Hayvanlar, tuz yemeye ihtiyaç duyarlar çünkü vücutlarındaki birçok önemli işlev için tuz gerekli. Tuz, hayvanlarda da vücut sıvı dengesinin korunmasında ve sinir iletiminin düzenlenmesinde önemli rol oynuyor. Ayrıca, tuz, kasların ve kalbin düzgün bir şekilde çalışmasını sağlamakta etken. Hayvanlar, vücutlarındaki tuz miktarını dengede tutmak için çeşitli yollarla tuz tüketiyor. Bazı hayvanlar, doğrudan tuzlu su veya tuzlu toprakları yalayarak ihtiyaçlarını karşılıyor. Diğerleri ise tuzlu bitki ve ot tüketerek veya diğer hayvanların tuzlu ter veya idrarını yalayarak tuz alıyor. Hayvanların neden tuz yaladığı ve kuzulara neden tuz verildiği konusunda detaylı bilgiyi Tarfin Blog yazımızda bulabilirsiniz. Ayrıca tarım ve hayvancılık girdilerinizi avantajlarla satın almanız için Tarfin Mobil yanınızda. Girdi fiyatlarını anında karşılaştırma, ön onaylı limitinizi öğrenme ve sipariş verme ayrıcalıkları yaşamak için siz de Tarfin Mobil ile tanışmalısınız. Üstelik peşin veya hasat vadeli ödeme seçenekleri de sizinle. Keşfedin!
Yazımızda bulabileceğiniz diğer başlıklar:
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
- Koyunlara Neden Tuz Verilir?
- Koyunlarda Neden Tuz Eksikliği Görülür?
- Koyunlara Nasıl Tuz Verilir?
- Büyükbaş Hayvanlara Neden Tuz Verilir?
- Hayvanlarda Tuz Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
- Hayvanlara Verilecek Tuz Nasıl Olmalı?
- Hayvanlara Tuz Vermenin Faydaları Nelerdir?
Koyunlara Neden Tuz Verilir?
Koyunlara tuz verilmesinin birkaç önemli nedeni var. İlk olarak minerallerin dengelenmesi gerekiyor. Zira tuz, koyunların vücutlarında bulunan minerallerin dengesine yardımcı oluyor. Özellikle sıcak havalarda veya yüksek aktivite ardından koyunlar terleme yoluyla sodyum ve diğer mineralleri kaybedebiliyor. Tuz takviyesi ise bu minerallerin yerine konulmasına imkan tanıyor.
Koyunlara neden tuz verilir sorusunun bir diğer yanıtı ise su içimini artırma çabası oluyor. Tuz, koyunların susuzluk hissetmelerini sağlayarak su içme isteklerini artırabiliyor. Çok çok az miktarda verilen tuz, koyunların su ihtiyacını karşılamaları için teşvik edici olabiliyor.
Ayrıca koyunlar için tuz alımı, genel sağlık ve performans açısından kritik. Tuz eksikliği, yeme isteksizliği, zayıflık, yavaş büyüme, yorgunluk gibi sorunlara neden olabiliyor ve hatta üreme performansını da etkileyebiliyor. Terleme ve idrar gibi yollarda atılan tuzun telafisi için koyunlara tuz verebilirsiniz.
Koyunlara verilen tuz genellikle "tuz blokları" veya "tuz taşları" şeklinde oluyor. Bu tuz kaynakları, koyunların ihtiyaçlarına göre serbestçe tüketebilecekleri ve ihtiyaç duydukları mineralleri alabilecekleri uygun yöntemler. Ancak tuzun aşırı miktarda verilmemesi de önemli çünkü sodyum fazlalığı koyunların sağlığını olumsuz etkiliyor. Bu nedenle, koyunların tuz ihtiyacını gözlemlemek ve uygun miktarda tuz sağlamak şart.
Koyunlarda Neden Tuz Eksikliği Görülür?
Koyun rasyonlarında bulunan konsantre ve kaba yemler, tuz bakımından yetersiz olabiliyor. Ayrıca süt verimi, terleme gibi nedenlerle vücuttan tuz atımı da yükseliyor. Tam da bu nedenle koyunlarda tuz eksikliği baş gösteriyor. Buna ek olarak süt verimini artırmak için de tuz verilebiliyor.
Koyunlara Nasıl Tuz Verilir?
Meralarda besleme sırasında karma yemler kullanılmadığı zamanlarda, otlatma yapılan alanların farklı kısımlarına tuz blokları yerleştirilerek koyunlara tuz veriliyor. Ancak toksik doz ile ihtiyaç duyulan arasındaki fark çok az olduğu için bilinçli tatbik oldukça önemli. Diğer taraftan özellikle Orta Anadolu meralarında selenyum bakımından birikim yapan bitkilerin bulunması nedeniyle tuzlama konusunda dikkatli olunması gerekiyor.
Koyunlara tuz verilirken kullanılan en pratik yol yalama blokları ama besleme tuzu granül olarak da sağlanabiliyor. Granüller yemle karıştırılarak sunuluyor. Yalama bloklarının ise kirlenmemesi için zemin üstüne asılması veya hayvanların yalayabileceği yerlere yerleştirilmesi olağan. Merada belirli yerlere, özellikle su yalaklarının yanına yerleştirilen tuzların yağmurlardan korunacak şekilde muhafaza edilmesi gerekiyor. Ayrıca genellikle koyunların gündüz dinlendiği gölge alanlara, gece barındıkları ağıllara tuzlar konuluyor ve koyunlara en az haftada bir gün kaya tuzu verilmesi öneriliyor.
Ankara Üniversitesi kaynaklarına göre, hayvanların beslenmesi ve tuz alımı için kullanılabilecek farklı rasyonlar var. Hayvanın cinsine, yaşadığı evreye, beslenme biçimine göre rasyonlar değişiyor.
Nadir olan bir diğer koyunlara tuz verme nedeni ise annelerin ilgilenmelerini sağlama. Kuzuların üstüne serpilen tuz vasıtasıyla annelerin onları yalaması bekleniyor. Eğer buna rağmen anneleri tarafından benimsenmeyen kuzulara ilgi gösterilmiyorsa, kuzular silinerek ve kurutularak temizleniyor.
Büyükbaş Hayvanlara Neden Tuz Verilir?
Süt inekleri ortalama verdikleri her 1 kilogram süt için vücutta 2-2.5 gram tuza gereksinim duyuyor. Ortalama ağırlığı 500 kilogram olan hayvanın ihtiyacı olan tuz 20-25 kilograma denk düşüyor. Elbette bu değer hayvanın cinsine, yaşam koşullarına, süt verimine, kilosuna değişiyor. Bu ihtiyaç doğal yollarla karşılanmadığı zaman ise büyükbaş hayvanlara günlük ihtiyacını karşılamak üzere tuz veriliyor. Çünkü tuz yaşamsal fonksiyonların bozulmasına yol açıyor. İştah kaybı ile başlayan süreç ilerleyen dönemde gerekli takviye verilmezse ölüme dahi uzanıyor. Bu nedenle büyükbaş hayvanlarda tuz eksikliğinin anlaşılması oldukça önemli.
Hayvanlarda Tuz Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Tuz alamayan veya tuz konusunda yetersizlik yaşayan hayvanlarda tuz eksikliğinin belirgin bazı belirtileri var. İşte onlardan bazıları;
- İştahsızlık baş gösteriyor.
- Hayvanlarda toprak, kaya, gübre ve odun tüketimi dikkat çekiyor.
- Zayıflayan hayvanların belirgin kilo kaybı görülüyor.
- Kalsiyum eksikliği dikkat çekiyor.
Hayvanlara Verilecek Tuz Nasıl Olmalı?
Büyükbaş veya küçükbaş hayvanlara verilecek tuzun mineral yönünden zengin olması gerekiyor. Diğer bir deyişlle, hayvanlara günlük yaşamda insanların kullandığı tuzlar verilmiyor. Çoğunlukla mineral bakımından zengin, gerçek kaya tuzları kullanılarak yalama tuzu hazırlanıyor. Fakat kullanılacak tuzun hayvansal besin sınıfında olması gerekli. Herhangi bir kaya tuzunun kullanılması başka sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Bu nedenle özel yalama tuzu üreten üreticilerden alım yapmalısınız.
Hayvanlara Tuz Vermenin Faydaları Nelerdir?
Büyükbaş ve küçükbaş hayvanlara, sığır ve koyunlara neden tuz verilir sorusunun bir yanıtı da tuzun faydaları ile ilgili. Peki hayvanların tuz yalamasının faydaları neler?
- Hayvanların tuz yalaması, süt verimini artırabiliyor. Kaynaklara göre, merada otlatılan süt sığırlarına tuz ve mineral desteği verildiğinde döl verimi %15 artış gösteriyor. Benzer şekilde mineral eksikliğinden kaynaklanan yavru kayıpları da %25-30 düzeylerinde oluyor. Bu nedenle tuz ve mineral desteğinin ilk aşamada öngörülmeyen birçok faydasından söz etmek mümkün.
- Kaya tuzu mineral yönünden bir hayli zengin. Kaya tuzunda ortalama 92 mineral yer alıyor. Bu nedenle mineral eksikliklerinin giderilmesi tuz desteğiyle mümkün.
- Kaya tuzu desteği verilen hayvanların et kalitesi yükseliyor.
- Üzerine tuz serpilen kuzular, koyunlar tarafından yalanarak kabul ediliyor. Kısaca annelerin reddettiği hayvanlar bu yolla bakım alabiliyor.
