımıyla doldurulması ihmal edilmiyor. 2 - 6 metre arasında dikilen nar ağaçları yetiştirilmeye başlanıyor. Kapama nar ağaçlarında ise 2.5 x 4 veya 3 x 4 m dikim aralığı tercih ediliyor. Kuzey güney doğrultusunda yapılan sıralar sayesinde ise hem güneşlenme hem de havalanma daha iyi oluyor. 

Nar fidanları dikerken dikkat edilmesi gerekenler: 

• Nar fidanları sonbahar - kış ayları boyunca veya erken ilkbaharda dikilebiliyor. 
• Dikim sırasında fidanın çelik bölümünde tırnak kalmışsa kesiliyor. Ayrıca zayıf sürgünler ve uzun kökler temizleniyor. Sürgünlerin 50-60 cm’den tepesi alınıyor. 
• Eğer sürgünün boylanması yeterli değilse, zayıf gelişim gösteriyorsa dikimin hemen ardından 2-3 göz üzerinden kesiliyor. Böylelikle gelecek yıl için kuvvetli sürgün oluşumu sağlanıyor. 

Nar Yetiştirirken Sulama Yapılır mı? 

Nar yetiştiriciliği farklı hava şartlarında yapılabildiği için kültür işlemleri de yetiştirildiği yere göre değişiyor. Eğer yağışlar yeterli değilse sulama yapılabiliyor. Kaliteli ve verimli ürün elde etmek, narın çatlamasını önlemek için düzenli sulamanın 10-15 gün arayla yapılması önem taşıyor. Fakat nar yetiştiriciliğinde sulamanın zamanını ve miktarını çok iyi ayarlamak şart. Eğer az, çok veya düzensiz sulama yapılırsa nar kabuklarında çatlama meydana geliyor. Nar yetiştiriciliğinde özellikle odun gözlerinin sürüldüğü, çiçek tomurcuklarının görülmeye başlandığı, meyve gelişimi dönemlerinde bol sulama yapabilirsiniz. Ancak nar meyveleri olgunlaştığında derimden 10-15 gün kadar önce sulamayı bırakmalısınız. 

Nar Yetiştiriciliğinde Gübreleme Nasıl Olur? 

Adana Tarım İl Müdürlüğü’nün paylaştığı bilgilere göre, doğru gübreleme için toprak analizi yapılması gerekiyor. Ortalama olarak, verim yıllarında 2-3 yılda bir ağaç başına 40-50 kilogram çiftlik gübresi veriliyor. Eğer tarımsal gübre çeşitleri vermek gerekirse azot, fosfor ve potasyumlu gübreler tatbik edilebiliyor. Silifke Ziraat Odası’nın paylaştığı bilgilere göre, ilk yıllarda ağaç başına 50-100 gram saf azot verilmesi sonuç veriyor. Tam verim sonrasında ağaç başına miktar 200-300 gram olarak güncelleniyor. Çiftçilerimiz nar yetiştiriciliğinde çoğunlukla amonyum sülfat gübresi kullanıyor.

Nar Yetiştiriciliğinde Hasat Nasıl Yapılır? 

Nar yetiştiriciliğinde hasat zamanı çiftçilik yapılan bölgeye göre değişiyor. Ancak hasat genellikle ağustos ayının sonunda başlıyor ve kasım ayı ortalarına kadar devam ediyor. Uzun çiçeklenme dönemi olan ve olgunlaşması farklı zamanlarda gerçekleşen narların 2-3 defa hasat edilmesi gerekiyor. Ancak nar hasadının sonbahar erken donlarından ve yağışlardan önce bitirilmesi şart koşuluyor. 

Tam çiçeklenmeden 5-7 ay sonra hasat olgunluğuna gelen nar meyveleri, meyve üzerinde 1-2 mm sap kalacak şekilde makasla kesilerek hasat ediliyor. Bu sırada narı yere düşürmemek ve darbelerden korumak kalite açısından önem arz ediyor. Buna ek olarak erken hasat meyve kalitesini düşürüyor, geç hasat ise kabuk çatlaması riskini meydana getiriyor. Bu nedenle tam zamanında nar hasadı yapmaya dikkat etmek gerekiyor.