Saban ile tarım yapılacak arazileri sürerek daha verimli hale getirebilirsiniz. Eski çağlardan bu yana tarımsal üretimde kullanılan sabanlar, günümüzde yerini traktörlere ve daha büyük araçlara bırakıyor. Eski zamanlarda öküzlerle çekilen daha ilkel araçlar yani sabanlar kullanılıyordu. Hatta ağır ve hafif saban adında iki farklı tür vardı. Hafif saban ve ağır saban hakkındaki yazımız sayesinde siz de bu konuda derinlemesine bilgi sahibi olabilirsiniz. Sizlere güncel ve doğru bilgi kaynağı oluşturan Tarfin sayesinde girdi alışverişlerinde de avantaj elde edebilirsiniz. Tarfin Mobil, Türkiye’nin dört bir yanındaki yetkili satış noktalarını anında görüntülemenize, girdi fiyatlarını karşılaştırmanıza yardımcı oluyor. Size en yakın Tarfin yetkili satış noktasını bularak siz de avantajlı girdi alışverişi yapabilir, üstelik Tarfin sistemi sayesinde peşin veya hasat vadeli ödeme avantajından faydalanabilirsiniz.
Hafif saban ve ağır saban hakkındaki yazımızda bulabileceğiniz diğer başlıklar:
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
Alışverişini hasada varan vadelerle Tarfin'den yap, uygun fiyata al, tasarrufun cebine kalsın!
Hemen uygulamayı indir, fiyatları karşılaştır.
- Hafif Saban ve Ağır Saban Arasındaki Farklar
- Ağır Sabanın İcadı ve Sonuçları
İlk tarım uygulamalarında hafif saban kullanılırken, ilerleyen yıllarda ağır sabanlar icat edildi. Daha büyük ve ağır yapıya sahip olan bu aletler, sekiz adet öküz ile çekilebiliyordu. Genellikle Kuzey Avrupa’da kullanılan ağır sabanlar, daha derinlere inebildiği için toprak işlemede bu bölgede çok daha kullanışlı görülüyordu. Ayrıca hafif sabanda olduğu gibi işleme üzerine bir de çapraz sürüm gerektirmiyordu. Kuzey Avrupa coğrafyasında toprakların daha sert olması nedeniyle ağır saban kullanımı adeta zorunluluktu.
Ağır sabanlar öyle kullanışlıydı ki onlarla bataklıklardaki sular bile araziden uzaklaştırılabiliyordu. Bu sayede bataklık arazilerin tarım alanlarına dönüştürülmesi yaygınlaşmıştır. Ancak sabanın büyüklüğü nedeniyle hareket ettirmesi, döndürmesi zordu. Bu da çok sayıda hayvan bulundurmayı gerektirdiği için dezavantaj oluşturuyordu.
Hafif saban adı verilen aletler ise haffiti ve iki öküz tarafından kolaylıkla çekilebiliyordu. Sadece üst yüzeyi sürebilen aletlerin işlemesinin ardından bir de çapraz sürüm yapılıyordu. Bu da iki işlem ve doğal olarak zaman kaybı anlamına geliyordu. Yumuşak arazilerde kullanılan hafif sabanlar, Güney Avrupa’da yaygındı. Kolay dönen bu aletler, kare şeklindeki tarlalarda rahatlıkla kullanılıyordu.
Hafif Saban - Ağır Saban Arasındaki Farklar
Manevra kabiliyeti, sürüm derinliği, çekim için gerekli hayvan sayısı gibi temel özellikler ağır ve hafif sabanları birbirinden ayırıyor. İşte hafif saban ve ağır saban arasındaki farklar,
- Hafif saban daha küçük ve hafifken, ağır saban büyük ve ağırdır.
- Hafif saban derinlere inme konusunda daha sınırlıdır. Bu nedenle yumuşak topraklarda kullanılır ve tarla genellikle ikinci kez sürülür. Ağır saban ise daha derin işleme yeteneğine sahiptir. Hafif sabanlar toprağın 10-15 cm yüzeyini, ağır sabanlar ise 30-40 cm derinini işler.
- Hafif sabanların çekilmesi için iki öküz yeterliyken, ağır sabanın sekiz öküzle çekilmesi gerekir.
- Hafif saban küçük olduğu için daha kolay dönebilir. Ancak ağır saban zor dönebilmesi ile tanınır.
- Hafif saban ile sürülen tarlalar genellikle kare şeklindedir. Manevra kabiliyeti köşelerin rahatlıkla sürülmesine müsaade eder. Oysa ağır saban ile sürülen tarlalar uzunlamasına düzenlenir.
- Hafif saban toprağı gevşetir, ağır saban derinlemesine işler. Bu da ağır saban ile toprağın daha iyi drene edilmesi ve havalandırılabilmesi demektir. Hafif saban ise daha çok yabani ot temizliğinde tercih edilir. Toprak eğimlenmesi gibi daha derin işleme gerektiren işlemlerde ağır sabana başvurulur.
Makineli tarımın yaygınlaşmadığı ve hayvansal faaliyetlerin de bulunduğu bölgelerde hala saban kullanımına rastlayabilirsiniz.
Ağır Sabanın İcadı ve Sonuçları
Ağır sabanları ilk kullananların Slavlar olduğu bilinmektedir. Sonrasında Kuzey Fransa, İtalya ve İngiltere’ye yayılan ağır saban kullanımının birkaç yüzyıl içinde geniş alana yayıldığı tahmin edilir. Hafif sabanlara göre daha fazla öküz gerektiren bu aletin icadı, çiftçileri birlikte hareket etmeye zorlamıştır. Çünkü o dönemde çok az sayıda çiftçinin ağır sabanları kullanabilecek sayıda öküzü bulunmaktadır. Bu nedenle çiftçiler öküzlerini bir araya getirerek sürüm ekibi oluşturmuştur. Ayrıca hayvanların yem ihtiyacının karşılanması gibi ihtiyaçlar ve dönemin sosyal yapısı nedeniyle çiftçiler birlikte ekim ve aynı zamanda hasat yapmak zorunda kalmıştır.
