Fındık Zararlıları ve Hastalıkları ile Mücadele

Fındık yetiştiriciliği yapan çiftçilerimizin en önemli sorunları fındık zararlıları ve hastalıkları ile mücadele olarak görülüyor. Özellikle nemli bölgelerde mantar hastalıklarının daha sık ortaya çıkması, Karadeniz Bölgesi’nde yetişen fındıkları hastalıklara daha açık hale getiriyor. Buna ek olarak, virüsler, zararlılar gibi diğer etmenler de verim kaybının nedeni olabiliyor. Üstelik hastalık ve zararlı sorunlarının sonucu yalnızca verim veya kalite kaybı olmuyor, gerekli önlemler alınmazsa problemler ağaçların ölmesine yol açabiliyor. Fındık zararlıları ve hastalıkları ile mücadele yöntemlerini öğrenerek sizler de doğru adımlar atabilir ve sorunlara büyümeden önlem alabilirsiniz. İhtiyacınız olan girdi alışverişlerinde Tarfin Mobil ile avantaj elde etmeniz de mümkün. Peşin veya hasatta ödeme imkanı sunan Tarfin, Türkiye’nin dört bir yanındaki yetkili satış noktaları ile çiftçilerimizin yanında. Siz de girdi alışverişlerinizi yapmadan önce fiyatları uygulama üzerinden kontrol edebilir, alışveriş yapacağınız Tarfin yetkili satış noktasını seçtikten sonra Tarfin avantajları ile siparişlerinizi oluşturabilirsiniz. Kefil veya ipotek istemeyen yeni nesil hizmet anlayışı ile Tarfin çiftçilerimizin güvenilir yol arkadaşı olmaya devam ediyor. Siz de hemen bilgi alın, yüzü gülen binlerce mutlu çiftçimiz arasında yerinizi alın!

Fındık zararlıları ve hastalıkları ile mücadele konulu yazımızda bulacağınız diğer başlıklar şöyle sıralanıyor: 

• Fındık Zararlıları ve Hastalıkları için Kültürel Önlemler
• Fındık Zararlıları ve Hastalıkları için Kimyasal Önlemler
• Fındıkta Sıkça Görülen Zararlılar
  • Fındık Kurdu
  • Amerikan Beyaz Kelebeği
  • Fındık Gal Sineği
  • Fındık Yaprak Deleni
• Fındıkta Sıkça Görülen Hastalıklar
  • Fındıkta Külleme Hastalığı
  • Fındık Bakteriyel Yanıklık Hastalığı
  • Fındık Dal Kanseri

Fındık ağaçlarında ve meyvelerinde verim/kalite kaybına yol açan hastalık ve zararlılara karşı etkin mücadele için öncelikle bu konuda detaylı bilgiye sahip olmalısınız. 

Fındık Zararlıları ve Hastalıkları için Kültürel Önlemler

Fındık zararlıları ve hastalıkları ile mücadele kapsamında uygulayacağınız kültürel önlemler: 

• Toprağın besin maddelerince zengin olduğundan emin olmalısınız. 
• Taban suyunun yüksek olduğu ve su tutan arazilerde fındık bahçesi tesis etmemelisiniz. 
• Toprağı işlemeyi ihmal etmemeli, işlemleri zamanında ve doğru teknikle gerçekleştirmelisiniz.
• Hastalık enfeksiyonu veya zararlı işgali olan dalları kesip imha etmelisiniz. Bulaşık dalların kesim zamanını zararlı erginleri galerilerden çıkmadan önce tamamlamalı, dalları bahçeden uzaklaştırmalısınız. 
• Budama esnasında ocak değiştirirken kullandığınız aletleri dezenfekte etmelisiniz.
• Hastalıklı bahçelerde budama yaparken takvimi doğru ayarlamalısınız. Bakterilerin aktif olmadığı ayları tercih etmelisiniz. 
• Budama artıklarını bahçede tutmamalı, temizlemelisiniz. 
• Yabancı ot mücadelesini ihmal etmemelisiniz.
• Hastalık nedeniyle dökülen yaprakları yok etmelisiniz. 
• Budamayı hava sirkülasyonu ve güneşlenme sağlayacak şekilde yapmalısınız. 
• Hastalıklara ve iklim koşullarına dayanıklı çeşitler yetiştirmelisiniz. 
• Hastalıklara duyarlı olan çeşitlerin dikiminden mümkün olduğunca kaçınmalısınız. 
• Bahçe toprağını çapaladığınızda köklere zarar gelmemesine özen göstermelisiniz.
• Fındıkta hastalık ve zararlı mücadelesi için komşu bahçelerle birlikte uygulama yapmalısınız. 

• Fındık zararlılarına karşı biyoteknik yöntemler kullanacaksanız ruhsatlı tuzaklardan seçmelisiniz.  
• Kozalak akarı sorununuz varsa, yapraksız dönemde kozalakları toplamalısınız. 
• Fındık zararlılarının yumurta paketlerini imha etmeye çalışmalısınız. 
• Fındık kelebeği gibi zararlılara karşı yaz aylarında bulaşık ağaçlara oluklu karton şeritler ve samandan kuşaklar sararak bağlamalısınız. Böylece tuzaklara pupa olarak gelen larvaları toplu olarak imha edebilirsiniz. (Kaynak)

Fındık Zararlıları ve Hastalıkları için Kimyasal Önlemler

Fındık zararlıları ve hastalıkları ile mücadele kapsamında uygulayacağınız kimyasal önlemler konusunda Tarım Bakanlığı’nın yönetmeliklerini dikkate almalısınız. Kimyasal mücadelede kullanılacak ilaçlar ve dozlarının, il/ilçe müdürlüklerince ve reçete yazma yetkisi bulunan kişiler tarafından belirlenmesi gerekiyor. Kullanılan preparatların etki süresini, enfeksiyon koşullarını dikkate alarak uzmanlar tarafından iletilen kimyasal ilaçları uygulayabilirsiniz. 

Fındıkta Sıkça Görülen Zararlılar

Üretimde hasara yol açan fındık zararlıları arasında sinekler, kelebekler, kurtlar bulunuyor.  Hem larva halinde hem de ergin boyutlara geldiğinde zarar oluşturabilen bu canlıları daha yakından tanıyarak erken müdahalede bulunabilirsiniz. 

Fındık Kurdu

Erginleri kül renginde olan fındık kurdu zararlılarının rengi sarı veya açık kahverengiye çalabiliyor. Başları ise öne doğru uzanan hortum şeklini alıyor. Beyaz renk olan, tombulca, kıvrık formda ve bacaksız larvaları dikkat çekiyor. Önce çiçekler üzerinde, sonra meyve kabuklarını delerek meyve içinde beslenen ergin fındık kurdu zararlıları, kabuklarda sararmaya, çökmelere sebebiyet veriyor. (Kaynak)

Amerikan Beyaz Kelebeği

Beyaz renk olan ve sırtında, karnında kül rengi bulunduran fındık zararlılarının boyu 11 ile 15 mm arasında değişiyor. Ayrıca bazılarında siyah nokta şeklinde kanat lekeleri yer alıyor. Kışı pupa halinde geçiren larvaların ilk kelebek uçuşu ilkbahar sonuna denk geliyor. Ergin ömrü en fazla 15 gün olan kelebekler, yumurtalarını yaprak altlarına veya üstlerine bırakıyor. Zararlı fındık ağaçlarının toprak ile birleştiği yerde, kovuklarda pupa oluyor. Yılda 2-3 döl veren Amerikan Beyaz Kelebeği adlı fındık zararlıları, ördükleri ağlarla tanınıyor. Yaprak altlarına ve diğer yapraklara ağlar örerek yaprakları yiyor ve zarar oluşturuyorlar. Gelişime sekte vururken maalesef ürün kaybı da oluşturabiliyorlar. 

Fındık Gal Sineği

Yalnızca 2 mm boyunda olan fındık gal sineği zararlıları parlak kırmızı renkleri ile tanınıyor. Saydam ve beyaz renklerde larvaları olan sinekler, larva döneminde kışı toprağın altında geçiriyor. Baharda pupa olduktan 2 hafta sonra ise ergin halini alıyor. Fındık zararlısının en önemli hasarı larva döneminde gerçekleşiyor. Yapraklarda damarlar boyunca zarar oluşturan sinekler, çotanakta yeşil zuruf üzerinde ve sürgünlerde galler meydana getiriyor. Zarar arttıkça yapraklar kuruyup düşüyor. Meyve dökümüne neden olmayan sinekler, galler çok olduğunda meyve gelişimini baskılıyor. Ayrıca fındık gal sinekleri sürgün gelişimine de mani oluyor.  

Fındık Yaprak Deleni

Siyah renkte ve 2 mm boylarında olan fındık yaprak deleni, kısa ve büt hortumlu olarak tanımlanıyor. Açık sarı renk larvaları bulunan fındık zararlısı, ilkbaharda yapraklarda çok sayıda delik açıyor. Bunun yanında erginler damarlar üzerine yumurta bırakıyor ve yaprakların kırılmasına yol açıyor. Larvalar yapraklarda galeriler meydana getirirken bu galeriler genişleyerek yırtılmalar oluşturabiliyor. 

Fındıkta Sıkça Görülen Hastalıklar

Fındık hastalıkları bitkisel üretimde verimi ve kaliteyi olumsuz yönde etkiliyor. Zirai hastalıklara karşı doğru mücadele verilebilmesi için fındıkta sıkça görülen hastalıkları yakından tanımalısınız. Fındıkta sıkça görülen hastalıkları sizler için kısaca açıklıyoruz:

Fındıkta Külleme Hastalığı

Farklı birçok bitkide görülen külleme hastalığı fındıkta da karşımıza çıkıyor. Mantar kaynaklı olan bu sorun yapraklarda kül renginde tabakalar oluşturuyor. Genellikle fındık yapraklarının alt yüzeyinde yayılan fungusun beyaz renkli kolonileri gelişme sezonunun ortasından sonlarına doğru görünür hal alıyor. Yapraklar matlaşırken hastalık etmenleri de gözle görülebiliyor. Kahverengileşen, gevrekleşen ve kırılan yapraklarda dökülme meydana geliyor. Ürüne zarar vermeyen fındık hastalığı, verimden ziyade kaliteyi olumsuz etkiliyor. 

Fındık Bakteriyel Yanıklık Hastalığı

Bakteri kaynaklı bir fındık hastalığı olan bakteriyel yanıklık, yapraklardaki açık gözenekler yoluyla bitkiye ulaşıyor. Kanserli dokular ve tomurcuklar üzerinde varlığını sürdüren fındık hastalığı, çoğunlukla budama aletleri aracılığıyla ve rüzgar/yağmur ile bahçeye yayılıyor. Fındık bakteriyel yanıklığı olan ağaçların yapraklarında lekeler, dallarında kuruma, gövdelerinde kanserleşme görebilirsiniz. Ağaçların ölümüne neden olabilen bu sorunun belirtilerini görür görmez ihmal etmeden mücadele yöntemlerine başvurmalısınız. 

Fındık Dal Kanseri

Ağaçların gövde ve dallarının dip çevresinde kanserleşmeye yol açan fındık dal kanseri hastalığı, dalların birbirine sürtündüğü yerlerde bulunan yara alanlarında oluşuyor. Açık ve kapalı iki çeşidi olan yaralar, çukurlaşmaya neden oluyor. İlkbaharda hızla yayılan fındık hastalığında yaraların merkezindeki filizler buruşup kuruduktan sonra tamamen ölüyor. Kabuk ölümünün ardından odun dokusu da ölüyor. 20 cm’ye kadar ulaşabilen kanser yaraları ülkemizde yüksek alanlarda daha çok görülüyor. Don zararından dolayı fındık dal kanseri yoğunluğu artıyor.