Defne Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?

Mitolojik hikayelere konu olan, bin yıllardır doğada varlığını sürdüren defne, Laureceae familyasından bir bitki. İmparatorların tacında, zafer ve barış simgesi olarak kullanılan ürünün faydaları da oldukça fazla. Tıbbi ve aromatik bitkiler arasında sınıflandırılan defnelerin kökeni Anadolu topraklarına dayanıyor. Bugün birçok Akdeniz ülkesinde yetiştiriliyor. Defne yetiştiriciliği hakkında detaylı bilgiyi yazımızda bulabilirsiniz. Dilerseniz tarım sırasında ihtiyaç duyacağınız girdilerin fiyatlarını Tarfin Mobil üzerinden karşılaştırmanız mümkün. Anında güncel fiyatları inceleyerek seçiminizi yapabilirsiniz. Üstelik Tarfin yetkili satış noktaları aracılığıyla vereceğiniz siparişlerde, peşin veya hasat vadeli ödeme seçenekleri de sizinle. Siz de hemen Tarfin ile tanışın!

Peki defne yetiştiriciliği nasıl yapılır? Üretim yolu çelikten geçiyor. Ekim ayında 12.5  ile 15 cm uzunluğunda hazırlanan çelikler, hormon uygulaması ile dikiliyor. Dikim için soğuk yastıkları veya ılıman iklimin hüküm sürdüğü yerlerdeki arazileri tercih edebilirsiniz. Ekim ayında aldığınız çelikleri şaşırtmak için en uygun zaman ise mayıs ve haziran ayları oluyor. Defne yetiştiriciliğini konu edinen yazımızda rastlayacağınız diğer başlıklar şunlar:

• Defne Yetiştiriciliği için Uygun İklim ve Toprak Nasıl Olmalı?
• Defne Yetiştiriciliği için Ekim ve Dikim Nasıl Yapılır?
• Defne Zararlıları Nelerdir?
• Defne Nasıl Hasat Edilir? 
• Defne Yaprağı Nasıl Kurutulur?

Defne Yetiştiriciliği için Uygun İklim ve Toprak Nasıl Olmalı? 

Resmi kaynaklara göre, kışın ılık, yazın sıcak geçtiği yerlerde defne yetiştiriciliği yapılabiliyor. Toprak isteği fazla olmayan odunsu bitki, özellikle rutubetli dere yataklarını seviyor. Ayrıca denizsel nem etkisine açık kurak güney yamaçlarda da defne görülebiliyor. Balçık, kumlu balçık, kumlu killi balçık, killi balçık ve kil alanlarda defne yetişiyor. Toprak pH derecesinin ise 6.70 ile 7.96 arasında olması gerekiyor. 

Defnenin doğal olarak yetiştiği yerlerde hava sıcaklıkları sıfır derecenin üstünde seyrediyor. Yıllık yağış miktarı ise 600 ile 2000 mm oluyor. Deniz seviyesinden itibaren güneyde 1000-1100 metreye kadar defne yayılımı gözleniyor. Yaralanmaya, hava kirliliğine karşı yüksek dayanıklılık gösteren bitki, kendini yenileyebilme kabiliyetine sahip. Ayrıca defnenin yapraklarında bulunan bileşikler, kütlesinin 21 katına kadar havadan su emebiliyor. Diğer bir deyişle, defne yaprakları havanın nemini hidrosentez yapabilme yeteneğine sahip. 

Defne Yetiştiriciliği için Ekim ve Dikim Nasıl Yapılır?

Hem sürgün çelikler hem de tohumlar üzerinden defne yetiştiriciliği yapılıyor. Ancak tohumların çıkışı geç olduğu ve çimlenme gücünün zayıflığı nedeniyle çelikle üretim çok daha avantajlı sayılıyor. Yine de tohumla defne yetiştiriciliği yapacaksanız, tohumları ekmeden 1 gün önce sıcak suda bekleyebilirsiniz. Sonra torf ile doldurduğunuz tüplere ekebilir, elde edilen fideleri bahçeye şaşırtabilirsiniz. 

Defne fidelerinin dikim aralığı 3X2 metre veya 3X3 metre oluyor. Bitkiler daha sık ekildiğinde ise mekanizasyon zorlaşıyor. Ayrıca defneler çift çenekli olduğu için ekilen tohumlar yarı yarıya dişi ve erkek oluyor. 
 

Sürgün çeliklerin köklendirilmesi yoluyla defne çoğaltmak isterseniz, 1 yıllık sürgünlerden çelik alabilirsiniz. Onlara köklendirme hormonları vererek gelişme sağlamalısınız. Bazı araştırmalar uç tomurcuklardan sürmüş çeliklerin, yan tomurcuklardan sürenlere göre daha iyi köklendiğini gösteriyor. Siz de uç tomurcuklardan sürmüş çelikleri kullanarak defne yetiştiriciliği yapabilirsiniz. Ayrıca çelikleri köklenme sonrası tüplere almalı ve sonbahar/ilkbahar aylarında dikmelisiniz. 

Defne yetiştiriciliği için bahçe tesis ederken dişi ve erkek bitki oranını belirlemeniz önem taşıyor. Eğer tohum ve meyve üretimi yapacaksanız dişi oranını artırmalısınız. Tozlayıcı olarak 1/10 oranında erkek kullanabilirsiniz. Diğer taraftan erkek ağaçlar meyve vermemesine rağmen yüksek kalitede yaprak sunuyor. Yaprak için yetiştiricilik yaparken erkek ağaçların bu özelliklerinden faydalanabilirsiniz.

Defne Zararlıları Nelerdir?

Defne bitkisinde hasar oluşturan çok sayıda zararlı bulunuyor. En önemli defne zararlıları şöyle sıralanıyor: 

• Trioza alacris: Nisan-mayıs aylarında beslenmeye başlayan zararlılar nedeniyle defne yaprakları aşağı doğru kıvrılmaya başlıyor. Sonrasında dişiler, içeri kıvrılan yaprakların altına yumurtalarını bırakıyor. Zararın çoğu ise nimf döneminde meydana geliyor. Hem gelişim hem de görünüş açısından bitkiye olumsuz etki gösteren zararlılar ülkemizde de görülüyor.
• Aonidia lauri: Özellikle İtalya’da üzerine çalışmalar yapılan bu böcek, yılda iki generasyon bulunduruyor. Bitkilerde zarara neden olan canlıya karşı kimyasal mücadele etkin sonuç veriyor. 
• Dynaspidiotus britannicus: Marmara, Güney ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde görülen bu zararlı en çok ülkemizin güneyinde yer alıyor. Zeytin, turunçgil ve elma gibi bitkilerde yaşıyor. Zararlıya karşı beyaz mineral yağlarla ilaçlama öneriliyor. 
• Ceroplates japonicus green: Asya ve Avrupa’da defnelere zarar veren canlı, 100’ü aşkın bitkiyle besleniyor. Konukçuları çok olduğu için mücadelesi zorlaşıyor. Yaprakları, ince dalları ve meyveleri zarara uğratan zararlı, madde salgılayarak kalitatif hasar meydana getiriyor. 

Defne Nasıl Hasat Edilir? 

Defne yetiştiriciliği yapan çiftçilerimiz, temmuz ile ekim ayları arasında hasat gerçekleştiriyor. Bu dönemde, ağaçların dalları ve sürgünleri budanıyor. Yüksek kaliteli yapraklar, 2-3 yaşlarındaki sürgün ve dallardan elde ediliyor. Diğer parçalardan sıyrılmış olan yapraklar serilerek gölgede kurutuluyor. 

Taze defne yapraklarındaki uçucu yağ oranı %1-2.5 aralığında değişiyor. Ayrıca sonbahar yaprakları daha yüksek oranda uçucu yağ ihtiva ediyor. Diğer taraftar aynı ağacın alt yapraklarının üsttekilere göre, gençlerin yaşlılara nazaran daha çok uçucu yağ bulundurduğu not düşülüyor. Plantasyonun ilk yılı defne hasadı mümkün olsa da, ekonomik verim ortalama 3. - 4. yıllarda başlıyor. Birçok yerde defnenin kesim yüksekliğine ulaşması 2 yıl alıyor. 
 

Defne hasadı çoğunlukla elle yapılıyor. Çünkü baharat olarak kullanılacak yapraklarda homojenlik ve bütünlük önem taşıyor. Elle toplanan defnelerin fiziksel kalitesi daha yüksek oluyor.

Defne Yaprağı Nasıl Kurutulur?

Defne yetiştiriciliği için ekim, dikim, hasat ne kadar önemliyse kurutma da o denli önem taşıyor. Zira kurutmanın süresi, sıcaklığı, yöntemi gibi birçok faktör içeriği, yağ oranını etkiliyor. Örneğin oda sıcaklığında kurutulan defnelerin yağ miktarı, güneş altında kurutulan yapraklardan daha fazla oluyor. Bu nedenle kurutma aşamasındaki tüm detaylara önem vermelisiniz. Kurutulan yapraklardaki nem oranının %8’i aşmamasına özen göstermelisiniz. Defne yapraklarının kurumasının ortalama 10-15 gün alabileceğini aklınızda tutabilirsiniz.