Hidrit tohum dendiğinde, her ne kadar yanlış bilgi olsa da tüketicilerin zihninde genetiği değiştirilen sebzeler, meyveler canlanıyor. Üretici verimle eş anlamlı görürken tüketici hibrit tohuma korkuyla yaklaşıyor. Peki hibrit tohum nedir, hakkında doğru bilinen yanlışlar nelerdir? F1 tohum adıyla tanınan hibrit tohum için yapılan işlem tohum ıslahı adını alıyor. Tohumculukta uygun anne ve babaları belirleme, melezleme işlemine ıslah çalışması ismi veriliyor. Konuyu daha detaylı incelemek için tohumları biyolojik çeşitliliğinden bahsederek başlayabiliriz.
Hibrit Tohum Nedir? Ne İşe Yarar?
Türkiye Tohumculuk Endüstrisi Derneği’nin yayımladığı Tohum dergisinin Nisan 2011 tarihli 2. sayısında yer alan, Hibrit Tohum Nedir? Ne Değildir? başlıklı makaleye göre, biyolojik çeşitlilik iki kaynağa dayanıyor. Genetik mutasyonlar ve doğal yolla gen aktarımı, çeşitliliği besliyor. Doğal aktarımda rüzgar, böcekler, arılar gibi dış etkenler aracı oluyor.
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
İnsanların doğayı keşfetmesi ve incelemesiyle, özellikle 19. yüzyıl sonrasında biyolojik çeşitlilik çalışmaları hız kazanıyor. Verimlilik hedefli bu çalışmalar, günümüzde de devam ediyor. Aynı ekin türüne ait, uzak akraba olan tohumların seçilmesi, çaprazlanması sonucu elde edilen melez tohumlar, bugün hibrit tohum olarak karşımıza çıkıyor. F1 kısaltmasıyla belirtilen bu tohumların özelliklerinin anne ve babanın özellikleriyle kıyaslanması, uzun süreli testlerden geçirilmesi sonucu, en iyi verimi veren tohum bulunuyor. En dayanıklı, en kaliteli ürünü veren, en hızlı yetişen, verim sunan hibrit tohumlar çoğaltılıyor.
Hibrit tohumlar, daha üstün özellikli ekinler elde etmeye yarıyor. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından sunulan Tohumda Doğru Bilinen Yanlışlar belgesine göre, hibrit tohum üretilirken
- Üretici için daha yüksek verim
- Tüketici için daha yüksek kalite
- Pazar ve ihracat açısından ise standardı değişmeyen ürünler amaçlanıyor.
Hibrit Tohumun Normal Tohumdan Farkları Nelerdir?
Hibrit tohum ile normal tohumun farklarının açıklamak için öncelikle diğer tohumları tanımlamak gerekiyor. Ata tohumu, saf tohum veya yerli tohum olarak anılan tohumlar, çiftçilerimiz tarafından yapılan üretimden, geleneksel yollarla elde ediliyor. Önemli bir çeşitlilik sunan normal tohumlar, standart tohum adıyla da biliniyor. Geleneksel yöntemle tozlaşan, döllenen ve kendini yenilerek, dış etkenlere karşı direnç kazanan bu tohumlar, hala kullanılıyor.
İki tohumun temel farkları ise şöyle sıralanıyor:
- Hibrit tohumun doğru eşlenmeler, melezlemeler yapılarak daha dayanıklı olması sağlanıyor. Hastalıklara, hava koşullarına karşı daha sağlam hale getirilen bu tohumlar, çiftçilerimiz için daha yüksek verim sunuyor.
- Hibrit tohumdan üretilen meyve ve sebzelerin raf ömrü daha uzun, taşınmaları, uzak yerlere götürülmeleri daha kolay oluyor.
- Hibrit tohumlardan çıkan hasadın ürünleri daha şekilli, aynı renkte ve boyda oluyor.
- Hibrit tohumun ikinci yıl ekilmesinde yani ikinci nesilde, doğal tozlaşma olacağı için melezlemede geriye dönüş meydana geliyor. Bu da verimde kayıp anlamı taşıyor. Bu nedenle hibrit tohumlar her yıl yeniden alınıyor. Burada vurgulamakta fayda var; hibrit tohumlar ekildiğinde ekin veriyor. Yalnızca melezlemeden beklenen özelliklerin ikinci nesilde daha az görülmesi söz konusu oluyor.
- Hibrit tohumlarda insan eliyle melezleme yapıldığı için daha estetik, küçük çekirdekli veya çekirdeksiz ürünler elde edilebiliyor. Normal tohumlarda çıkacak ürün, anne ve baba ekinlerin rastlantısal özelliklerine bağlı oluyor.
Melez Tohum Sağlığa Zararlı mı?
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından sunulan Tohumda Doğru Bilinen Yanlışlar belgesine göre, hibrit tohumların insan sağlığına zarar verdiğine dair herhangi bir bilimsel veri bulunmuyor.
Hibrit tohumlar, söz konusu rivayetler göz önüne alındığında, GDO ile karıştırıldığı ortaya çıkıyor. Ülkemizdeki tohumluklarla ilgili mevcut yasalara, 5977 sayılı biyogüvenlik kanuna göre, genetiği değiştirilmiş organizma tohumluklarının ülkemizde üretimi ve ticareti yasak. Bu yasalara göre, Türkiye’de GDO’lu tohumlarda üretilmiş tarımsal bir gıda piyasada yer almıyor.
Hibrit tohum ile GDO arasında hiçbir ilişki bulunmuyor. GDO tamamen laboratuvar ortamında biyolojik süreçler sonucu ortaya çıkan yapay tohumları işaret ediyor. GDO’lu tohumlar ekildiğinde yeniden ürün vermiyor ve uzun vadede ekildikleri toprakları verimsizleştiriyor. Ancak yineliyoruz, hibrit tohumların GDO’lu tohumlarla herhangi bir benzerliği bulunmuyor. Hibrit tohumlar laboratuvar ortamında elde edilmiyor, aynı bitkinin iki ayrı çeşidi çaprazlanarak melezleniyor. Hibrit tohumların çalışmaları serada yapılıyor. Kimyasal barındırmadıkları için toprağa, toprağın verimine herhangi bir zarar vermiyor. Ekolojik dengeyi koruyan hibrit tohumlar, tekrar ekildiğinde yine ürün veriyor. Kısır olmayan bu tohumlar, yalnızca ikinci ekimde melez özelliğini kaybettiği için aynı verimi sağlayamıyor.
Hibrit Tohum Nasıl Anlaşılır?
Piyasada bulunan, pakete giren, üzerinde bir marka bulunan ve “5553 sayılı tohumculuk kanununa uygun olarak hazırlanmış ve ilaçlanmıştır, yemeklik olarak ve hayvan yemi olarak kullanılamaz” ibaresi bulunduran tüm tohumlar hibrit özelliği taşıyor. Pazarda çiftçilerimizden, köylülerimizden organik tohum alınabiliyor. Ancak organik olduğu söylenerek, piyasada hibrit tohum satışına da çok sık rastlanıyor. Melez tohumu normal tohumdan ayırma yöntemi olarak ekine bakılabiliyor. Çıkan meyve ve sebzeler de tohumun özelliğini ele veriyor. Hibrit tohumdan çıkan meyve ve sebzeler aynı renkte, aynı boyutta ve şekilde oluyor. Normal tohumdan çıkan ekinlerde yamukluk, renk değişiklikleri görülürken, hibrit tohum dayanıklılığı gereği bu özellikleri göstermiyor.
Hibrit Tohum Nasıl Üretilir?
Hibrit tohumlar serada, özel izole alanlarda üretiliyor. İzolasyonun nedeni ise doğal tozlaşmanın önlenmesi… Hibrit tohum elde edilecek bir domates üzerinden örneklersek, baba bitki anneden 10 gün kadar önce dikiliyor. Hibrit süresince domates üzerinde açmış çiçek bulundurulmuyor, kesilen çiçeklerle bitki hadım ediliyor. Açmamış çiçekler, melezlemede görev üstleniyor. Açmamış çiçeklerin taç yaprakları elle alınıyor. Babalardan alınan tozlar, dişi organlara sürtünerek yapıştırılıyor. Ardından çiçekten çıkan tohumlar hibrit oluyor. Uzun zaman alan saflaştırma çalışmaları yapılarak en kaliteli tohum seçiliyor ve sonrasında çoğaltılarak piyasaya sunuluyor.
Tarfin Mobil, tohum, dap gübre, şeker gübresi, ilaç gibi tüm tarım ihtiyaçlarınızda en ekonomik alışveriş için yanınızda. Hibrit tohumlar konusunda Tarfin satış noktalarından bilgi alabilir, alışverişlerinizi mobil uygulama aracılığıyla ister peşin ister hasatta ödeme avantajıyla Tarfin’den yapabilirsiniz. Toprağımız bereket dolsun, sofralarımızdan verim hiç eksilmesin diye çiftçilerimizin yanında Tarfin var. Siz de Tarfin ile tanışmak için Türkiye’nin dört bir yanındaki 300’ü aşkın satış noktamızdan birine uğrayabilirsiniz.
